Beyaz Saray yönetiminin, Venezuela’daki devlet tesisleri ve limanları kapsayan bir ‘gizli hedef listesi’ hazırladığı aktarıldı.
YDH- ABC News’te yer alan habere göre, Beyaz Saray yönetimi Venezuela’ya yönelik, başkanın emriyle vurulabilecek hedefleri içeren bir “gizli hedef listesi” hazırladı; bu listeyi ilgili çalışmaya yakın birkaç yetkili aktardı.
Yetkililer, listenin “Venezuela Devleti tarafından işletilen limanlar, havaalanları ve diğer tesisleri” kapsamasının beklendiğini söyledi. Aynı yetkililer, bu tesislerin “uyuşturucu kartelleri tarafından yasa dışı uyuşturucu sevkiyatında da kullanıldığını” iddia etti.
Askeri hazırlık ve olası saldırı ihtimali
Hazırlanan sınıflandırılmış hedef listesi, bu hafta başında Cumhuriyetçi senatörlere sunuldu; aynı zamanda bölgede yaklaşık “10.000 asker”i içeren geniş bir askeri yığınak bulunduğu kaydedildi.
Bu gelişmeler, Başkan Donald Trump’ın herhangi bir anda saldırı emri verebileceği spekülasyonlarını artırdı. Cuma öğleden sonra itibarıyla Trump’ın harekete geçip geçmeyeceği net değildi; askeri kaynaklar “ani bir saldırı beklemediklerini” söyledi ve Trump da gazetecilere “karar vermediğini” ifade etti.
Önceki tehdit ve operasyonlar
Trump daha önce Venezuela’ya “kara operasyonu tehdidinde” bulunmuştu. Bir askeri saldırı emri verilmesi halinde operasyonların nasıl yürütüleceğine dair bilgi sahibi bir kişi, bazı işaretlerin saldırının “önümüzdeki 72 saat içinde” gerçekleşebileceğine dair işaretler verdiğini aktardı.
Geçen Haziran’da Trump’ın İran’daki nükleer tesislere yönelik sürpriz B-2 bombardıman uçakları operasyonunu emrettiği büyük ölçekli son askeri saldırıda, Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, kamuoyuna iki gün önce Trump’ın askeri harekât kararı alacağını açıklamıştı. The New York Times ise saldırı planlarının çoktan yürütülmekte olduğunu ve bu açıklamaların “dikkat dağıtma amaçlı” olduğunu yazmıştı.
Beyaz Saray’ın açıklaması ve Maduro yönetimi
Beyaz Saray sözcüleri, konuyla ilgili sorulara ilişkin olarak haberde yer alan iddialara doğrudan yorum yapmadı; Beyaz Saray sözcüsü Anna Kelly ise “adı verilmeyen kaynaklar neyle ilgili konuştuklarını bilmiyor” diyerek, Venezuela politikasına ilişkin duyuruların “doğrudan başkan tarafından” yapılacağını kaydetti.
ABD yönetimi uzun süredir Maduro’yu, “hileli seçimlerle iktidarı ele geçirmekle” ve ülkenin “önemli petrol gelirlerini kötü yönetmekle” suçladı.
Trump’ın ilk döneminde Maduro’ya karşı “ekonomik yaptırımlar” başlıca araç oldu. Bu yılın başlarında Trump’ın yardımcıları, Maduro yetkilileriyle “tutuklu takası ve göçmen iadeleri” konusunda koordinasyon sağladı. Ancak ilkbahardan itibaren Trump’ın taktikleri değişti; belirli uyuşturucu çetelerini “terör örgütü” olarak tanımladı ve Maduro’yu devirmek amacıyla askeri liderliğinde bir baskı kampanyası başlattı.
Uyuşturucu kartelleri ve askeri müdahale
Trump ve üst düzey yardımcıları, uyuşturucu kaçakçılarını “El-Kaide benzeri örgütlerle benzer” görerek, ABD’nin uluslararası sularda uyuşturucu taşıyanlara karşı “öldürücü güç kullanma yasal hakkı” olduğunu savunmaya başladı; bu görev daha önce kolluk kuvvetlerinin sorumluluğundaydı.
Eylül başından itibaren bölgede eşi görülmemiş bir askeri yığınak başladı; bu kapsamda “sekiz donanma gemisi, bir denizaltı, Reaper drone’lar ve F-35 savaş uçakları” konuşlandırıldı.
Trump, askeriye komutasına “Karayipler’deki iddia edilen uyuşturucu taşıyan gemilere yönelik vurmaya başlamasını” emretti ve küçük tekneler ile “yarı dalgıç araçların infilak etme görüntülerini” sosyal medya hesaplarından paylaştı.
Ekim’de operasyonların artırılması
Ekim’e gelindiğinde, Maduro hâlâ iktidarda olduğu için Trump operasyonları artırdı; “nükleer kapasiteli bombardıman uçakları” gönderdi ve Özel Kuvvetler timlerini helikopterlerle Venezuela kıyılarını “gözetlemek” üzere sevk etti.
ABD başkanı, ülkedeki iç operasyonların yürütüldüğünü kamuoyuna duyurduğu sıra dışı bir adım attı ve bunun Maduro’yu tedirgin etme amaçlı olduğu yorumlandı. Ayrıca “dev bir uçak gemisi görev gücü ve ona eşlik eden gemiler ile F 18 uçaklarının konuşlandırılmasını” emretti.
ABD hükümetinin kaydettiği hesaplamalara göre, 2 Eylül’den bu yana askerî harekât kapsamında “14 saldırı gerçekleştirildi ve 61 kişi öldü.”
Olası senaryolar ve uzman görüşleri
Trump askeri saldırı emri verirse, değerlendirmelere göre üç ana seçenek bulunuyor: “Gizli operasyonlar, havaalanları ve limanlar gibi hedeflere sınırlı hava saldırıları ya da 1989’daki Panama müdahalesine benzer tam ölçekli bir kara işgali.”
Daha önce Hava Kuvvetleri’nde görev yapmış ve Panama işgalinde de bulunmuş olan Darrell Blocker “sınırlı hava saldırılarının en olası senaryo olduğunu” savundu. Ancak yönetimin söylemi göz önüne alındığında kesin konuşmanın güç olduğunu belirtti.
Blocker, büyük ölçekli bir saldırı olması durumunda “ABD birliklerinin ciddi risklerle karşılaşacağını” vurguladı ve geçmiş tecrübelerden hareketle “dış müdahalelerin yerel halk tarafından kabul görmeyebileceğine” dikkat çekti.
Büyük ölçekli saldırı riskleri ve bölgesel etkiler
Emekli Amiral James Stavridis de “tam ölçekli bir kara işgalinin olası görünmediğini” belirtti.
Stavridis’e göre, başlangıçta hedefler daha çok “uyuşturucu ilişkili tesisler”, yani uyuşturucuların yüklendiği “havaalanları ve limanlar ile sınır yakınlarındaki geçiş noktaları” olacaktır.
Ayrıca, “hücresel baz istasyonları, uydu yerleşim tesisleri, büro tesisleri ve yakıt depolama merkezleri” de muhtemel hedefler arasında sayıldı. Öncelik olarak, “hava savunma alanları” ve ardından “Kara Kuvvetleri hedeflerine yönelik hava saldırıları” değerlendirilebilir denildi.
Maduro’ya yönelik kararlar ve geçmiş operasyonlar
Stavridis ayrıca, en zorlu kararın “Maduro ve üst düzey liderlerine yönelik bir 'idam etme' saldırısı” olup olmayacağı olduğunu belirtti.
Stavridis, Haziran’daki İran saldırısında Trump’ın İran liderlerine yönelik böyle bir saldırıya onay vermediğini, buna karşılık ilk döneminde İran’ın Kudüs gücü komutanı Kasım Süleymani’ye karşı gerçekleştirilen terör saldırısını hatırlattı.
