YDH- Meclis başkanlığı görevini Ali Laricani’nin kardeşi Ayetullah Sadık Laricani’nin Yargı Gücü Başkanlığı’na atanmasından sonra gündeme gelen Laricani ailesini arkadaşımız Oğuz Akkar araştırdı.
YDH- Meclis başkanlığı görevini Ali Laricani’nin kardeşi Ayetullah Sadık Laricani’nin Yargı Gücü Başkanlığı’na atanmasından sonra gündeme gelen Laricani ailesini arkadaşımız Oğuz Akkar araştırdı.
İran Yargı Gücü Başkanlığına Ayetullah Sadık Laricanin getirilmesi ile Laricani kardeşler tekrar gündeme oturdular. Larican şehrinin Perdeme köyünden olan bu kardeşler ünlü Ayetullah el-Uzma Mirza Haşim Amuli'nin çocuklarıdırlar.
Günümüzün önde gelen dini otoritelerinden Mekarim Şirazi, Cevad Amuli, Hasan Hasanzade Amuli, Muhammedi Gilani, Şehid Müfettih, Muhakkik Damad ve Muhammed Yezdi gibi pek çok alim Laricani kardeşlerin merhum babalarının talebeleridirler.
Uzun süre Kum ve Necef kentlerinde yaşayan Laricani kardeşlerin beşi de medrese eğitimi alırken içlerinden yalnızca ikisi medrese eğitimine devam etmişlerdir. Beş kardeş de İran'ın önde gelen din ve siyaset adamlarının kızları ile evlenmişlerdir.
Şu anki Meclis Başkanı Ali Laricani ünlü alim Ayetullah Şehid Murteza Mutahhari'nin kızı ile, bu hafta Yargı Gücü Başkanlığına atanan Ayetullah Sadık Laricani Ayetullah el-Uzma Vahid Horosani'nin kızı ile, Bakır Laricani ise Ayetullah El-Uzma Hasanzade Amuli'nin kızı ile evlidir. Ünlü Alim Muhakkik Damad ise Laricani ailesinin damadıdır.
Muhammed Cevad Laricani
Muhammed Cevad Laricani; bu kardeşlerin en büyüğüdür (59) Necef doğumlu olan M. Cevad Laricani’nin dört oğlu iki kızı var. Her ne kadar matematik ve mantık profesörü olsa da ve teorileri dünya çapında ünlü olsa da İran'da siyasi ve diplomatik kimliği ile oldukça ünlüdür.
Necef’te medrese eğitimini yarıda bırakıp Tahran’da elektronik bölümüne girdi ve lisansını aldı. Yüksek lisans ve doktorasını ise ABD de California Barclay Üniversitesi’nde Matematik bölümünde tamamladı.
80’li yıllarda İran’da dergi çıkardı. Matematik ve Fizik Araştırmaları Merkezini ve Meclis Araştırmalar Merkezini kurdu. İran’da diplomasinin perde arkası adamı lakabını aldı. Her ne kadar araları iyi olmasa da Rafsancani zamanının ünlü Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti'nin başyardımcısı idi.
Merhum İmam Humeyni'nin Gorbaçov'a yolladığı meşhur mektubu götüren heyetin içinde idi (Heyet Başkanı Ayetullah Cevad Amuli idi). Bir dönem milletvekilliği yaptı ve iç politikada da etkili oldu. 1997 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Hatemi karşısında Natık Nuri'yi destekledi. Daha sonra İran Yargı Gücü Başkanlığında İnsan Hakları ve Uluslararası İlişkiler Daire başkanlığını yürüttü. Ülkenin 3 gücünde de (Yasama, Yürütme, Yargı) görev yapmış oldu. Tahran Üniversitelerinde öğretim görevliği yaptı. Siyaset felsefesi, hükümet ve din gibi konularda da kitapları mevcut.
Fazıl Laricani
Fazıl Laricani; kardeşlerin ikincisi. 57 yaşında. Necef doğumlu. Bir oğlu iki kızı var. Siyasete girmedi. 20 yıl boyunca İran Açık Öğretim Üniversitesi araştırmalar daire başkanlığını yürüttü. Bu üniversitenin ilmi seviyesinin artması için çok çalıştı.
Lisansını fizik bölümünden aldı. Yüksek lisansının California Üniversitesi fizik bölümünden, doktorasını ise Londra Üniversitesi felsefe bölümünden aldı. O'da abisi gibi medrese altyapısına sahipti. Kanada Ottowa'da üniversiteler arası (İran-Kanada) müzakereler ve kültürel alışveriş yapmak için bulundu. Halen de bu görevi yürütüyor. Bilim diplomasisi alanında ün yaptı. Bilim, teknoloji ve kalkınma; Bilim, Hukuk ve Toplum; İslam Üniversitesi, Sosyal Bilimlerde Araştırma Metotları gibi kitapları mevcut.
Ali Laricani
Ali Laricani; kardeşlerin üçüncüsü belki de en ünlüsü. Şu anki İran İslam Cumhuriyeti Meclis başkanı. 51 yaşında. Necef doğumlu. İki kızı iki oğlu var. Bilgisayar mühendisliği lisansı, Batı felsefesi doktoralına sahip.
Ayetullah Rasfancani’nin cumhurbaşkanlığı döneminde iki yıllığına Kültür bakanlığı yaptı. Bakanlık sonrası İslam Devrimi Rehberi Ayetullah Ali Hamanei tarafından İran Radyo Televizyon Başkanlığına atandı. Her ne kadar bu başkanlık süresince sayısız eleştiri alsa da kanal sayısını 2 den 7’ye ve tüm kanalları 24 saat yayın yapar duruma getirdi.
Radyo sayısını da artırdı. Gençler için özle radyo açtı. Camı- Cem adlı gazeteyi kurdurdu. Çok izlenenler listesine giren diziler yayınlattırdı. Uluslararası ilişkilere önem verdi. Dış ülkelere yayın yapan TV ve radyolar kurdurdu.
Kum din havzası ile de ilişkileri hep sıcak oldu. O da diğer kardeşler gibi medrese eğitimi almıştı. Bu kurumda görev süresi boyunca Rehber Ali Hamanei'nin güvenini tam kazanmış oldu ve görev süresi sonunda yine Rehber tarafından Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nde Rehber'i temsil etti. Konseyin genel sekreterliğine yükseldi ve iyi yetişmiş bir diplomat olarak Batı ile nükleer müzakereleri başarılı biçimde yürüttü.
Batılıların da ilgisini çekmeye başlamıştı Ali Laricani. En garip özelliği ise İran'da az bulunur şekli ile sarı saçlı ve mavi gözlü oluşuydu. Irak krizinde önemli rol üstlendi. 2007 de Ulusal Gücenlik Yüksek Konseyi’nin genel sekreteri iken Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ile artan anlaşmazlıklar yüzünden bu kurumdan istifa etti.
2008 genel seçimlerine katıldı ve en yüksek oyu alarak meclise girdi. Meclisin ilk Tahran dışından milletvekili olan başkanı oldu. Ünlü Alim Şehid Ayetullah Mutahhari'nin damadıdır. İran'da geleneksel sağın başı olarak da tanınır. Kant felsefesinde matematik metodu, Felsefi Düşünceler, gibi kitapları mevcut.
Ayetullah Sadık Laricani
Ayetullah Sadık Laricani; kardeşlerin dördüncüsü. 49 yaşında. Üç kızı var. 2009 ağustosunda Rehber'in hükmü ile İran Yargı Gücü Başkanlığına atandı.
Necef Doğumlu. Tüm eğitimini medresede geçirdi. Müçtehid oldu. Fıkıh ve usulde eğitim aldı. Kum Üniversitesi’nde öğretim görevlisi oldu. Halen de Kum Üniversitesi’nde doktora ve yüksek lisans düzeyinde yeni mantık ve uygulamalı felsefe dersleri vermektedir. Hubregan Meclisi üyesi. 8 yıldır Anayasayı Koruyucular Kurulunda (Anayasa Mahkemesi) üye. Ünlü İranlı filozof Abdülkerim Suruş ile tartışmaları meşhurdur. Bu Çağda Ahlak Felsefesi, Başlangıcından Encamına İnsan, İman Sermayesi, Din Epistemolojisi, Dinin Dili, Ahlak Felsefesi gibi kitapları mevcuttur.
Bakır Laricani
Kardeşlerin en küçüğü. 48 yaşında. Kum doğumlu. Bir oğlu bir kızı var. Doktor. İran Tıbbi Bilimler üniversitesinden mezun. Uzmanlığını da aynı üniversitede yaptı. Siyasetin dışında kaldı.
90’lı yıllarda sağlık bakanlığında üst düzey bürokrattı. Hatemi hükümeti zamanında ise vaktini daha çok bilimsel araştırmalara harcadı. Ahmedinejad tarafından dolaylı yoldan gelen sağlık bakanlığı teklifini kabul etmedi.
Bu tip görevleri sevmiyordu. Tıp alanında ciddi araştırmalara imza attı. Kurumsal hücreler adlı çalışması Rehber’den takdir almasına sebep oldu. 4 yıldır İran Tıbbi Bilimler Üniversitesi rektörü. Üniversitenin bilimsel seviyesinin artmasında etkili rol oynuyor.
Oğuz AKKAR
