Hadramut'un, stratejik konumu ve petrol zenginliği nedeniyle Suudi Arabistan ve BAE’nin etki alanı mücadelesinin merkezi haline geldiği belirtildi.
YDH- Yemen Ensarullah Hareketi'nin resmi sayfasında yer alan habere göre, Yemen’in Hadramut vilayeti hızlı dönüşümler geçiriyor ve bu durum, bölgeyi Suudi Arabistan ile BAE arasında etki alanı mücadelesinin merkezi haline getiriyor.
Bu dönüşümlerin Amerikan-İsrail projeleriyle kesiştiğini aktaran habere göre, Hadramut’un stratejik konumu, Körfez’i Arap Denizi’ne bağlaması ve ülkenin en büyük petrol rezervlerine sahip olması, vilayeti “öz yönetim” ve “yerel güçlendirme” söylemleriyle örtülmüş Körfez-Amerikan etki projeleri için önemli bir odağa dönüştürüyor.
Hadramut’un jeopolitik önemi ve yerel çatışmalar
Haberde, Hadramut’un Yemen’deki en hassas vilayetlerden biri olduğu, petrol ve deniz limanları açısından kritik öneme sahip olduğu belirtildi. Vilayette Suudi Arabistan ve BAE’nin bölgesel güç rekabetini şekillendirdiği ve bu durumun vilayetteki siyasi ve askeri güç dengesini etkilediği aktarıldı.
BM özel elçisinin geçen ay Hadramat’u ziyaret ederek yerel siyasi güçlerle barış vizyonunu görüştüğü bildirilirken, ancak bu ziyaretin, vilayetteki “keskin iç çekişmeleri ve bölgesel kutuplaşmayı” ortaya koyduğu vurgulandı.
Yerel güçler arasında üç temel, karşıt pozisyon öne çıktı:
Suudi destekli “Hadramut Kabileler İttifakı”, vilayette yerel kimlik ve egemenliği yeniden tesis etmek için özerk yönetim sistemini savunuyor.
Habere göre, BAE destekli Güney Geçiş Konseyi (GGK), Hadramat’u kapsayan bir “güney federal devlet” kurulmasını ve vilayetin bu çerçevede yönetilmesini öneriyor.
Gelecekteki siyasi anlaşmalarda vilayetin temsiline vurgu yapan Hadramut Valisi Mebkut bin Mazi’nin altı bölgeyi kapsayan “federal Yemen” vizyonu çerçevesinde bir pozisyon benimsediği kaydedildi.
Bu üç pozisyonun, vilayeti, “Hadramut kimliği” söylemiyle siyasi ve ekonomik kazanımlar elde etmeye çalışan dış etkilerin sahası haline getirdiği bildirildi.
Güç dengesindeki değişimler ve askeri yapılanmalar
“Hadramut Kabilesel İttifakı”nın 2013’te kurulmuş bir protesto yapısı olarak başlayıp 2024’ten itibaren Suudi Arabistan desteğiyle “idari ve egemen bağımsızlık” savunan örgütlü bir siyasi ve askeri güç haline geldiği belirtildi. Bu kapsamda Suudi destekli “Hadramut Koruma Güçleri” oluşturulduğu; yaklaşık 35 bin savaşçının petrol zengini plato ve kıyı bölgelerinde konuşlandırıldığı ifade edildi.
Habere göre, GGK’nin Mukalla ve eş-Şihr’deki etkisi kabilelerin güçlenmesi nedeniyle azaldı ve Suudi destekli “bağımsız Hadramut kimliği” ile BAE destekli “güney birliği” projeleri arasında derin bir çekişme yaşanıyor. Bu durumun vilayette siyasi yaşamın militarize olmasına yol açtığı ve “fiilen federalizm” oluşturduğu aktarıldı.
Suudi-BAE rekabetinin boyutları
Riyad ve Abu Dabi arasındaki çatışmanın sadece politik bir anlaşmazlık olmadığı, kaynaklar ve deniz yolları üzerinde yoğun bir rekabet olduğu belirtildi.
Suudi Projesi: Kademeli nüfuz genişlemesi ve yumuşak güç stratejisi ile kabile ittifaklarını destekleyip hizmet ve kalkınma projelerini finanse ederek Arap Denizi’ne stratejik erişim sağlamayı amaçlıyor.
BAE Projesi: Mukalla, eş-Şihr ve ed-Dabbe limanları üzerinde kontrolü güçlendiriyor, limanları Aden ve Socotra üzerinden Afrika Boynuzu’na uzanan lojistik ağla bağlıyor. Bu strateji, BAE’nin İsrail ve ABD ile uyumlu ticari ve askeri çıkarlarına hizmet ediyor.
Haberde, bu rekabetin vilayette “çifte güç sistemi” yarattığı ve coğrafi bölünmeyi derinleştirdiği bildirildi.
Yerel ve sosyal etkiler
Habere göre, Körfez rekabetin Hadramut’taki resmi kurumları zayıflatıyor, yerel yönetimler idari yetkilerini kaybediyor. Ayrıca, çok sayıda silahlı grubun varlığı nedeniyle güvenlik kararlarının birleştirilemediği ve küçük bir politik veya kabile geriliminin çatışmaya yol açabileceği bildirildi.
Ekonomik açıdan, Sanaa’nın etkinliğinin durması petrol ihracatının yağmalanmasına ve paralı güçler arasındaki çekişmelerin kamu gelirlerini düşürmesine neden oldu. Bu durum, halk arasında mevcut yerel otoritelere karşı memnuniyetsizlik ve dışarıdan dayatılan projelere karşı bir çaresizlik duygusu yarattı.
Hadramut halkında özerklik lehine olanlar ile bunun Yemen’i parçalamak ve kaynakları dış güçler arasında bölmek için bir araç olduğunu düşünenler arasında “çifte kimlik” oluştuğu aktarıldı.
Jeopolitik ve bölgesel boyut
Hadramut’un Körfez’den Arap Denizi’ne uzanan geniş bir jeostratejik çatışmanın merkezinde bulunduğu belirtildi.
Suudi Arabistan, Hadramut’u doğu etki alanının coğrafi uzantısı olarak görerek Arap Denizi’ne kalıcı erişim ve yüksek arazilerdeki petrol ile gaz rezervleri üzerinde kontrol sağlamayı hedefliyor.
Habere göre, BAE limanları ve kıyı bölgelerini lojistik ağ ile bağlayarak Abu Dabi, Tel Aviv ve Washington çıkarlarına hizmet eden bir güvenlik ve ticari çerçeve oluşturuyor. ABD, Brum Mayfa bölgesinde askeri üs kurma çabaları da devam ediyor.
Karanlık bir gelecek
Hadramut’un bugün Suudi-BAE etki alanı çatışmalarının merkezi haline geldiği belirtilen haberde “öz yönetim” projelerinin Riyad ve Abu Dabi arasında kaynak ve liman kontrolünü yeniden dağıtmak için kullanıldığı belirtildi.
Haberde, fiilen etki altında bölünmüş bir vilayet tablosu oluştuğu; Suudi Arabistan’ın vadiler ve petrol zengini platolar, BAE’nin kıyı ve limanlar üzerinde kontrol sağladığı, ulusal otoritenin kaynakları yönetemediğini bildirildi.
Son olarak, Hadramut’un geleceğinin, Suudi Arabistan’ın yol haritasına bağlı olduğu; aksi takdirde vilayetin Yemen devletinden yarı bağımsız bir yapı haline geleceği ve uzun süreli yabancı egemenliği tehdidiyle karşı karşıya kalacağı kaydedildi.
