İsrail’de askerî birliklerin WhatsApp üzerinden kontrolsüz bilgi paylaştığı kaydedilirken, İsrailli uzmanlar uygulamanın “sivil ve korumasız yapısının” Hamas ve diğer aktörler için doğrudan bir istihbarat kaynağına dönüştüğünü ifade etti.
YDH- Globes’un aktardığına göre, İsrailliler uzun süredir günlük yaşamlarını WhatsApp üzerinden düzenliyor. İsrail İnternet Birliği verilerine göre, uygulamayı kullanmayanların oranı oldukça düşük.
Haberde, İsrail ordusunun da Meta’ya ait bu uygulamayı askeri rutinin ayrılmaz bir parçası haline getirdiği ve bu durumun bir “sorun” oluşturduğu belirtildi.
“İstihbarat toplamak için gelişmiş sistemlere gerek yok”
Haberde, 2025 İsrail’inde istihbarat toplamak için gelişmiş askeri sistemlere bile ihtiyaç kalmadığı, “doğru WhatsApp grubunda bulunmanın” yeterli olduğu ifade edildi.
Ülkenin en yaygın iletişim aracı olan “WhatsApp’ın ordu içinde derin biçimde yayıldığı, savaşın başlamasından iki yıl sonra durumun daha da kötüleştiği” aktarıldı.
Görev çizelgeleri, gizli görüşme saatleri, celp tarihleri ve birlik hareketleri gibi bilgilerin büyük gruplarda kolayca paylaşıldığı; bu gruplarda “hizmetini” çoktan tamamlamış kişilerin de bulunduğu kaydedildi.
Metinde, bu durumun “İsrail’in karşıt aktörleri için tek tuşla erişilebilir canlı ve hassas taktik bilgi anlamına geldiği” belirtildi.
Savaşın başındaki kaos hâlâ devam ediyor
Savaşın ilk döneminde Globes’un, WhatsApp üzerinden yürüyen askeri faaliyetlere ilişkin çok sayıda örnek aktardığı hatırlatıldı. Birimlerin personel yönetiminden sahadan fotoğraf aktarımına kadar pek çok işlemi uygulama üzerinden yürüttüğü bildirildi.
Globes, savaşın ilk günlerindeki kaosun doğal olduğu ancak iki yıl geçmesine rağmen “hiçbir şeyin değişmediğini” kaydetti.
Globes’un yakın zamanda ulaştığı yeni kanıtlar arasında, birliklerin faaliyete başlama tarihleri, celp ve terhis zamanları, kuvvet değişim tarihleri, konuşlanmalar, birimlerin ayrıntılı programları ve üst rütbeli subayların zaman çizelgeleri yer aldı. Buna ek olarak, çalışma düzenleri, emirler ve bazı üslerin konum bilgilerinin Waze üzerinden gönderildiği de kaydedildi.
Grupta kimse kontrol edilmiyor
Globes’a sunulan kanıtlara göre, “bu gruplarda dolaşan hassas bilgiye rağmen grup üyeliklerinin neredeyse hiç denetlenmediği” ifade edildi.
Yüzlerce üyenin artık ordu ile ilgisi kalmamasına rağmen gruplarda durduğu; yedek hizmeti bitmiş kişilerin bile WhatsApp üzerinden her gün “gizli veya hassas bilgi” almaya devam ettiği aktarıldı.
Siber saldırı riski ve ‘düşman unsurların’ erişimi
“Riskin açık olduğunu” söyleyen uzmanlara göre, tamamen sivil bir uygulama olan WhatsApp ile İsrail ordusu arasında hiçbir askeri sözleşme veya güvenlik protokolü bulunmamakta. Artan siber saldırı yetenekleri sayesinde saldırganların WhatsApp hesaplarını ele geçirme vakaları artmakta.
Analizde, “bir düşman devlet unsuru” tarafından bir İsrailli askerin hesabının ele geçirilmesinin “son derece tehlikeli” olacağı vurgulandı. Bu nedenle bilginin “devletin düşmanlarına gümüş tepsiyle sunulduğu” ifade edildi.
Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırıda sosyal medya fotoğraflarını kullandığı iddiası
Bar-Ilan Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Bölümü öğretim üyesi Dr. Nathaniel Palmer, Nahal Oz üssüne yönelik 7 Ekim saldırısına ilişkin soruşturmalarda, Hamas’ın “çalınan sosyal medya fotoğraflarına” dayanarak planlama yaptığının ortaya çıktığını iddia etti.
Palmer, Hamas’ın odaklandığı bilgilerin genellikle İsrail tarafınca “çok gizli” kategorisine alınmayan ancak taktik açıdan kritik veriler olduğunu öne sürdü.
Bu tür bilgilerin, örneğin “bir asker sayısı” ya da “bir aracın sınır hattındaki konumu” gibi ayrıntılar olduğunun altını çizdi.
“Ordu WhatsApp üzerinden yönetiliyor”
Resmi veriler olmasa da Palmer, “ordunun WhatsApp üzerinden yönetildiğinden” emin olduğunu ifade etti. Uygulamanın en hızlı yöntem olduğu için tercih edildiğini, bu nedenle “bilgilerin bu gruplardan geçmediğini söylemenin mümkün olmadığını” dile getirdi.
Palmer’a göre, “en büyük sorun” kullanıcıların kendisidir. Çoğu kullanıcının neyin gizli, neyin gizli olmadığı konusunda bilgisi bulunmuyor. Sahadaki personelin bu ayrımı yapamadığı, kontrolsüz grup girişlerinin karşı tarafa “bedelsiz istihbarat” sağladığı aktarıldı.
Siber risk uzmanı Miron: “Tren çoktan kalktı”
Siber risk uzmanı Einat Miron, mevcut durumun uzun süredir bilindiğini ve hızlı bir şekilde kapatılacak bir sorun olmadığını belirtti.
Miron, yeni bir sınıflandırma yapılması, hangi bilgilerin dışarı aktarılabileceğinin belirlenmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, belirli anahtar kelimelere dayalı içerik durdurma sistemlerinin kullanılabileceğini kaydetti.
Miron ayrıca, özel istihbarat birimlerinden mezun gençlerin iş arama süreçlerinde sosyal medya paylaşımlarında birlik isimleri, görev alanları ve uzmanlıkları gibi bilgiler paylaşmasının karşı istihbarat için “büyük avantaj” sağladığını aktardı. İran’ın bu tür bilgilerle personel eşleştirmesi yapabileceği, hedefli kimlik avı saldırılarına zemin hazırlayabileceği ifade edildi.
İsrail ordusunun aldığı önlemler ve tartışmalar
WhatsApp kullanımına dair net bir düzenleme hâlâ oluşturulmamış olsa da İsrail ordusunun “sınıflandırılmamış bilgilerin bile zarar verebildiğini” yeni fark etmeye başladığı belirtildi.
Sosyal medyaya yüklenen üniformalı fotoğraflar nedeniyle başka ülkelerde gözaltına alınan askerler olduğu bildirildi ve bunun üzerine İsrail ordusunun askerlerin yüzleri açık şekilde üniformalı fotoğraf paylaşmasını yasakladığı aktarıldı.
Son haftalarda bilgi güvenliğini sıkılaştırmaya yönelik çeşitli önlemlerin alındığını belirten Globes’a göre, Çin menşeli araçların üslere alınmaması, subaylara verilen bazı araçların geri çağrılması ve İsrail askerlerinin sosyal medya hesaplarını izleyen yapay zekâ tabanlı Morpheus sisteminin devreye alınması bunlar arasında yer aldı. Son olarak, İsrailli subayların askeri amaçlarla Android cihaz kullanmasını yasaklamaya hazırlandığı bildirildi.
Miron, bunun yeterli olup olmadığı konusunda, iyi bir saldırganın en sıradan bilgiyi bile ayıklayabileceğini, kamuya açık verilerin tamamen engellenemeyeceğini ancak zorlaştırılabileceğini ifade etti.
İsrail’in “politikaları uygulamamakta dünya şampiyonu” olduğunu, 2000 yılında yazılmış prosedürleri güncellemek yerine popülist yasaklara yönelindiğini kaydetti.
Dr. Palmer ise ülkenin “kültürel bir değişim” geçirmesi gerektiğini, herkesin gün boyu her şeyi paylaştığını ve bu davranışın ancak algı değişikliğiyle dönüşebileceğini belirtti.
İsrail ordu sözcüsü: WhatsApp kullanımına risk yönetimi uygulanıyor
İsrail ordusu sözcüsü, yaptığı açıklamada, WhatsApp üzerinden yürütülen sınıflandırılmamış iletişim konusunda “sürekli risk yönetimi, kontrol ve izleme” uygulandığını belirtti.
Sözcü, personelin gizli bilgileri koruma sorumluluğuna dikkat çektiğini ve bilgi güvenliği birimlerinin gerekli bilgilendirmeleri yaptığını ifade etti.
