Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, Beyrut ziyaretinde Lübnanlı yetkililere "Gazze modeli" bir yıkımla karşılaşmamaları için silah bırakma ve İsrail ile doğrudan müzakere çağrısında bulundu.
YDH - Lübnan’daki mevcut durumun hassasiyeti, yabancı aktörlerden gelen ve savaşa işaret eden mesajlarla belirginleşiyor. Bu mesajlar, Lübnan’ın "teslimiyeti" kabul etmemesi halinde "Gazze modeli" bir yıkımla yüzleşeceği tehdidini taşıyor.
ABD Başkanı Donald Trump ile "teslimiyet ya da cehennem" başlığı altında Gazze planını şekillendiren ekip, bugün yaklaşan İsrail fırtınasını dindirmeye çalıştığını iddia ediyor.
Arabulucular, Lübnanlılara bir kurtuluş yolu sunduklarını öne sürse de, sunulan şartların reddedilmesi durumunda sonucun yine aynı "cehennem" olacağı vurgulanıyor.
Mısır İstihbarat Başkanı Tümgeneral Hasan Reşad’ın bir ay önceki temaslarının ardından, dün Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati de Beyrut'u ziyaret etti.
Bu süreçte ABD, Suudi Arabistan ve Fransa hattında yoğunlaşan diplomatik trafik, Lübnan’daki durumun kötüleşeceğine dair tehdit tonunun yükseldiğini gösterdi.
Silahların susturulmasından tamamen toplanmasına geçiş
Bakan Abdulati, Trump’ın Gazze anlaşması öncesinde Hamas’a yaklaşımını andıran bir yöntemle Beyrut’a açık ve doğrudan bir tehdit mesajı taşıdı.
El-Ahbar'a konuşan kaynaklara göre bu mesaj, Lübnanlı yetkililere günler önce ulaşan ve Tümgeneral Hasan Reşad tarafından iletilen Mısır girişiminden farklı bir içerik sundu.
Daha önceki girişim, İsrail’in işgal ettiği bazı noktalardan çekilmesi ve esirlerin serbest bırakılması karşılığında silahların işlevsiz hale getirilmesini ve İsrail’e karşı eylemsizlik taahhüdünü içeriyordu.
Ancak Lübnanlı yetkililer, Abdulati’nin çantasındaki dosyanın değiştiğini ve İsrail taleplerini destekleyen daha ileri bir aşamaya geçtiğini gördü.
Mısırlı Bakan, "silahların susturulması" ilkesinden vazgeçerek tüm Lübnan’da "silahsızlanma" şartını masaya koydu.
Bu planın, Litani Nehri’nin güneyinden başlayıp Evveli Nehri’ne kadar uzanan bölgede derhal uygulanması talep edildi.
Doğrudan müzakere ve yıl sonu tehdidi
Kaynakların "başarısız" olarak nitelendirdiği ziyarette Abdulati, muhataplarıyla yaptığı görüşmelerde sözünü sakınmadı.
Mısırlı Bakan, Lübnan’ın Litani’nin kuzeyinde silahsızlanmaya başlaması gerektiğini belirtti. Hizbullah ile pratik bir çıkış yolu bulunmasını isteyen Abdulati, sürecin en azından Hizbullah’ın silah teslim etmeye hazır olduğuna dair net bir niyet beyanıyla başlaması gerektiğini vurguladı.
Abdulati ayrıca, Kahire’de İsraillilerle doğrudan müzakere masasına oturulması çağrısında bulundu. Bakan, "İsrail tarafının yıl sonundan önce kaçınılmaz hale gelen bir tırmanışa geçeceği" uyarısını yaptı.
Cumhurbaşkanı Aun ve hükümetten tepki
Mısırlı konuğun sözleri Lübnanlı yetkililerde şaşkınlık yarattı. Arabulucu sıfatıyla gelen bir diplomatın Lübnan lehine bir teklif sunması beklenirken, Abdulati’nin herhangi bir anlaşmadan önce İsrail’in silahsızlanma taleplerine tam destek verdiği görüldü.
Cumhurbaşkanı Jozef Aun, yakın çevresine yaptığı değerlendirmede Abdulati’nin Lübnan’ın girişimine hiçbir yanıt getirmediğini, aksine daha fazla taleple geldiğini belirtti.
Aun, konuğuna verdiği yanıtta Lübnan’ın çatışmaların durdurulması anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı. Lübnan ordusunun silahı sadece devletin elinde toplama planını aşamalı olarak uygulamaya devam ettiğini ve Bakanlar Kurulu’nun detaylara hakim olduğunu hatırlattı.
Abdulati aynı mesajı Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevaf Selam’a da iletti.
Bakan, İsrail’in başvurabileceği şiddetin bir sınırı olmadığını vurgularken, Berri’den Lübnan’ın anlaşmaya ve ordunun faaliyetlerine olan bağlılığına dair benzer yanıtlar aldı.
Büyükelçilikteki akşam yemeğinde yüksek sesli uyarı
Mısır Büyükelçisi Alaa Musa’nın ev sahipliğinde önceki akşam düzenlenen yemekte de gündem aynıydı.
Bağımsız milletvekilleri, değişim yanlıları ve çeşitli bloklardan temsilcilerin katıldığı davette, Direniş Vefa İttifakı, Lübnan Kuvvetleri ve Marada bloklarının temsilcileri yer almadı.
Abdulati, bölgesel ve uluslararası atmosferin tehlikelerine dikkat çekerek Lübnan üzerindeki korkunun büyük olduğunu ve durumun hızla kötüleşebileceğini belirtti.
El-Ahbar gazetesinin edindiği bilgilere göre Bakan üç ana noktaya odaklandı:
Litani’nin güneyindeki silahların tamamen çekilmesi.
Litani’nin kuzeyinde silahsızlanmanın başlaması ve İsrail’e karşı eylemsizlik taahhüdü.
Suudi Arabistan ve ABD himayesinde Kahire’de İsrail ile doğrudan görüşmelere başlanması.
Mısırlı Bakan, davetlilerin duyabileceği yüksek bir ses tonuyla şu ifadeleri kullandı:
"Konuyu İsrailli yetkililerle tartıştım. Bana Lübnan’a karşı sadece hava saldırısıyla sınırlı kalmayacak, kara harekatını ve yüzlerce hedefin vurulmasını da kapsayacak bir darbe indirme kararı aldıklarını bildirdiler."
Kahire’nin Gazze ve Sina endişesi
Konuya aşina çevreler, Mısır diplomasisinin Beyrut üzerindeki bu yoğun baskısını, Kahire’nin kendi güvenlik endişelerine bağlıyor.
Mısır, İsrail’in Lübnan’a yönelik olası bir tırmanışının Gazze’de de paralel bir şiddet dalgasına yol açmasından çekiniyor.
Böyle bir durumun Gazze anlaşmasını tehdit edebileceği, Filistinlilerin Sina’ya sürülmesi projesini yeniden gündeme getirebileceği veya Hamas liderlerinin Kahire’ye girmesine neden olabileceği düşünülüyor. Ayrıca sınırda yaşanacak çatışmaların Mısır’ı karşılık vermeye zorlaması ve cephenin patlama noktasına gelmesi ihtimali Kahire’yi endişelendiriyor.
Bu tablo, Kahire’nin "Lübnan’da sükunet" arayışının temelinde Gazze anlaşmasını koruma ve bölgesel çıkarlarını savunma hedefinin yattığını gösteriyor.
Mısır Dışişleri Bakanı, Gazze’ye Mısır askeri gönderilmesi ihtimaline ilişkin bir soruya ise "Bunun söz konusu olmadığını, Mısır’ın askerlerini Gazze’yi her iki taraftan korumak için sınıra yerleştireceğini" belirterek yanıt verdi.
Öte yandan, Mısır Büyükelçiliği ve Hizbullah kanadında, iki taraf arasında basına kapalı gerçekleştirildiği konuşulan bir görüşmeye dair sessizlik hakimiyetini koruyor.
