BM soruşturma komisyonu başkanı Paulo Pinheiro, Suriye’de keyfi gözaltılar, katliamlar ve zorla mülk işgallerinin devam ettiğini, İsrail’in saldırılarının bölgeyi daha da istikrarsızlaştırdığını açıkladı.
YDH- BM’nin Suriye’ye ilişkin soruşturma komisyonu başkanı Paulo Pinheiro, Suriye’de insan hakları durumunun hâlâ “korkunç” olduğunu, son gelişmelerin birçok insanın yaşadığı acıyı artırdığını açıkladı.
Pinheiro, sözlü bilgilendirmede, Alevi mezhebine mensup bireyler dahil olmak üzere “keyfi tutuklamalar, öldürmeler ve gözaltılar” gibi süregelen ihlalleri detaylandırdı. Ayrıca, mart ayında yaşanan şiddetten kaçan kişilerin “mülklerinin zorla alınması ve işgal edilmesine” dikkat çekti.
Pinheiro, Alevilere yönelik saldırıların diğer bölgelere de yayıldığını belirterek, ağustos ayında silahlı bir grubun, Şam’ın el-Sümeriye banliyösünden birçok Alevi sakini, devlet adına tahliye emri verildiğini iddia ederek zorla çıkardığını aktardı. Bu süreç, kaçırma, öldürme, sürgün ve mezhepsel aşağılamalarla birlikte gerçekleşti.
Komisyon başkanı, şehir merkezlerinde kimliği belirsiz silahlı gruplar tarafından Alevi kadınların gündüz vakti kaçırıldığına dair raporların hâlâ devam ettiğini belirtti. Ön bilgilere göre, bazı kadınlar serbest bırakılmadan önce cinsel saldırıya uğradı, bazıları ise zorla evlendirilmiş.
Pinheiro, kaybolma vakalarında endişe verici bir eğilimin, ailelerin yerel polis yetkililerinin bu eylemleri hâlâ soruşturmadığını bildirmesi olduğunu vurguladı.
Pinheiro, Alevi mezhebine yönelik saldırıların Ocak 2025’te başladığını, Mart ayında Lazkiye, Tartus ve Hama vilayetlerinde sadece birkaç gün içinde 1.400’den fazla erkek, kadın ve çocuğun büyük çaplı, sistematik şekilde öldürülmesiyle zirveye ulaştığını belirtti. Bazı vakalarda katliamların geçici hükümetin güvenlik güçleri tarafından gerçekleştirildiğini ve bunun savaş suçu oluşturduğunu ifade etti.
Komisyon başkanı, Süveyda’da Dürzî ve Bedevi toplulukları ile diğer aktörlerin karıştığı şiddetin yaklaşık 200.000 sivili yerinden ettiğini, yüzlerce kişinin öldüğünü veya yaralandığını, bunların çoğunluğunun Dürzî, bazıların ise Bedevi ve diğer gruplardan olduğunu açıkladı.
Pinheiro, HTŞ rejiminin güvenlik güçlerinin operasyonları sırasında sergilediği tutumun “ciddi” endişe doğurduğunu belirtti. Komisyon tarafından belgelenen çevrimiçi videolarda, Dürzî erkeklerin derhal infaz edildiği ve aşağılayıcı muameleye maruz kaldığı, yağmalama ve mülk tahribatının da olduğu aşırı şiddet ortamı ortaya konmuştu. Bazı silahlı grupların Bedevi topluluklarına karşı da ciddi ihlallerde bulunduğu rapor edildi.
Pinheiro, İnsan Hakları Konseyi’ne yaptığı açıklamada, İsrail’in askeri müdahalesini artırdığını ve Şam’daki önemli devlet binalarının yakınları da dahil olmak üzere Suriye’ye yönelik sık hava saldırılarını sürdürdüğünü, bunun ciddi yıkıma yol açtığını ve sivil kayıplara neden olduğunu belirtti. Son saldırıların Humus, Lazkiye ve Palmira yakınlarında da gerçekleştiğini aktardı.
Pinheiro ayrıca, İsrail’in 1974 ayrım hattını aşan toprak işgali, zorla yerinden edilen sakinler ve kara operasyonları sırasında keyfi şekilde gözaltına alınan Suriyeliler dahil ihlallerinin, zaten son derece güvensiz olan bölgeyi daha da istikrarsızlaştırdığını ve İsrail’in Suriye’deki saldırılarının derhal durdurulması gerektiğini vurguladı.
