Avrupa, Ukrayna savaşından bu yana savunma sanayisinde benzeri görülmemiş bir büyümeye tanık oldu. 150 mühimmat ve füze üretim tesisi genişledi. Bu değişim, kıtanın askeri mimarisini on yıllar boyunca yeniden şekillendirme tehdidinde bulunuyor.
YDH- Financial Times’ın analizi, Avrupa’nın silahlanma hamlesinin tarihi boyutlarını ortaya koydu.
Analize göre, Ukrayna savaşının etkisiyle Avrupa’daki silah fabrikalarında üretim ve altyapı faaliyetleri, barış dönemine kıyasla üç kat daha hızlı büyüyerek, toplamda 7 milyon metrekarelik yeni sanayi alanı ortaya çıktı.
Bu gelişme, kıtada nesiller arası bir yeniden silahlanmanın işareti olarak değerlendiriliyor.
Gazetenin, 37 savunma şirketine ait 150 tesisten elde ettiği radar uydu verileri ışığında hazırlanan rapor, 2022’den bu yana Ukrayna’daki savaşın tetiklediği silah üretimi artışını somut olarak gözler önüne seriyor.
Veriler, Avrupa’nın savunma sanayinde yalnızca siyasi söylemler veya bütçe taahhütlerinde değil, somut altyapı yatırımlarında da önemli bir sıçrama kaydettiğini ortaya koyuyor.
Uzmanlar, incelenen alanların yaklaşık üçte birinde yeni inşaat veya genişleme faaliyetleri tespit ederken, 2020-2021 yıllarında toplam 790 bin metrekare olan değişim alanının 2024-2025’te 2,8 milyon metrekareye yükseldiğine dikkat çekiyor.
İnşaat öncesi kazı, yeni bina yapımı, yol asfaltlama gibi faaliyetler uydu görüntüleriyle doğrulandı.
NATO’nun eski silah kontrol direktörü William Alberk, “Bu, savunma sanayinde orta ve uzun vadede radikal yapısal değişikliklerin habercisi” dedi.
Alberk, “Mermi üretimi arttıkça metaller ve patlayıcılar daha verimli kullanılıyor, bu da füze üretimindeki maliyet ve karmaşıklığı azaltıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Analiz, Macaristan’ın batısında bulunan Várpalota’daki büyük mühimmat tesisine de dikkat çekiyor.
Alman savunma devi Rheinmetall ile Macar devlet şirketi N7 Holding’in ortaklaşa yürüttüğü projede 30 mm’lik mühimmat üretimi Temmuz 2024’te başladı. Tesiste ayrıca Leopard 2 ve Panther tankları için farklı kalibrelerde mühimmat üretimi ve bir patlayıcı fabrikası yer alacak.
Rheinmetall sözcüsü, güvenlik gerekçeleriyle detaylara ilişkin yorum yapmadı.
Avrupa Birliği, mühimmat üretimindeki darboğazları gidermek amacıyla 500 milyon avroluk ASAP programıyla 88 tesise destek sağladı. Program kapsamında 20 tesiste yeni fabrikalar ve altyapı genişlemeleri gerçekleşti.
AB Savunma Komiseri Andrius Kubilius, Avrupa’nın yıllık mühimmat üretim kapasitesinin savaş öncesi 300 bin mermiden, bu yıl sonunda yaklaşık 2 milyona çıkacağını açıkladı. Rheinmetall, 155 mm’lik mermilerde üretim kapasitesini 2022’deki 70 bin adetten 2027’de 1,1 milyon adete yükseltmeyi hedefliyor.
Ancak uzmanlar, Avrupa’daki gerçek üretimin potansiyel kapasitenin altında kalabileceği uyarısında bulunuyor. Ayrıca, ASAP finansmanının etkisini izlemek zor, zira pek çok üretici program duyurulduğunda zaten genişleme planları yapmıştı.
Alman füze üreticisi MBDA’nın Schrobenhausen tesisinde yeni yollar ve binalar inşaatı da uydu verilerinde net biçimde görülebiliyor. Radar görüntüleri, 2022’den bu yana 94 bin metrekarelik alanda faaliyetlerin yoğunlaştığını gösteriyor.
