Rusya, Suriye’deki askeri ve diplomatik varlığını yeniden güçlendirme sürecine hız verdi. Moskova, Lazkiye ve Tartus ile sınırlı kalan etkisini Süveyda, Dera ve kuzeydoğu bölgelerine genişletmeyi hedeflerken, HTŞ ve SDG kontrolündeki sahalarda devriyeler ve üs düzenlemeleriyle gerilimi önlemeye çalışıyor.
YDH- Suriye'de yönetimin değişmesinin ardından Lazkiye ve Tartus vilayetleri ile Haseke’deki Kamışlı Havalimanı ile sınırlı kalan Rusya, bu hamleyle ülkenin kıyı şeridi, Süveyda, Dera ve kuzeydoğu bölgelerinde etkisini yeniden artırmayı hedefliyor.
Rusya’nın Suriye’de kurduğu ilişkiler ağı, Moskova tarafından “ülkede istikrarı desteklemek ve kaosu önlemek” amacıyla kullanılmaya hazır bir araç olarak öne çıkıyor. Bu bağlamda Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey Şoygu, “Suriye’de durum hâlâ istikrarsız ve Moskova istikrarı sağlamak için çalışmaya hazır” açıklamasını yaptı.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, askeri ve ekonomik heyete liderlik ederek Suriye’nin başkenti Şam’ı ziyaret etti.
Novak, Suriye'deki Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) örgütünün lideri Colani ve bazı HTŞ yetkilileriyle gerçekleştirdiği görüşmelerde yalnızca diplomatik bir protokol adımı atmamış ancak Moskova’nın Suriye’deki varlığını yeniden güçlendirme sürecinin sinyallerini vermiş oldu.
El-Ahbar'a göre, Rusya, İsrail’in Suriye topraklarındaki Türk nüfuzunun genişlemesini engellemek ve İsrail-Türkiye arasında arabuluculuk rolü üstlenmek için Tel Aviv ile açık kanallarını kullanıyor.
Bazı kaynaklar, Moskova’nın HTŞ İsrail ile arabuluculuk teklifinde bulunarak ateşkes sağlanmasına ve Güney Suriye’nin yönetimine katkı sunmayı amaçladığını öne sürüyor.
Bu girişim, İsrail’in daha fazla toprak işgalini ve Temmuz ayındaki kanlı olaylar ile bazı Dürzi yetkililerin bölgesel taleplerini engellemeye yönelik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kuzeydoğu Suriye’de Haseke İli’nin kuzeyindeki Kamışlı Havalimanı’nda askerî varlığını sürdüren Rusya, SDG kontrolündeki bölgelerde gerilimi önlemek amacıyla bu varlığı kademeli olarak yeniden tesis ediyor.
Rus hava ve kara devriyeleri yeniden bölgeye dönerken, bu hamleler Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında imzalanan Soçi Mutabakatı’nın uygulanması için olası bir hazırlık olarak değerlendiriliyor.
Anlaşma, HTŞ ordusunun Rus gözlem noktalarına konuşlandırılmasını ve ortak devriyelerle uygulanmasını öngörüyordu.
Birkaç gün önce Rus güçleri, Haseke Valiliği’nin kuzeyinde ve Türkiye sınırındaki Kamışlı, Kahtaniye, Cevadiye ve el-Malikiye şehirlerinde ilk kara ve hava devriyelerini gerçekleştirdi.
Bölge üzerinde Rus helikopterleri de uçuş yaptı. Kamışlı’daki Rus üssünde çeşitli askeri değişiklikler kaydedildi; Lazkiye’deki Hmeymim ana üssü yanında konuşlandırılan birliklerin yeniden konumlandırıldığı düşünülüyor.
Bir saha kaynağı, “Moskova, rejimin devrilmesinden sonra SDG kontrolündeki bölgelerdeki asker sayısını azalttıktan sonra yeniden artırıyor. Haseke’deki üs, kamuoyuna görünür biçimde Rus askerlerinin geri dönmesiyle dönüşüme tanıklık ediyor” dedi.
Kaynak, askerlerin üs içindeki odaların düzenlenmesi için Kamışlı pazarlarında dolaştığını ve üssün karargah, işyeri ve konutlarının genişletilebileceğini belirtti.
Rusya, 2019’dan rejimin devrilmesine kadar SDG ile Türkiye destekli Milli Ordu grupları arasındaki çatışmaları sınırlamada kritik rol oynadı.
Eski Suriye ordusunun Halep kırsalından Haseke’nin kuzey kırsalına kadar uzanan 450 kilometrelik alana konuşlanmasına katkı sağladı ve anlaşmanın uygulanmasını denetlemek için Türk güçleriyle günlük devriyeler yürüttü.
Bilgili bir kaynak, Rusya’nın Rasulayn civarındaki SDG-Milli Ordu temas hatlarında devriyelere yeniden başlayacağını ve bunun Rakka ile Halep kırsalını da kapsayacak şekilde genişleyebileceğini aktardı.
Kaynak ayrıca, Kamışlı havaalanı üssünde çok sayıda savaş helikopteri bulunduğunu ve yakın zamanda takviye edilen radar ile hava savunma sistemlerinin konuşlandırıldığını doğruladı.
Hmeymim’den gelen Rus kargo uçaklarının üsse asker, silah, teçhizat, yiyecek ve yakıt sevkiyatını güvence altına almak üzere indiği de bildirildi.
