Kuzeydoğu Suriye’de ilkel rafineriler, jeneratör dumanı ve diğer kirlilik kaynakları, halk sağlığını tehdit eden ağır sonuçlar doğuruyor. Artan astım vakaları, düşükler ve doğumsal sakatlıklar bölgeyi göçe zorlarken, uzmanlar sera gazı salınımının küresel ortalamanın katbekat üzerinde olduğunu belirtiyor. Yerel yetkililer ise modern rafineriler ve yenilenebilir enerji yatırımlarıyla çözüm arayışında.
YDH- Kuzeydoğu Suriye’de yaşayan halk, evlerinin yakınında kurulan ilkel petrol rafinerileri, derme çatma yağ sobaları ve diğer kirlilik kaynaklarının neden olduğu ciddi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya.
Bölge sakinleri, çevre kirliliğinin yaşam kalitesini hızla düşürdüğünü, tarımı olumsuz etkilediğini ve ağır sağlık sonuçlarına yol açtığını belirtiyor.
Yerel veri toplayıcısı Muhammed el-Rabi yaptığı açıklamada şöyle dedi:
“Durum çok kötü. Çevre kirliliği ve yangınlar nedeniyle tarımdan faydalanamıyoruz. İnsanların durumu vahim. 4-5 aylık fetüslerde sakatlıklar oluyor. Doktor röntgen sonucunu gösterip ‘Yanıklar yüzünden çocuğunuz sakatlanmış’ diyor. Böyle çok vaka var.”
Hollanda merkezli barış yanlısı sivil toplum kuruluşu PAX’ın 2020’de yayımladığı rapor da, hızla yayılan geçici petrol rafinerilerinin halk sağlığı ve çevre üzerinde ağır etkiler yarattığını ortaya koymuştu.
Bazı aileler, hava kirliliği nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kaldı. El-Rabi, dört gün önce bölgeden ayrılan bir aileyi anlatarak, “Çocukları için gittiler. Aynı evde iki astım hastası vardı, biri çocuktu” dedi.
Haseke kırsalında yaşayan 40 yaşındaki Faten Halef, Reuters’a verdiği demeçte, “Dört kez düşük yaptım, fetüslerimde şekil bozukluğu oluştu. Köyde birçok kadın aynı durumda. Kızım ise bu yanıklar ve kirlilik yüzünden astım hastası oldu” diye konuştu.
Bölge sakinleri, jeneratörlerin ve araç egzozlarının da durumu ağırlaştırdığını belirtiyor.
Suriye genelinde elektrik kesintileri yaygın; Şam’da bile halk, günde sadece birkaç saat şebeke elektriği alabiliyor.
Kesintiler nedeniyle kullanılan geçici jeneratörler, yoğun duman kokusunu havaya yayıyor.
Çevre uzmanı Bland Mala, bölgedeki sera gazı salınımının tehlikeli boyutlara ulaştığını belirterek şöyle dedi:
“Kuzey ve doğu Suriye’de kişi başına düşen karbondioksit ve diğer sera gazı emisyonları, küresel ortalamanın yılda 300 metrik ton üzerinde. Bu, ciddi sağlık ve güvenlik sorunları anlamına geliyor.”
Kürt çevre yetkilisi Muhammed Ahma, bölgenin “hastalık yuvasına” döndüğünü söyleyerek, “İlkel rafinerilerin yarattığı kirliliği önlemek için modern rafineriler getirilmesi gerekiyor.
Ayrıca güneş enerjisi ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına yönelmeliyiz” çağrısında bulundu.
