İngiliz ordusunun Gazze savaşı sırasında İsrail’e yaptığı resmi ziyaretlerin, ayda ortalama iki seyahatle kesintisiz devam ettiği; üst düzey İngiliz asker ve yetkililerin savaş boyunca İsrail ile düzenli temas halinde bulunarak askeri iş birliğini sürdürdüğü bildirildi.
YDH- İngiltere Savunma Bakanlığı’nın, 7 Ekim 2023’ten itibaren İsrail’e 49 resmi ziyaret gerçekleştirdiği belirtildi. Bu ziyaretler, Gazze savaşı boyunca ayda ortalama iki seyahate denk geliyor.
Action on Armed Violence (AOAV) adlı hayır kurumunun bilgi edinme hakkı kapsamında elde ettiği veriler, Declassified UK ile paylaşıldı. Veriler, İngiltere’nin İsrail ordusuyla Gazze’deki savaşı sırasında yürüttüğü temasların boyutunu ortaya koydu. Birleşmiş Milletler’in soruşturma komisyonu, İsrail bombardımanını soykırım olarak nitelendirmişti.
Daha önce Savunma Bakanlığı şeffaflık kayıtlarında yalnızca 12 üst düzey yetkili ziyareti gösterilmişti; yeni veriler önceki açıklamaların dört katına ulaştığını ortaya koydu. Ziyaretler arasında Amiral Sir Tony Radakin, General Sir James Hockenhull ve Hava Şefi Mareşal Sir Richard Knighton’ın katıldığı etkinlikler yer aldı.
Siyasi ve diplomatik boyut
Muhalefet partisi İşçi Partisi Savunma Bakanı John Healey de savaş sırasında İsrail’e giderek, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından belirtilen savaş suçları nedeniyle iddianame hazırlanmadan aylar önce muhatabı Yoav Gallant ile görüştü.
7 Temmuz 2025 sonrası için veri bulunmadığı ve bu nedenle savaş süresince toplam ziyaret sayısının daha da artabileceği belirtildi. Savaş öncesi eşdeğer dönemde 93 İngiliz askeri ziyareti kaydedilmişti.
Ziyaret sayısının savaş sırasında da yüksek kalması, işlenen suçlara rağmen İngiltere’nin doğrudan temas politikasının devam ettiğini gösteriyor. İngiltere, 2020’de İsrail ile bir askeri anlaşma imzalamış; anlaşmanın detayları kamuoyuna açıklanmamıştı.
Uluslararası tepkiler ve eleştiriler
BM Özel Raportörü Francesca Albanese’nin yakın tarihli raporuna göre, Batılı hükümetler İsrail’in “Filistinlilere karşı süregelen soykırımına” ortaklık etmekle suçlandı. Albanese, İngiltere’nin “iç muhalefete rağmen İsrail ile askeri işbirliğinde kilit rol oynadığını” belirtti.
NGO Saferworld’den Roy Isbister, savaş zamanında gerçekleşen ziyaretleri “büyük ölçüde ahlaki bir başarısızlık” olarak nitelendirdi. Isbister, “Bu durum ciddi etik ve siyasi sorular doğuruyor. Hükümet, savaş suçlarıyla suçlananlarla görüşmekte, ihtiyat çağrısında bulunanları dinlemekten daha rahat görünüyor.” ifadelerini kullandı.
İngiltere’nin “Ortadoğu’da güvenlik ve istikrarı desteklemek ve Gazze ile Lübnan’daki ateşkeslerin ardından barışçıl çözüm sağlamak amacıyla bölgede ortak ve müttefiklerle savunma ilişkileri yürüttüğünü” iddia eden İngiltere Savunma Bakanlığı sözcüsü şöyle dedi: “Orta Doğu’daki tansiyonu düşürmek için bölgedeki ortaklarımız ve müttefiklerimizle savunma etkileşimleri gerçekleştirdik.”
