ABD'li muhafazakar ve İsrail destekçisi aktivist Charlie Kirk, Utah Valley Üniversitesinde düzenlediği etkinlik sırasında vurularak öldü. Yetkililer, şüphelinin halen firarda olduğunu açıklarken, Utah Valisi Spencer Cox olayı "siyasi suikast" olarak nitelendirdi.
YDH - Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) önde gelen muhafazakar aktivistlerinden ve Başkan Donald Trump'ın yakın müttefiklerinden Charlie Kirk, çarşamba günü Utah Valley Üniversitesinde (UVU) katıldığı bir etkinlikte vurularak öldürüldü.
Sosyal medyada yayılan olay anına ait videolarda, Kirk'ün açık havada kalabalık bir gruba hitap ettiği esnada bir silah sesi duyulduğu görülüyor.
Görüntülerde, 31 yaşındaki Kirk'ün sandalyesinden yere yığılmadan önce kısa bir süre boynunu tuttuğu ve katılımcıların panik içinde kaçıştığı anlar yer alıyor.
Yetkililer perşembe günü yaptıkları açıklamada, üniversite öğrencisi yaşlarında olduğu düşünülen şüphelinin halen firarda olduğunu belirtti.
The Wall Street Journal gazetesinin soruşturmaya aşina bir kaynağa ve kurum içi bir emniyet bültenine dayandırdığı haberine göre, saldırıda kullanıldığına inanılan mekanizmalı bir tüfek yakındaki ormanlık alanda bulundu.
Tüfeğin ve içindeki ateşlenmemiş üç merminin üzerine transgender ve antifaşist ideolojiyle ilgili ifadelerin kazındığı tespit edildi.
Utah Valisi Spencer Cox, saldırının ardından yaptığı açıklamada, "Bu, eyaletimiz için karanlık, ulusumuz için trajik bir gün," dedi. Cox, "Bunun bir siyasi suikast olduğunu açıkça belirtmek istiyorum," diye konuştu.
Saldırı nasıl gerçekleşti?
Kirk, "Amerikan Geri Dönüş Turu" kapsamında ülke genelindeki üniversitelerde planladığı en az 15 etkinliğin ilkini UVU'da gerçekleştiriyordu.
UVU Emniyet Müdürü Jeff Long'un aktardığına göre, etkinlikte altı polis memuru görev yapıyordu ve 3 binden fazla katılımcı vardı. Kirk'ün ayrıca özel bir güvenlik ekibi de bulunuyordu.
Saldırıdan önce Kirk, açık havada "Aksini İspatla" adlı münazara masasında oturarak dinleyicilerin sorularını yanıtlıyordu.
Videolara göre Kirk, vurulmadan hemen önce bir öğrenciyle kitlesel silahlı saldırılar ve transgender bireyler hakkında tartışıyordu.
Bir öğrencinin, "Son 10 yılda kaç transgender Amerikalının kitlesel silahlı saldırgan olduğunu biliyor musunuz?" sorusuna Kirk, kalabalığın alkışları arasında "Çok fazla," yanıtını verdi.
Öğrencinin, "Peki son 10 yılda Amerika'da kaç kitlesel silahlı saldırgan oldu?" sorusuna ise Kirk, "Çete şiddetini sayarak mı, saymayarak mı?" karşılığını verdi. Saniyeler sonra Kirk'ün boynundan vurularak sandalyesinden düştüğü görüldü.
Haberlere göre Kirk, yerel saatle yaklaşık 12:10'da (TSİ 21:10) konuşmaya başladıktan yaklaşık 20 dakika sonra vuruldu.
Utah Kamu Güvenliği Departmanı Başkanı Beau Mason, tek el ateş edildiğini söyledi. Etkinlikten alınan bir görüntüde, Kirk'ün sandalyesinden düşerken elini boynuna götürdüğü ve katılımcıların kaçıştığı görülüyor. Başka bir klipte ise vurulduktan hemen sonra boynundan kan fışkırdığı anlar yer alıyor.
Olayda başka kimse yaralanmadı. Kirk'ün eşi ve çocuklarının da olay esnasında orada olduğu bildirildi.
Saldırgan hakkında ne biliniyor?
Saldırıda kullanıldığı düşünülen mekanizmalı tüfek perşembe günü yakındaki ormanlık alanda bulunsa da saldırgan henüz yakalanamadı.
The Wall Street Journal'ın perşembe günkü haberine göre, müfettişler tüfeğin içinde transgender ve antifaşist ideolojiyle ilgili ifadeler kazınmış üç adet ateşlenmemiş mermi buldu.
Utah polisi, daha önce şüpheli olarak değerlendirilen iki kişinin, saldırıyla bağlantıları olmadığı anlaşıldıktan sonra serbest bırakıldığını açıkladı.
Mason, perşembe günü düzenlediği basın toplantısında, yeni bilgiler ışığında polisin hareketlerini takip edebildikleri belirli bir kişiyi aradığını söyledi.
Mason, "Saldırganın hareketlerini saat 11:52'den itibaren takip edebildik. Bu şahıs kampüse geldi, merdivenlerden çatıya çıktı, çatı boyunca ilerleyerek ateş ettiği yere ulaştı. Saldırının ardından binanın diğer tarafına geçip atlayarak kampüsten kaçtı ve bir mahalleye girdi," ifadelerini kullandı.
Mason, müfettişlerin şahsın "iyi" video görüntülerine sahip olduğunu ve bu kişinin "üniversite çağında" göründüğünü ekledi.
Perşembe günü ilerleyen saatlerde FBI, saldırıyla ilgili bir "şüpheli şahsın" fotoğraflarını yayımladı ancak siyah, uzun kollu bir gömlek, şapka ve güneş gözlüğü takan bir adamı gösteren fotoğrafın saldırgana ait olup olmadığını belirtmedi.
Charlie Kirk kimdir?
Kirk, ABD'nin en önde gelen muhafazakar aktivistlerinden ve medya kişiliklerinden biriydi ve Başkan Trump'ın güvendiği bir müttefikiydi.
Henüz 18 yaşındayken kâr amacı gütmeyen muhafazakar bir savunuculuk grubu olan Turning Point USA'i kurdu.
Kirk'ün grubu ülkenin en büyük muhafazakar gençlik hareketine dönüştü ve Kirk, yıllar içinde "Amerika'yı Yeniden Yücelt" (MAGA) hareketinin yüzü olarak tanımlanan, Trump taraftarı nüfuz sahibi kişilerden oluşan bir ağın merkez oyuncusu hâline geldi.
Kışkırtıcı üslubu ona sadık bir destekçi kitlesi kazandırırken, aynı zamanda sert bir muhalefetle de karşılaşmasına neden oldu.
Kirk, podcast yayını, çok sayıda konuşması ve 2020'de en çok satanlar listesine giren The MAGA Doctrine gibi kitapları aracılığıyla bir servet edindi.
Trump'tan suikasta sert tepki
ABD Başkanı Donald Trump, cinayeti "Amerika için karanlık bir an" olarak nitelendirdi. Trump, Kirk'ün anısına tüm Amerikan bayraklarının pazar akşamına kadar yarıya indirilmesi talimatını verdi.
Trump ayrıca Beyaz Saray'dan kaydettiği bir videoda Kirk'e övgülerde bulunurken, Kirk'ün suikastından söylemlerini sorumlu tuttuğu liberalleri hedef aldı.
Trump, "Charlie, milyonlara ilham verdi ve bu akşam onu tanıyan ve seven herkes şok ve dehşet içinde birleşti. Charlie, hayatını açık tartışmaya ve çok sevdiği ülkesi Amerika Birleşik Devletleri'ne adamış bir vatanseverdi," dedi.
Başkan, "radikal solu", "Charlie gibi harika Amerikalıları Nazilere ve dünyanın en kötü toplu katliamcılarına ve suçlularına" benzetmekle suçladı.
Trump, "Bu tür bir söylem, bugün ülkemizde gördüğümüz terörden doğrudan sorumludur ve derhal durdurulmalıdır," diye ekledi.
Siyasilerden ve kamuoyundan kınama mesajları
Demokratlar ve Cumhuriyetçiler, saldırıyı sosyal medyada ve Kongre'de hızla kınadı.
Eski ABD Başkanı Joe Biden, X platformunda yaptığı paylaşımda, bu tür bir şiddete "yer olmadığını" belirtti. Başkan Yardımcısı JD Vance ise Kirk'ü "sevgili bir dost" olarak andı.
Florida Valisi Ron DeSantis, bir Fox News mülakatında saldırganın idam cezasıyla yargılanması gerektiğini söyledi.
DeSantis, "Çok öfkeliyim. Bu adamı yakalamaları gerekiyor. Çok hızlı bir idam cezası kovuşturmasına ihtiyacımız var. Bunun sonsuza kadar sürmesini istemiyorum. Bunun için adalet istiyoruz," dedi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, 31 yaşındaki Kirk'ü "İsrail'in aslan yürekli bir dostu" olarak nitelendirerek, onu sadece iki hafta önce İsrail'e davet ettiğini söyledi.
Eski ABD başkanları Barack Obama ve Bill Clinton da saldırıyı kınayarak demokraside şiddete yer olmadığını vurguladı.
