İsrail, işgal altındaki Batı Şeria’da uzun süredir gündemde olan tartışmalı E1 yerleşim planına nihai onay verdi.
YDH- Associated Press’in (AP) haberine göre, İsrail, işgal altındaki Batı Şeria’da uzun süredir tartışmalı olan E1 yerleşim planına nihai onay verdi. Söz konusu proje, bölgeyi fiilen ikiye bölecek olması nedeniyle Filistinliler ve insan hakları grupları tarafından “bağımsız bir Filistin devleti umudunu yok edecek bir adım” olarak değerlendiriliyor.
Yerleşim inşaatı, işgal altındaki Kudüs’ün doğusundaki açık bir arazi olan E1’de planlanıyor. Bu plan iki yılı aşkın süredir gündemdeydi, ancak geçmişte ABD yönetimlerinin baskısı nedeniyle dondurulmuştu. Uluslararası toplumun büyük bölümü, Batı Şeria’daki İsrail yerleşimlerini yasa dışı ve barışın önünde engel olarak görüyor.
Filistinli yetkililer, “Filistin devletinin masadan sloganlarla değil, atılan adımlarla silindiğini” belirtti. İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı ve eski bir yerleşim lideri olan Bezalel Smotrich ise onayı, son haftalarda Filistin devletini tanıma yönünde adımlar atan Batılı ülkelere verilmiş bir yanıt olarak değerlendirdi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun, İsrail ile yan yana bir Filistin devleti fikrini reddettiği, işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs ile 1967 savaşında işgal edilen Gazze üzerindeki kontrolü sürdürme sözü verdiği kaydedildi.
AP’nin aktardığına göre, İsrail’in Batı Şeria’daki yerleşim genişlemesi Filistinliler için giderek ağırlaşan bir tabloya yol açıyor. Bölgede son dönemde yerleşimcilerin Filistinlilere saldırılarında, İsrail ordusunun operasyonlarında ve hareketi kısıtlayan kontrol noktalarında artış yaşandı.
İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te şu anda 700 binden fazla İsrailli yerleşimcinin yaşadığı kaydedildi. E1’in konumu, kuzeyde Ramallah ile güneyde Beytüllahim arasındaki son coğrafi bağlantılardan biri olması açısından kritik öneme sahip. AP’ye göre, Filistinliler, gelecekteki bir devlet içinde bu bölgenin doğrudan bağlantı sağlamasını umuyordu.
İsrailli sivil toplum örgütü Peace Now, “E1’deki yerleşimin siyasi bir çözümü baltalamaktan başka bir amacı yok” değerlendirmesinde bulundu.
AP’nin sorularını yanıtlayan dönemin ABD İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee, Trump yönetimi için iki devletli çözümün “yüksek öncelikli olmadığını” belirtti.
AP’nin haberine göre, süreç hızla ilerlerse altyapı çalışmalarının önümüzdeki aylarda başlaması ve yaklaşık bir yıl içinde konut inşaatına geçilmesi bekleniyor.
Plan, mevcut Maale Adumim yerleşiminin bitişiğinde yaklaşık 3 bin 500 konutu içeriyor. Aynı oturumda, Hebron yakınındaki Ashael yerleşimi için 350 konutun daha onaylandığı bildirildi.
İsrail’in teorik olarak ileride bu yerleşimleri kaldırabileceği, 2005’te Gazze’de yaptığı gibi, ancak mevcut siyasi tablo göz önüne alındığında bunun “son derece uzak bir ihtimal” olduğu ifade edildi.
Haberde, İsrail hükümetinin yerleşim hareketiyle yakın bağları olan dini ve aşırı milliyetçi siyasetçilerden oluştuğu, Maliye Bakanı Smotrich’in de Batı Şeria’daki yerleşimci nüfusunu iki katına çıkarma sözü verdiği belirtildi.
