Dünya Bankası'nın son raporuna göre, İsrail'in Lübnan'a yönelik son saldırıları 14 milyar dolarlık hasara yol açtı. Raporda, maddi hasarın 6,8 milyar dolar, ekonomik kayıpların ise 7,2 milyar dolar olduğu belirtildi. Yeniden inşa ve iyileştirme çalışmalarının 11 milyar dolara mal olacağı tahmin edilirken, Hizbullah'ın şu ana kadar 650 milyon dolar harcadığı göz ardı ediliyor.
YDH - Dünya Bankası'nın yeni yayımladığı Lübnan'daki Hasar ve İhtiyaçların Hızlı Değerlendirilmesi raporuna göre, İsrail'in son saldırılarının Lübnan'a verdiği maddi zarar 6,8 milyar dolar, ekonomik kayıplar ise 7,2 milyar dolar. Toplam zarar 14 milyar dolara ulaşıyor.
Dünya Bankası, iyileşme ve yeniden inşa için 11 milyar dolara ihtiyaç duyulacağını ve bunun 8,4 milyar dolarının 2025-2027 yılları arasında karşılanması gerektiğini öngörüyor.
Rapor, dış odaklarının Lübnan'daki yeniden inşa çalışmalarını engelleme çabalarının beraberinde geldi.
Ancak raporda, Hizbullah'ın tek başına üstlendiği ve şu ana kadar 650 milyon dolara ulaşan yeniden inşa çalışmalarının tamamlanan kısmı göz ardı ediliyor.
Dünya Bankası, yıkılan konutların zararını 4,6 milyar dolar olarak tahmin ediyor.
Raporda, konut sektörünün yeniden inşası için 6,3 milyar dolar gerektiği belirtiliyor. Bu, toplam iyileşme ihtiyacının yüzde 57'sinin konut sektörüne ayrılması anlamına geliyor.
Dünya Bankası, bu ödemenin zamana yayılmasını öneriyor: 2025'te 1,6 milyar dolar, 2026-2027'de 2,4 milyar dolar ve 2028-2030 arasında 1,8 milyar dolar.
Coğrafi olarak en çok zarar gören bölgeler Nebatiye ve Güney Lübnan. Nebatiye'de konut hasarı 3,2 milyar dolar, ekonomik kayıp 2 milyar dolar ve yeniden inşa ihtiyacı 4,7 milyar dolar.
Güney Lübnan'da konut hasarı 1 milyar dolar, Güney Beyrut'ta 973 milyon dolar ve Baalbek-Hermel'de 236 milyon dolar.
Dünya Bankası raporunun, zararları abartarak Lübnan'a maliyetini yükseltme amacı güden bir siyasi gündemle bağlantılı olduğu görülüyor.
İlk raporda 8,5 milyar dolar olarak açıklanan maliyetin 14 milyar dolara çıkması, yüzde 65'lik bir artışa işaret ediyor.
Dünya Bankası, yeniden inşa için yaklaşık 11 milyar dolar gerekeceğini tahmin ediyor. Fakat raporda, konut sektörü ve altyapı maliyetleri karıştırılıyor.
Rapor, konut sektöründeki kayıpların 4,6 milyar dolar (toplam zararın yüzde 67'si) olduğunu belirtiyor. Ancak Hizbullah'ın kısmi restorasyon, yapısal restorasyon ve barınma için ödediği yaklaşık 650 milyon dolar hesaba katılmıyor.
Raporun zamanlaması da dikkat çekici. Rapor, Lübnan'a mali yardım arayışıyla Suudi Arabistan'ı ziyaret eden Cumhurbaşkanı Jozef Aun'un eli boş dönmesinden hemen sonra yayımlandı.
Bunun yanı sıra yakın zaman önce, İran ve Hizbullah'ın Beyrut Havalimanı'nı yeniden inşa paralarını taşımak için kullandığı iddiasıyla havalimanının ablukaya alınması, güneye dönüşlerin engellenmesi ve bireysel yeniden inşa girişimlerinin engellenmesi gibi olaylar da yaşanmıştı.
Bu durum, jandarmanın inşaat yapanlar hakkında tutanak tutmasıyla somutlaştı. Dünya Bankası raporu ise savaşın faturasının çok büyük olduğunu ve ekonominin çöktüğünü belirtti.
Bu durum, Lübnan'ın yeniden inşa için yardım ve kredi alabilmek adına dış odakların ajandalarına sadakat göstermesi gerektiği anlamına geliyor.
İsrail saldırılarını durdurma kabiliyeti olmadığı için Lübnan hükümeti, finansman sağlama ve yeniden inşayı başlatma konusunda uluslararası topluma uyum sağlamak gerekiyor, aksi takdirde enkaz yerinde kalacak.
Tekrarlanan rakamlar
Dünya Bankası raporu, geçen sene yayımlanan Lübnan hükümet raporlarındaki rakamları yansıtıyor.
Raporu hazırlayanlar, Lübnan hükümetinin Ulusal Bilimsel Araştırma Konseyi aracılığıyla topladığı saha ve uzaktan toplanan verileri kullandıklarını belirtiyorlar.
Konsey, geçen Aralık ayında Dünya Bankası raporuyla neredeyse aynı olan ayrıntılı bir rapor yayımlamıştı.
Bu rapor, İsrail'in Lübnan'a karşı yürüttüğü savaşın sonuçları ve iktisadi, mali ve sosyal etkileri hakkında uluslararası raporlar arasında ikinci sırada.
Ulusal Bilimsel Araştırma Konseyi raporu da hesaba katılırsa, zamanlama açısından üçüncü.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) da Ocak ayında savaşla ilgili bir rapor yayımlamıştı ve iki rapordaki rakamlar çelişiyordu.
UNDP raporu, zarar gören 380 belediyeden sadece 135'ine ulaştığını belirtmesine rağmen, zarar gören ev sayısını 59 bin 577 olarak vermişti.
Dünya Bankası raporunda ise bu sayı yaklaşık 3 kat artarak 162 bin 900'e ulaştı. Rapora göre, İsrail saldırıları 45 bin 500 evi tamamen yıktı, 74 bin 300 evde büyük, 43 bin 200 evde küçük hasara yol açtı.
Zarar gören evler, Lübnan'daki toplam konut stokunun yüzde 10'unu oluşturuyor.
