ABD merkezli Human Rights First, Bahreyn İçişleri Bakanı Şeyh Raşid bin Abdullah el-Halife’nin denetimi altındaki hapishanelerde işkence ve kötü muamele nedeniyle yaptırım çağrısında bulundu.
YDH- ABD merkezli insan hakları grubu “Human Rights First” (HRF), bugün ABD hükümetine bir dosya sundu.
Dosyada, Bahreyn’in uzun süredir içişleri bakanı olan Şeyh Raşid bin Abdullah el-Halife’ye karşı, denetimi altındaki hapishanelerde işkence ile zalimane, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muameledeki rolü gerekçe gösterilerek hedefli yaptırımlar uygulanması tavsiye edildi.
BM incelemesi ve endişeler
İşkenceye Karşı Sözleşme’yi onaylamış bir devlet olan Bahreyn, bu yıl Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Komite tarafından periyodik incelemeye tabi tutuldu.
Bahreynli yetkililer inceleme sırasında, “Bahreyn’de insan haklarına ve ceza adaletine saygı gösterildiğini” iddia etti. Ancak Komite, kasım ayının sonlarında yayımlanan nihai gözlemlerinde, “gözaltındaki kişilerin işkenceye veya kötü muameleye maruz kaldığını gösteren tutarlı raporlar” konusunda endişelerini sürdürdüğünü ve “cezasızlık iklimine katkıda bulunan bildirilen hesap verebilirlik eksikliği” karşısında “derin endişe” duyduğunu belirtti.
HRF’nin değerlendirmeleri ve ABD yasaları
HRF Başkanı ve CEO’su Uzra Zeya, “Bahreyn hapishanelerinde işkence ve zalimane muamele, ülkenin 2011 ayaklanmasına yönelik baskıların çok ötesinde bir süre boyunca devam etti” dedi.
Zeya, “ABD yasaları, bu tür ağır insan hakları ihlallerine karışan hükümet yetkililerinin ülkeye girişinin yasaklanmasını gerektiriyor. Daha da önemlisi, ABD hükümetinin bu ihlalleri ciddiye aldığını göstermesi, Bahreynli yetkililere insan hakları savunucularını ve diğer mahkumları korumaları ve keyfi tutuklamalara nihayet son vermeleri yönünde baskı yapılması açısından önemli bir adım olacaktır.” ifadelerini kullandı.
2011’den bu yana, Bahreyn İçişleri Bakanlığı tarafından işletilen hapishaneler ve diğer tesislerde, aralarında siyasi tutsakların da bulunduğu gözaltındaki kişilere yönelik işkence ve diğer zalimane muamelelerle ilgili çok sayıda rapor bulunuyor.
Mahkumların temel sağlık hizmetlerinden mahrum bırakıldığı, bunun zaman zaman ölümlere yol açtığı ve itiraf elde etmek amacıyla darp edildikleri belirtildi.
HRF’ye göre, ABD Dışişleri Bakanlığı bu tür ihlalleri defalarca kabul etti.
2004’ten bu yana Bahreyn İçişleri Bakanlığı görevini yürüten Şeyh Raşid gibi liderlerin, kendi sorumluluk alanlarında gerçekleşen ihlalleri sona erdirmek veya failleri hesap vermeye zorlamak için anlamlı adımlar atmadığı kaydedildi.
Kongre uyarıları ve yaptırım çağrıları
HRF, Marco Rubio’nun senatör olduğu dönemde de aralarında bulunduğu üst düzey Kongre üyelerinin, Bahreyn’in ihlal sicilinin ABD-Bahreyn ilişkilerini istikrarsız bir zemine oturttuğu konusunda uyardığını belirtti.
Örneğin Rubio ve Senatör Ron Wyden’ın öncülüğünde 2021 yılında kaleme alınan bir mektupta, senatörler, “bu şiddetli baskının Bahreyn vatandaşları ve ülkenin uzun vadeli istikrarı üzerindeki etkisinden derin endişe duyduklarını” ve “özellikle Bahreyn hükümetinin şiddet içeren, sistematik baskısının kin ve istikrarsızlık yaratacağı ve nihayetinde ABD Donanması’nın Beşinci Filosu’nun uzun vadeli varlığını tehdit edebileceği” yönündeki kaygılarını dile getirdi.
Senatörler ayrıca, Dışişleri Bakanlığı’nın, ciddi insan hakları ihlallerinden sorumlu Bahreyn hükümeti üyelerine karşı “Küresel Magnitsky Yasası yetkileri ya da diğer yaptırım yetkilerini” değerlendirip değerlendirmediğini sordu.
Human Rights First, Bakan Raşid’in eylemlerinin onu Küresel Magnitsky programı kapsamında mali yaptırımlara uygun hale getirdiğine ve 7031(c) maddesi kapsamındaki zorunlu vize yasağını tetiklediğine dair kanıtları ABD kurumlarına sundu. Cezasızlığa dayalı sahte bir istikrarı benimsemek yerine, davranışları değiştirmek ve hesap verebilirliği sağlamak için ABD’nin acil adımlar atmasının gerektiği vurgulandı.
Human Rights First, 2011’den bu yana Bahreyn’deki insan hakları ihlallerini belgeliyor; ancak 2012’den beri ülkeye girişine izin verilmiyor. 2014 yılında Kongre Üyesi Jim McGovern, Human Rights First Kıdemli Danışmanı Brian Dooley ile birlikte krallığa alınmadı. Dooley’nin 2018 yılında da Bahreyn havaalanında ülkeye girişi reddedildi.
Human Rights First, Bahreyn’de işkence ve diğer insan hakları sorunları konusunda ABD Kongresi’nde, İtalya Parlamentosu’nda ve Birleşmiş Milletler’de bilgilendirme yaparak ve ifade vererek önde gelen bir ses oldu. Kuruluş, 2024 yılında, işkenceye karıştığı iddiaları gerekçesiyle Bahreyn Prensi Nasır bin Hamad el-Halife’ye ABD vize yasağı uygulanması çağrısında bulundu.
