Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde gerçekleşecek zirvenin savaşın geleceği açısından kritik olduğu değerlendirmelerinin gölgesinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna politikasındaki sertleşmenin Kiev’in askeri ve diplomatik seçeneklerini daralttığı ve Avrupa’nın liderliği üstlenme çabalarını hızlandırdığı bildiriliyor.
YDH- ABD merkezli politik haber ve analiz yayını The Hill’in bildirdiğine göre, ABD yönetimi, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski üzerindeki baskıyı artırıyor.
Başkan Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yapılacak olası bir barış anlaşması için tavizler vermeye hazırlanıyor.
Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde bu hafta gerçekleşecek zirve, Zelenski'nin 28 Şubat'ta Washington'a yaptığı ve Trump ile Başkan Yardımcısı J.D. Vance'in kendisini "nankör" ve "ateşkes konusunda isteksiz" olarak nitelendirdiği ziyaretinin ardından düzenleniyor.
Bu görüşmenin üzerinden geçen 10 gün içinde Trump, Ukrayna'ya yapılan askeri yardımı askıya aldı, Kiev'e istihbarat desteğini kesti ve savaştan kaçan Ukraynalı mültecilerin sınır dışı edilmesini gündeme getirdi.
Ukrayna tarafı, ABD ile bir maden hakları anlaşması imzalamaya hazır olduğu mesajını vererek Trump'ın desteğini yeniden kazanmaya çalışsa da, Trump ekonomik tavizlerin tek başına askeri yardımı yeniden başlatmak için yeterli olmayacağını söyledi.
Trump'ın baskısının Ukrayna ve Rusya'yı barış görüşmeleri konusunda yakınlaştırıp yakınlaştırmayacağı belirsizliğini korurken Rusya, Ukrayna'nın zayıflayan savunma hatlarına yönelik hava saldırılarını artırdı.
Avrupa devreye giriyor
The Hill’e göre, Trump yönetimi Ukrayna'ya verdiği desteği ciddi anlamda azaltırken, Avrupa harekete geçiyor.
Almanya, savunma harcamalarını artırma sinyali verirken, Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer da askeri harcamaların yükseleceğini açıkladı.
Avrupa'daki savunma sanayii hisseleri, kıtada silah üretiminin artacağı beklentisiyle yükseldi.
Johns Hopkins Üniversitesi'nden siyaset bilimi profesörü Eugene Finkel, ‘’Avrupalı liderlerin Ukrayna konusunda harekete geçmekte geç kaldıklarını ve kaybedilen zamanı telafi etmeye çalıştıklarını’’ belirtti.
Askeri uzmanlara göre, Ukrayna ABD desteği olmadan sınırlı bir süre daha savaşa devam edebilir ancak özellikle Rus hava saldırılarına karşı savunma kabiliyeti ciddi anlamda zarar görebilir.
Avrupa'nın Ukrayna'nın silah ihtiyacını karşılaması için üretim kapasitesini kayda değer ölçüte artırması gerekecek.
Müzakerelerin geleceği belirsiz
Trump, Ukrayna ile ilgili tutumunu sertleştirirken, Putin'e yönelik somut taleplerde bulunmadı.
San Diego'daki California Üniversitesi'nde savaş çalışmaları yapan Profesör Branislav Slantchev, Trump'ın Zelenski’den Putin'in kabul edebileceği şartları alabileceğine dair henüz bir işaret bulunmadığını belirtti.
Slantchev, "Sorun Ukrayna'nın barış istememesi değil," dedi ve ekledi:
‘’Ancak Rusya, Ukrayna'nın kabul edemeyeceği şartlar dayatmaya devam ediyor.’’
The Hill’in ifadesine göre, ‘’Putin, Ukrayna'nın doğusundaki dört bölgeyi resmi olarak ilhak ettiğini açıklamış olsa da Rus liderin cephe hatları boyunca bir barış anlaşmasını kabul edip etmeyeceği’’ net değil.
Aynı zamanda Ukrayna, Avrupa güçlerinin bir barış anlaşmasını garanti altına almasını isterken hem Trump hem de Putin ABD'nin bu konuda herhangi bir rol üstlenmesine karşı çıkıyor.
Trump, Ukrayna ile anlaşmanın Rusya ile müzakerelerden "daha zor" olduğunu belirterek, barış müzakerelerinde Moskova'dan şu ana kadar az şey talep etti.
Slantchev şu yorumda bulundu:
‘’ABD yönetimi, Rusların gerçekte ne talep ettiğini yeni yeni anladı ve bu talepler Ukrayna için kabul edilebilir değil’’
