Birleşik Krallık'ın 21 Eylül 2025'te Filistin'i devlet olarak tanıması, 155 yıllık bir yasayı yeniden gündeme getirdi. Bu gelişmeyle birlikte, Gazze ve Batı Şeria'da İsrail ordusu saflarında görev yapan Britanya vatandaşları, ülkelerine döndüklerinde yargılanma riskiyle karşı karşıya kalabilir.
YDH - Birleşik Krallık'ın 21 Eylül 2025'te Filistin'i devlet olarak tanımasının ardından, İsrail ordusunda görev yapan Britanya vatandaşlarının hukuki statüsü tartışmaya açıldı.
Novara Media haber portalına göre, bu tarihten sonra Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria'da İsrail adına savaşan Britanyalılar veya çifte vatandaşlar, ülke yasalarını ihlal etmiş sayılabilir.
Haberde, "Hâlihazırda İsrail ordusunda görev yapan Britanya vatandaşları bunu sürdürürse, potansiyel cezai suçlamalarla karşılaşabilir" ifadesi kullanıldı.
Bu durumun temelini, Britanya'nın barış içinde olduğu bir devlete karşı savaşan yabancı ordulara katılımı suç sayan 1870 tarihli Yabancı Askerlik Yasası oluşturuyor.
155 yıllık yasa, teorik olarak para ve hapis cezası öngörse de tarih boyunca nadiren uygulandı.
Kamu Yararı Hukuk Merkezi avukatı Paul Heron, Novara Media'ya yaptığı açıklamada, "Hukuki tablo değişti" diyerek İsrail ordusundaki Britanya vatandaşlarına olası suçlamalardan kaçınmak için ülkeye dönmeleri tavsiyesinde bulundu.
Heron, "Filistin artık tanınmış bir devlet olduğu için, ilk kez Britanya vatandaşlarının Gazze ya da Batı Şeria’da İsrail ordusu saflarında yer almasının Yabancı Askerlik Yasası’nı ihlal ettiği ileri sürülebilir" diye konuştu.
Diğer yasalar da devreye girebilir
Yasanın eski olması ve nadiren uygulanması, olası bir mahkumiyet ihtimalini belirsiz kılıyor.
Ayrıca yasa, Eylül 2025'ten önce İsrail ordusunda görev yapmış olanları geriye dönük olarak kapsamıyor.
Fakat Paul Heron, 1870 tarihli yasanın tek başına yeterli olmasa da Birleşik Krallık makamlarının hesap sorabilmesi için daha geniş bir hukuki çerçevenin parçası haline geldiğini vurguladı.
Heron'a göre, Britanya vatandaşları modern iç mevzuat kapsamında da yargılanabilir.
Bu yasalar arasında soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarını kapsayan 2001 tarihli Uluslararası Ceza Mahkemesi Yasası ile uluslararası insani hukukun ağır ihlallerine yargı yolu açan 1957 tarihli Cenevre Sözleşmeleri Yasası bulunuyor.
Bu yılın nisan ayında Gazze'de savaş suçlarına karıştıkları iddia edilen 10 Britanya vatandaşına ilişkin 240 sayfalık bir dosya, Filistin İnsan Hakları Merkezi ile Kamu Yararı Hukuk Merkezi tarafından Londra Kent Polisine sunulmuştu.
İsrail yasalarına göre, çifte vatandaşlar konsolosluklar aracılığıyla statülerini değiştirmedikleri sürece zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutulmuyor.
