Ceyşül İslam lideri İsam Buydani'nin BAE'de tutuklanması, Suriye'nin yeni yönetimi ve Colani'nin uluslararası ilişkileri üzerinde yeni bir baskı oluştururken, savaş suçları ve terörde rekabetin gölgesinde kritik bir sınavdan geçiyor.
YDH- El-Ahbar’ın haberine göre, Ceyşül İslam komutanı İsam Buydani'nin geçtiğimiz Perşembe günü Birleşik Arap Emirlikleri'nde tutuklanmasından bu yana, destekçileri ana kaleleri olan Guta'da ve başkent Şam'da protestolarını yoğunlaştırarak hem yeni Savunma Bakanlığı yapısı içinde askeri bir figür olması hem de Suriye savaşı boyunca savaşan grupların liderlerinden biri olması nedeniyle yetkililerden Buydani'nin iadesini talep ediyor.
Bu arada, yetkililer onu geri alma çabalarının devam ettiği haberlerine rağmen sessizliğini koruyor.
Suriyeli kaynaklara göre BAE yetkilileri, Savunma Bakanlığı'na haber vermeden BAE'ye kişisel bir ziyarette bulunan Buydani'yi Dubai Havalimanı'nda ülkeyi terk etmeye çalışırken tutukladı.
Bu, benzer bir olaya maruz kalmadan BAE'ye yaptığı üçüncü ziyaret.
Savaşın başında Suudi Arabistan tarafından finanse edilen silahlı bir grup olan Ceyşül İslam liderinin tutuklanmasıyla ilgili çarpıcı olan şey -Riyad'ın Suriye dosyasından çekilmesiyle rolü azalmadan önce, grubun savaşçıları daha sonra eski rejime güney üzerinde kontrol sağlayan bir anlaşma uyarınca kuzeye taşındı- bu kişinin BAE'ye Türk pasaportuyla girmiş olması.
Türk vatandaşı olması, kurtarılmasının Suriye-Türkiye ortak çabalarını gerektireceği anlamına geliyor.
Bu durum, Buydani'nin faaliyette olduğu merkezin başkent Şam'a yakın olması nedeniyle, tehdit oluşturabilecek herhangi bir figürü ortadan kaldırma becerisiyle bilinen Colani'nin yeni yönetimin onu ortadan kaldırmak amacıyla tutuklanmasında rol oynadığına dair şüphelerin dolaştığı bir ortamda ortaya çıktı.
Ancak el-Ahbar'a konuşan Suriyeli kaynaklar, Buydani'nin Colani ile rekabet halinde olmaması, oluşturulan yapıya tamamen uyması ve yönetimin sağlamlaştırılmasında oynayabileceği rol başta olmak üzere çeşitli nedenlerle Colani'nin bu davaya dahil olduğunu reddetti.
Dahası, Buydani'nin tutukluluğunun devam etmesi ve yetkililerin şimdiye kadar onu kurtaramaması, Colani'nin yönetimini sağlamlaştırmak için çözmeye çalıştığı sorunlar zincirine ek bir karmaşıklık katabilecek genişleyen bir çatlağa neden oldu.
BAE yetkilileri konuyla ilgili sessizliğini korurken, konuya yakın kaynaklar Buydani'nin tutuklanmasının uluslararası bir tutuklama emrine dayandığını ortaya koyuyor.
Tutuklama, grubun Doğu Guta'da faaliyet gösterdiği dönemde infazlar, işkence ve kayıplar (insan hakları aktivisti Razan Zeytune ve üç meslektaşının 2013 sonunda Duma kentinde kaybolması) dahil olmak üzere ihlallerde bulunmakla suçlanmasından kaynaklanıyor.
Başta İslam Alluş olarak bilinen eski sözcüsü Mecdi Nehme olmak üzere, grubun bazı üyeleri bu dava kapsamında yargılanıyor.
Ceyşül İslam lideri İsam Buydani'nin BAE’de tutuklanması, Ceyşül İslam’ın eski sözcüsü Mecdi Nehme’nin Fransız mahkemesinde yargılanmaya başlamasıyla örtüşmesi dikkat çekti.
Nehme, yaklaşık beş yıl önce tutuklanarak, 2013-2016 yılları arasında Şam’ın banliyölerinde işlenen savaş suçlarına katılmakla suçlanmıştı.
Fransız mahkemelerinde yargılanan Nehme, 20 yıl hapis cezası riskiyle karşı karşıya bulunuyor.
Nehme’nin suçlamaları arasında, çocukları ve genç erkekleri Ceyşül İslam’a katılmaya teşvik etmek ve onları silahlı eylemler için eğitmek de yer alıyor.
Bu suçlamalar, Buydani’nin de mahkemelerde karşılaşacağı potansiyel suçlamalar arasında.
Ceyşül İslam’ın kurucusu Zahran Alluş’un 2015’te bir hava saldırısında öldürülmesinin ardından Nehme, grubun ikinci komutanı olmuştu.
Buydani’nin tutuklanması, Suriye’nin başındaki lider Colani’nin iç ve dış politika düzeyindeki yönetim yeteneklerini test eden bir sınav olarak görülüyor.
Colani, terör listelerinden çıkarılmasına rağmen, Washington tarafından hala tanınmıyor ve bu durum, Colani’nin de dahil olduğu diğer liderlerin uluslararası düzeyde benzer sorunlarla karşılaşabileceği endişelerini artırıyor.
Suriye’deki yeni yönetim, Colani’nin geçmişteki ilişkileri ve etkileşimleri nedeniyle dış baskılara maruz kalabilir.
Colani, iktidarı ele geçirdikten sonra, dönemin istihbarat şefi Enes el-Hattab ile birlikte Türkiye’ye seyahat etmek için izin talep etmişti.
Bu izin, uluslararası arenada Suriye hükümetinin meşruiyetini kazanmadan önce verilmişti ancak bu prosedür sonrasında durdurulmuştu.
