Doğu Akdeniz’de İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs arasında derinleşen askeri işbirlikleri, bölgedeki gerilimleri artırırken, Türkiye ile İran arasındaki yakınlaşma ise alternatif bir güvenlik mimarisi ve bölgesel istikrar için kritik bir fırsat olarak öne çıkıyor.
YDH- İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ve Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, bugün işgal altındaki Kudüs'te Citadel of David Oteli’nde düzenlenen üçlü zirvenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Bölgesel askeri ve işbirliği konularında mesajlar veren Yunanistan Başbakanı Miçotakis, işbirliklerinin stratejik önemine dikkat çekerek, “Bu üçlü işbirliği somut sonuçlar doğurdu ve biz bunu daha da pekiştirmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.
Kıbrıs Cumhurbaşkanı Hristodulidis ise üçlü işbirliğinin birçok alanda hız kazandığını ve olgunlaştığını söyleyerek anlaşmaların tüm tarafların sorumluluğunu gerektirdiğini ve bölgesel güvenliğin güçlendirilmesini hedeflediklerini ifade etti.
Ocak ayında Kıbrıs’ın Avrupa Birliği dönem başkanlığını üstlenecek olmasına atıfta bulunan Netanyahu ise, “Güven içinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Ülkeler olarak işbirliği arıyoruz çünkü karşımızdaki tehditler gerçek” ifadelerini kullandı.
Netanyahu, ayrıca Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru (IMEC) girişimini destekleyeceklerini açıkladı. Bu girişim, Hindistan ile Avrupa’yı Orta Doğu üzerinden deniz ve demiryolu hatlarıyla birbirine bağlamayı amaçlıyor.
Konuşmasının devamında Netanyahu şöyle söyledi:
“Topraklarımız üzerinde imparatorluk hayalleri kuranlar vazgeçsin. İmparatorluk hayallerini unutun, böyle bir şey olmayacak. Bu mümkün değil. Kendimizi savunmaya kararlıyız ve güçlüyüz. İşbirliğimiz bu gücü daha da artırıyor. Doğu Akdeniz’de üç gerçek demokrasi olarak güvenlik, refah ve özgürlüğü birlikte ilerleteceğiz.”
Netanyahu, Doğu Akdeniz’de askeri ve güvenlik işbirliğini genişletme sözü verirken, İran’a yapılacak herhangi bir saldırıya 'sert' karşılık verileceğini bildirdi.
Netanyahu’nun açıklamaları, geçtiğimiz hafta Yunan medyasında yer alan İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs’ın doğu Akdeniz’de ortak bir askeri güç kurmayı değerlendirdiğine dair haberlerin ardından geldi.
Haberde, söz konusu ortak gücün İsrail’e, Türkiye’nin bölgesel hamlelerine karşı “stratejik derinlik” kazandıracağı; Yunanistan ve Kıbrıs’ın ise Ankara’nın Suriye rejimiyle bağlantıları ve bölgedeki meydan okumalarına karşı caydırıcılık sağlamaya çalışacağı belirtilmişti.
Gözlemciler, bölgede artan askeri işbirlikleri ve saldırgan bloklaşmaların, Doğu Akdeniz’deki dinamikleri karmaşıklaştırdığını; Türkiye ile İran arasındaki yapıcı diyalog ve yakınlaşmanın eskisinden daha da hayati bir öneme sahip olduğunu vurguluyor.
Türkiye ve İran'ın, bölgesel aktörlerin çatışmacı hamlelerine karşı ortak çıkarlarını koruyarak, Doğu Akdeniz’deki tansiyonu azaltabileceğine ve alternatif bir güvenlik mimarisi inşa edebileceklerine dikkat çeken uzmanlar, mevcut bloklaşmaların ötesinde, bölgesel işbirliği ve karşılıklı anlayışın güçlendirilmesinin, Doğu Akdeniz’in uzun vadeli istikrarına katkı sağlayacağı görüşünde hemfikir.
