ABD Kongresi’nin “Özgürlük Yasası” ile İran’ın internet altyapısına müdahale girişimi, kendi topraklarında basın özgürlüğünü kısıtlayan uygulamalarla çelişerek çifte standart eleştirilerini gündeme taşıyor.
YDH- Jerusalem Post gazetesi, ABD Kongresi’ndeki bazı milletvekillerinin, “İran’daki internet erişimini etkilemeyi ve ülke halkına yönelik dijital müdahaleleri denetlemeyi” hedefleyen yeni bir yasa tasarısını gündeme getirdiğini belirtti.
Kongre üyesi Claudia Tenney, perşembe günü yaptığı açıklamada, tasarının adını “Dijital Açık Medya İçin Gelişen Ekipmanların Uygulanabilirlik İncelemesi (ÖZGÜRLÜK) Yasası / Feasibility Review of Emerging Equipment for Digital Open Media (FREEDOM) Act” olarak duyurdu.
Tasarı kabul edilirse, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Federal İletişim Komisyonu (FCC) ve Hazine Bakanlığı (USDT), “İran’daki internet altyapısını ve dijital ağları etkileyebilecek yeni teknolojilerin” uygulanabilirliğini inceleyecek. Kongre üyesi Tenney, tasarıyı savunurken, “Bu yasa, ABD’nin dijital diplomasisini güçlendirmek ve İran’da internet erişimini kontrol etme fırsatını değerlendirmek için hazırlanmıştır” ifadelerini kullandı. Metin, ABD’nin İran’a yönelik müdahaleci yaklaşımını ortaya koyuyor.
Bu kapsamda, “doğrudan cep telefonu uydu bağlantısı teknolojisi, drone tabanlı platformlar ve sinyal karıştırma cihazları gibi araçlar” değerlendirilecek. Tasarı geçerse, Rubio, FCC ve USDT’ye rapor hazırlamaları için 120 günlük süre tanınacak ve rapor, Senato ile Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitelerine sunulacak.
Müdahale ve kontrol politikası eleştiriliyor
Uzmanlar, tasarının İran’ın egemenliği ve ulusal iletişim altyapısına doğrudan müdahale niteliği taşıdığına dikkat çekiyor. Kongre üyesi Dave Min’in tasarının “İran’da internet özgürlüğünü teşvik edeceği” iddiasına rağmen, uygulama alanında ABD’nin İran’a müdahalesi olarak değerlendiriliyor.
Ayrıca, bu gelişme, ABD’de basın özgürlüğü üzerine açılan bir dava ile aynı zamana denk geldi. New York Times gazetesi, Pentagon’un gazetecilerin önceden onay almadan bakanlıkla ilgili haber yayımlamalarını yasaklayan talimatlarını Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle mahkemeye taşıdı. Gazete, dilekçesinde bu uygulamanın “Birinci Ek Madde” kapsamında basın özgürlüğüne müdahale niteliği taşıdığını belirtti.
Gazetenin açıklamasında, Trump yönetiminin “gazetecilerin yetkililere soru sorma ve gerçekleri ortaya çıkarma görevini engellemeye çalıştığı” vurgulandı. Pentagon’un bakanlık adını “Savunma Bakanlığı” yerine “Savaş Bakanlığı” olarak değiştirmesi ve basın ofislerini kapatması da eleştirilerin odak noktası oldu.
Çifte standart tartışması
Analistler, ABD’nin İran’a yönelik dijital müdahale planları ile kendi topraklarında basın özgürlüğüne getirilen sınırlamalar arasındaki çelişkiye dikkat çekiyor. “Kendi basınını kontrol altına almaya çalışan bir ülkenin, diğer devletlerin dijital altyapısına müdahale girişimi” olarak değerlendirilen tasarı, uluslararası hukuk ve egemenlik tartışmalarını gündeme taşıyor.
Uzmanlar, tasarının uygulanması durumunda İran halkının internet erişiminin artırılması iddiasının, gerçekte ABD’nin stratejik çıkarları doğrultusunda kullanılabileceğini belirtiyor. Pentagon’un iç denetim ve kısıtlama adımları ile birlikte değerlendirildiğinde, bu durum “çifte standart” eleştirilerini güçlendiriyor.
