Gazze’ye uluslararası medya ve soruşturma ekiplerinin engelsiz erişimi için çağrıda bulunan Euro-Med İnsan Hakları İzleme Örgütü, İsrail’in işlediği soykırımın belgelenmesi ve sorumluların hesap vermesi gerektiğini bildirdi.
YDH- Cenevre merkezli “Avrupa Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü” (Euro-Med Human Rights Monitor), yayımladığı açıklamada, “uluslararası medya kuruluşları, soruşturma komisyonları, Birleşmiş Milletler özel raportörleri, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) soruşturmacıları ve tüm teknik uzman ekiplerine Gazze’ye tam ve engelsiz erişim tanınması” çağrısında bulundu.
Örgüt, bunun “İsrail tarafından işlenen soykırımın belgelenmesi, suçluların hesap vermesi ve mağdurlar için adalet ve telafi sağlanması” açısından zorunlu olduğunu bildirdi.
Ateşkesin başarısı somut adımlara bağlı
Euro-Med, “10 Ekim 2025’te yürürlüğe giren ateşkesin başarısının, uluslararası hukuka tam uyum, Gazze’de Filistinlilere yönelik soykırımın sona ermesi ve onların acılarının temel nedenlerine yönelik somut adımlar atılmasına bağlı” olduğunu belirtti.
Bu nedenlerin başında “İsrail’in yasa dışı işgaline son verilmesi, Gazze ablukasının tamamen kaldırılması, Filistinlilere uygulanan ayrımcılık ve apartheid sisteminin yıkılması ve kendi kaderini tayin hakkının garanti altına alınması” geldiği ifade edildi.
Gazeteciler için saha erişimi talebi
Açıklamada, “uluslararası gazeteciler ve medya ekiplerinin Gazze’ye sınırsız saha erişimiyle girmesinin acil bir ihtiyaç” olduğu vurgulandı.
Örgüt, “İsrail’in gerçeği sistematik biçimde ortadan kaldırmaya çalıştığını, bu kapsamda en az 254 gazeteciyi öldürdüğünü, çoğu medya kurumunu yıktığını ve uluslararası basının bölgeye girişini hâlâ engellediğini” bildirdi.
Delillerin gizlenmesine karşı uyarı
Euro-Med, “uluslararası medya kuruluşlarına Gazze’deki yıkımın boyutlarını ve sivillerin çektiği acıyı belgelemek ve ateşkesin uygulanmasını izlemek üzere derhal ekiplerini bölgeye göndermeleri” çağrısında bulundu.
Örgüt, “Gazze’deki gelişmeleri takip etmenin sadece mesleki değil, insani ve ahlaki bir sorumluluk” olduğunu ifade etti.
Açıklamada, “basın özgürlüğüne getirilen her kısıtlamanın veya uluslararası araştırma mekanizmalarına erişimin reddedilmesinin, gerçeklerin gizlenmesine ve delillerin dünya kamuoyundan saklanmasına yol açtığı” kaydedildi. Bu durumun, “soykırımın ve sivillere yönelik yıkımın bağımsız biçimde belgelenmesini engellediği” belirtildi.
Adli ekiplerin sahaya girmesi gerekiyor
Euro-Med ayrıca, “adalet ve hakikatin korunması için, adli ve kriminal inceleme ekiplerine gerekli donanımlarla birlikte şartsız saha erişimi tanınması gerektiğini” bildirdi. Bu ekiplerin “enkaz altından cesetleri çıkararak kimliklerini belirlemesi ve kayıpların akıbetini ortaya koyması” gerektiği ifade edildi.
Ateşkesin ardından yapılan ilk saha incelemelerinde, “İsrail bombardımanında hayatını kaybeden çok sayıda Filistinlinin cesedine ulaşıldığı, bazılarının uzun süre enkaz altında kaldığı için çürüdüğü” belirtildi. “Gönüllü kurtarma ekiplerinin çoğunluğu Gazze Valiliği’nden olmak üzere 135 ceset çıkardığı, ancak ekipman yetersizliği nedeniyle çok sayıda kişinin hâlâ gömülü kaldığı” kaydedildi.
İsrail’in “güvenlik bölgesi” planına tepki
Euro-Med, “BM soruşturma komiteleri, UCM ve uluslararası mekanizmaların Gazze’ye girerek suçları incelemesi, delilleri toplaması ve koruması gerektiğini” belirtti.
Açıklamada, “Gazze halkının yalnızca ateşkes değil, soykırımın tamamen sona ermesini, yıkımın onarılmasını ve kuşatmanın kaldırılmasını talep ettiği” ifade edildi.
Euro-Med, “her türlü ateşkes veya anlaşmanın, insan hakları standartlarını temel alması ve insani yardımların siyasi şartlara bağlanmaması gerektiğini” bildirdi. Açıklamada, “insani yardımın uluslararası insancıl hukuk kapsamında pazarlık konusu yapılamayacak bir hak olduğu” vurgulandı.
Ayrıca, “tüm anlaşmaların düşmanlıkların tamamen durmasını, gıda, ilaç, yakıt ve inşaat malzemesi üzerindeki tüm kısıtlamaların kaldırılmasını ve yıllardır sistematik biçimde tahrip edilen sivil hizmetlerin yeniden tesisini güvence altına alması gerektiği” belirtildi. Bu çerçevede, “İsrail güçlerinin Gazze’den tamamen çekilmesi ve sağlık, eğitim ve kamu altyapısının hızlı şekilde yeniden inşa edilmesi” çağrısı yapıldı.
Euro-Med, “İsrail’in Gazze’de ‘güvenlik bölgesi’ veya tampon alanlar oluşturma girişimlerinin kesin biçimde reddedilmesi gerektiğini” belirtti. Örgüt, “bu tür adımların Gazze’nin demografik ve coğrafi yapısını değiştirmeyi, verimli arazilerin ilhakını ve bölgeyi izole gettolara dönüştürmeyi amaçladığını” kaydetti.
Cezasızlık kültürüne karşı uyarı
Açıklamada ayrıca, “Gazze üzerinde dış denetim veya yönetim öngören herhangi bir siyasi ya da güvenlik düzenlemesinin Filistinlilerin öz yönetim hakkını ihlal ettiği ve İsrail egemenliğinin bir uzantısı anlamına geldiği” belirtildi.
Euro-Med, “insan haklarının veya devam eden işgalin görmezden gelindiği her türlü siyasi girişimin cezasızlık kültürünü beslediğini ve İsrail’in tekrar tekrar suç işlemesini kolaylaştırdığını” bildirdi. “İsrail’in uygulamalarının sıkı biçimde izlenmesinin, soykırımın yeniden yaşanmasını önlemek için zorunlu olduğu” ifade edildi.
“Soykırımın önlenmesi ahlaki bir yükümlülük”
Açıklamada, “soykırımın önlenmesinin siyasi değil, mutlak bir hukuki ve ahlaki yükümlülük olduğu” vurgulandı ve “uluslararası topluma bu doğrultuda kararlı adımlar atma” çağrısı yapıldı.
Euro-Med, “ağır ihlallere göz yummanın veya geçici vaatlerle yetinmenin, soykırımın yeniden yaşanmasına ve sivil acıların sürmesine zemin hazırladığına” dikkat çekti. “Uluslararası topluma, hesap verebilirliği sağlama, suçluları cezalandırma, mağdurlara tazminat ve onarım sunma ve cezasızlığa son verme” çağrısı yapıldı.
“Filistin halkının onuru ve kendi kaderini tayin hakkı güvence altına alınmalı”
Son olarak açıklamada, “uluslararası toplumun 77 yıldır süren Filistin halkının acılarının temel nedenlerini ortadan kaldırmakla yükümlü olduğu” ifade edildi.
Açıklamada, “Filistinlilerin özgürlük, onur ve kendi kaderini tayin hakkının güvence altına alınması gerektiği” vurgulandı.
Euro-Med, “İsrail’in yasa dışı işgaline son verilmesi, yerleşimci sömürge ve apartheid yapıların dağıtılması, 1967’de işgal edilen topraklardan tamamen çekilmesi ve Gazze ablukasının kaldırılması gerektiğini” belirtti.
Ayrıca, “işlenen suçlardan tam hesap sorulması ve Filistinli mağdurlar için adil tazminat ile adaletin tesis edilmesi” çağrısında bulunuldu.
