İsrailli savunma şirketi Rafael’in, Gazze’de silahsız bir kişiyi hedef alan Spike Firefly İHA’sına ait görüntüleri tanıtım videosu olarak yayımladığı ve bunu uluslararası pazarlama stratejisinin parçası olarak kullandığı bildirildi.
YDH- Middle East Eye’nin aktardığına göre, İsrail devletine ait savunma şirketi Rafael, Gazze’de bir kişiyi takip edip etkisiz hale getiren kamikaze tipi insansız hava aracı (İHA) Spike Firefly’a ait tanıtım videosunu yayımladı.
Şirketin sosyal medya platformlarında paylaşılan video, küçük boyutlu İHA’nın, Filistin topraklarındaki yıkılmış bir mahallede bir kişiyi tespit edip ardından hedef aldığı anları gösteriyor.
Videoda, İHA’nın hedefi “tanımladığı”, “izlediği” ve “tehdidi etkisiz hale getirdiği” ekran yazılarıyla belirtiliyor. Görüntülerde, kişi İHA’yı fark edip kaçmaya çalışıyor, ardından bir patlama yaşanıyor. Hedef alınan kişinin bir savaşçı mı yoksa sivil olup olmadığı ise netlik kazanmadı; kişi silahsız görünüyor ve yalnızca yol boyunca yürüyor.
Açık kaynak analizcisi Anno Nemo, videonun kuzey Gazze’deki et-Tavam bölgesinde çekildiğini tespit etti. Nemo, videonun 4 Haziran 2024 ile 1 Aralık 2024 tarihleri arasında kaydedildiğini, Kasım 2024’e ait uydu görüntülerinde ise bölgedeki bazı değişikliklerin gözlemlendiğini söyledi.
Rafael, X hesabından yaptığı paylaşımda, Spike Firefly’ın devreye girmesinin üzerinden iki yıl geçtiğini belirterek, “Taktik savaş güçleri için hassasiyetin yeni çağı başladı” ifadesini kullandı.
Şirket Facebook’ta ise Firefly’ın “en zorlu ortamlarda bile minimal zarar vererek, GPS karıştırma ve kötü hava koşullarında hassas saldırılar gerçekleştirdiği” bilgisine yer verdi.
Rafael’in İHA’sı, özellikle yoğun şehir bölgelerinde, “durumsal farkındalığın sınırlı olduğu, düşmanın siper arkasından savaştığı ve sivil nüfusun yakın olduğu durumlarda” kullanılması için tasarlandı. Tek bir asker tarafından gerçek zamanlı kontrol edilme özelliğine sahip.
Middle East Eye’nin bildirdiğine göre, İsrail, dünya çapında en az 130 ülkeye savunma ekipmanı satıyor ve dünya silah ihracatında sekizinci sırada yer alıyor. İsrailli şirketler, işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze’de kullanılan teknolojiyi “saha testinden geçmiş” olarak pazarlıyor. Rafael de bu yaklaşımı Spike Firefly videosuyla sürdürdü.
1948’de İsrail ile birlikte kurulan Rafael, özellikle Demir Kubbe hava savunma sistemi ve güdümlü füzeleriyle tanınıyor.
Şirketin geçmişte Hindistan pazarı için hazırladığı Bollywood tarzı reklam videosu da dikkat çekmişti.
Videoda, deri ceket ve güneş gözlüğü takan bir adam İsrail’i, işlemeli bir sari giymiş bir kadın ise Hindistan’ı temsil ediyor. İki karakter, etraflarında dans eden Hintli kadınların eşliğinde birbirlerine şarkı söylüyor. Hintli kadın, “Güvende ve korunmuş hissetmeye ihtiyacım var, güvenlik ve koruma.” sözlerini söylüyor. Ardından “Sana inanıyorum.” diyor. İsrail’i temsil eden adam ise “Sen bana inanıyorsun,” diye karşılık veriyor. İkili birlikte, “Birlikte, sonsuza dek, hep beraber olacağız.” dizelerini söylüyor.
Reklamın çekimini yapan ve YouTube kanalında yayımlayan Ronny Dana, “İsrail’de tartışmalara yol açsa da, bu film çok başarılı oldu ve birkaç milyar dolarlık anlaşmalara katkı sağladı.” ifadelerini kullandı.
2024 yılında Rafael’in satışları 4.8 milyar dolara ulaştı ve bunun yaklaşık yarısı uluslararası müşterilere yapıldı; müşteriler arasında NATO ülkeleri de bulunuyor. Şirketin İsrail dışındaki ofisleri İngiltere, ABD, BAE ve Hindistan gibi ülkelerde faaliyet gösterdiği belirtildi.
İsmini vermek istemeyen bir Hindistan hükümeti danışmanı, hassas bir konu hakkında yorumda bulunmak şartıyla, Firefly’ın Gazze videosunda bir kişiyi hedef almasını “savaş suçu” olarak nitelendirdi.
Londra’daki SOAS Üniversitesi’nden hukuk uzmanı Nimer Sultani, silahsız bir kişinin hedef alınmasının Cenevre Sözleşmesi ve Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçu olarak kabul edildiğini belirtti.
Sultani, bu eylemlerin “soykırım” kapsamında değerlendirilebileceğini ifade etti.
İsrail’in Gazze savaşında Rafael Spike güdümlü füzelerini hava ve kara hedeflerine karşı yoğun şekilde kullandığı, Aeronautics adlı yan kuruluşun geliştirdiği Orbiter 4 İHA’sının ise ilk kez 8 Kasım 2023’te operasyonda yer aldığı belirtildi.
Mart ayında, Rafael’in ABD’deki yan kuruluşu Rafael Systems Global Sustainment, ABD ordusuyla Spike füzelerinin geliştirilmesi ve Amerikan standartlarına uyarlanması konusunda iş birliği anlaşması imzaladı.
