İsrail, Hizbullah tarafından vurulmasının ardından tartışmalı hale gelen “Tel Şamim” gözetleme balonunu devre dışı bırakarak, hava savunmasının temel unsurlarından biri olarak tanıtılan ve ABD iş birliğiyle geliştirilen “Sky Dew” projesini sonlandırdı. Bu sistem yüz milyonlarca işgal parasına mal olmuştu.
YDH- El-Ahbar'ın bildirdiğine göre, İsrail Hava Kuvvetleri, işgal altındaki Filistin’in kuzeyinde, Aşağı Celile bölgesinde konuşlandırdığı dev gözetleme balonu “Tel Şamim” sistemini kapatma kararı aldı.
Bu adım, balonun geçen yıl Mayıs ayında Gazze saldırısı sırasında Hizbullah tarafından doğrudan vurulmasının üzerinden yaklaşık bir buçuk yıl sonra geldi.
O dönem Direniş, balonu insansız hava araçlarıyla hedef aldığını açıklamış, “askeri medya” da balonun arızalanarak düşme anlarını gösteren görüntüler yayımlamıştı.
Sistemin devre dışı bırakılmasıyla, İsrail hava savunmasının temel unsurlarından biri olarak tanıtılan, yüz milyonlarca işgal parasına mal olan ve seyir füzeleri ile insansız hava araçlarını tespit etme kapasitesini artırması beklenen büyük bir güvenlik projesi de fiilen sona ermiş oldu.
Projenin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, birliğe bağlı askerler İsrail ordusunun farklı gözlem birimlerine atandı.
İsrail işgal kuvvetleri Sözcülüğü, “Birliğin gelecekteki konuşlanması şu anda gözden geçiriliyor. Askerler, eğitim ve yeteneklerine uygun olarak çeşitli görevlerde hizmet vermeyi sürdürüyor” açıklamasını yaptı.
Balon, hizmete girdiği ilk günden itibaren hem zorlu hava koşulları hem de sürekli maruz kaldığı güvenlik tehditleri nedeniyle etkinliği konusunda tartışmalara neden olmuştu.
Bu tartışmalar, Hizbullah’ın doğrudan isabet kaydettiği saldırıyla daha da derinleşti.
Projenin tanıtımında “Yüksek İrtifa Sensörü” veya bilinen adıyla “Sky Dew” olarak anılan radar sisteminin, yüksek irtifalarda uzun menzilli füzeleri, seyir füzelerini ve insansız hava araçlarını tespit etmek için tasarlandığı belirtilmişti.
İsrail, mevcut radar sistemlerine ek olarak erken uyarı kapasitesini ve hava savunmasını güçlendirmek amacıyla bu yüksek irtifa sensörlerini konuşlandırmayı hedefliyordu.
İsrail Füze Savunma Örgütü Direktörü Moşe Patel, projenin lansmanında Sky Dew’i “yaklaşık on yıldır geliştirilen karmaşık bir meydan okuma” olarak tanımlamış ve sistemin “gelişen tehditlere karşı çok yönlü gözetleme kabiliyetleriyle oyunun kurallarını değiştireceğini” ifade etmişti.
Patel ayrıca, “Balon yüksek irtifalarda uçacak ve benzeri görülmemiş bir gözetleme kapasitesi sunacak” diyerek Sky Dew’in kendi türünde dünyanın en büyük hava gözetleme balonlarından biri olduğunu vurgulamıştı.
Sistem, İsrail Füze Savunma Örgütü ile ABD Füze Savunma Ajansı’nın ortak çalışmasıyla yıllar içinde geliştirilmişti.
ABD Savunma Bakanlığı Füze Savunma Ajansı Başkanı Koramiral John Hill ise balonun fırlatma töreninde yaptığı konuşmada, sistemin İsrail’in “niteliksel askeri üstünlüğünü” desteklemeyi amaçladığını belirtmişti.
Ancak uzmanlar, Hizbullah’ın son iki yılda yürüttüğü sistematik ve yüksek hassasiyetli saldırıların, özellikle de İsrail’in erken uyarı ve gözetleme altyapısına yönelik stratejik hedeflemelerin, “Tel Şamim” projesinin operasyonel sürdürülebilirliğini fiilen çökerttiğini, bu durumun da işgal varlığının askeri doktrininde ciddi bir boşluk yarattığını belirtiyor.
