The Economist dergisi, Gazze'nin dünyadaki en yüksek patlamamış mühimmat yoğunluğuna sahip olduğunu yazdı. Habere göre, savaş dursa bile on yıllarca sivil ölümlerine yol açacak bu tehlikenin temizlenmesi, İsrail'in engellemeleri ve bölgenin tamamen yıkılmış olması nedeniyle neredeyse imkansız.
YDH - İngiltere merkezli The Economist dergisi, "Gazze'nin enkazı altında gizlenen tehlikeler" başlıklı bir haber yayımlayarak bölgedeki patlamamış mühimmat sorununa dikkat çekti.
Habere göre, yıkıma uğrayan Gazze Şeridi, bugün dünyadaki herhangi bir yerden daha fazla sayıda patlamamış bomba barındırıyor.
Dergi, bu mühimmatın savaşın en ölümcül ve uzun vadeli sonuçlarından biri haline geldiğini vurguladı. Çünkü bombardıman dursa bile bu bombalar, sivilleri öldürmeye ve sakat bırakmaya devam ediyor.
Tehlike enkazın altında gizleniyor
Haberde, İsrail ordusunun Gazze'ye attığı bombaların bir bölümünün gecikmeli infilak mekanizmalarıyla donatıldığı belirtildi.
Bu bombalar, yapıların içinde veya yeraltında patlamak üzere tasarlandığı için enkaz altında kalıyor.
Gecikmeli mekanizmalar, ekiplerin mühimmatı tespit etmesini ve imha etmesini daha da zorlaştırıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) veri tabanına göre, geçmişte iki yıl süren bir savaşın ardından geride kalan mühimmat nedeniyle 53'ten fazla kişi hayatını kaybetti ve yüzlercesi yaralandı.
Yardım kuruluşları ise gerçek rakamların çok daha yüksek olabileceğini bildiriyor.
Dergi, bu tehlikenin boyutlarını 6 yaşındaki ikizler Yahya ve Nebile eş-Şarbasi'nin yaşadıklarıyla örneklendirdi. İki kardeş, oyun sandıkları bir bombayla oynarken ağır yaralandı.
"Temizlenmesi 30 yıl sürebilir"
BM kaynakları ve saha uzmanlarının değerlendirmelerine göre, Gazze'deki patlamamış mühimmat miktarı 7 bin tonu aşıyor. Bu mühimmat, yerleşim bölgelerinin yaklaşık yüzde 40'ına yayılmış durumda.
En az 3 bin tonluk bölümünün ise Beyt Hanun, Beyt Lahya ve Cibaliya’da yoğunlaştığı ifade ediliyor.
Uluslararası yardım kuruluşu Humanity & Inclusion, geniş ve hızlı bir uluslararası mühendislik müdahalesi olmazsa bu kalıntıların temizlenmesinin 20 ila 30 yıl sürebileceğini açıkladı.
Kuruluşun mühimmat imha uzmanı Nick Orr, durumu İkinci Dünya Savaşı sonrası İngiltere şehirlerinde yaşananlara benzetti.
Orr, "Enkazı tamamen kaldırmak imkansız, zira mühimmat yeraltında. Bunları nesiller boyunca bulmaya devam edeceğiz," diye konuştu.
The Economist, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'ye yaklaşık 70 bin ton patlayıcı atıldığını ve bunun yüzde 10'unun patlamadan kaldığını aktardı.
Musul'dan daha karmaşık bir görev
Dergi, BM'nin çatışmaların bitmesinin üzerinden yıllar geçmesine rağmen Musul’da patlamamış mühimmatı temizlemekte hâlâ zorlandığını hatırlattı.
Gazze’nin ise çok daha yoğun bir bombardımana maruz kalması nedeniyle temizlik görevinin çok daha tehlikeli ve karmaşık olacağı belirtildi.
Haberde, İngiltere'nin BM’nin mayın temizleme çabalarını desteklemek için 4 milyon sterlin taahhüt ettiği bilgisi de yer aldı.
İsrail'in kısıtlamaları en büyük engel
Bununla birlikte dergi, görevin başlamasının önündeki en büyük engelin İsrail’in uygulamaları olduğunu vurguladı.
İsrail'in ekipman ve uzman girişine getirdiği kısıtlamalar ile Filistinlilerin patlayıcı imhası konusunda eğitim almasını engellemesi, çalışmaları durma noktasına getiriyor.
Patlayıcıları etkisiz hale getirmek için kullanılan pek çok temel araç, İsrail’in "çift kullanımlı" ürünler listesinde yer alıyor.
Bu nedenle sahadaki ekipler, kumla doldurulmuş yiyecek torbalarını koruyucu bariyer olarak kullanmak gibi zorunlu alternatif çözümler geliştiriyor.
Haber, gerekli ekipman sağlansa bile Gazze’nin dev bir meydan okumayla karşı karşıya olduğunu belirterek sona eriyor.
Musul’un aksine, Gazze'deki bölgelerin çoğu tamamen yıkıldığı için mühimmat temizliği yapılırken sivillerin tahliye edilebileceği güvenli bir yer bulunmuyor.
