YDH- Suriye hükümeti ve muhalefetin Cenevre’de Cuma günü başladığı müzakereler, beşinci gününe girdi.
Müzakere için Cenevre’de bulunan heyetler, Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği Suriye Özel Temsilcisi Ahdar İbrahimi’nin “dikkatli olun ve basına açıklama yapmayın” uyarısından ötürü müzakere masasında konuşulanların detayları gizliliğini koruyor.
İbrahimi, Pazartesi akşam saatlerinde düzenlediği basın açıklamasında, müzakere masasında Cenevre 1 kararlarının olacağını, sırayla söz konusu kararlar üzerinde görüşmelerin yapılacağını söyledi.
Müzakere masasında en zor dosyanın ‘geçici yönetimin oluşturulması’ olduğunu ifade eden İbrahimi, Cenevre’deki görüşmelerde mucize beklenmemesi gerektiğini vurguladı.
Müzakerelerde taraflar, Cenevre-1 kararlarının hayata geçirilmesinde ittifak halindeyken kararların yorumlanmasında ihtilaf içerisindeler. Müzakere masasında muhalefet, tam yetkili geçici yönetimin kurulmasına öncelik verirken hükümet ise teröre karşı mücadele yolunun görüşülmesini önceliyor.
Katar’dan yayın yapan el-Cezire televizyonuna konuşan Koalisyon heyeti üyesi Rima Felihan, hükümet heyetinin tam yetkilere sahip geçici yönetim yerine teröre odaklandığını söyledi.
Müzakerelerdeki bu duruma dikkat çeken heyet üyesi Suheyr Atassi, hükümeti Cenevre sürecini saptırmakla suçluyor.
30 Haziran 2012’de ilan edilen Cenevre kararlarına göre muhalefet ve hükümetin üzerinde ittifak sağlayacağı tam yetkiye sahip geçici bir yönetimin geçiş sürecine önderlik etmesi gerekiyor.
Ulusal Konsey ve Koalisyon, Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’in geleceğinin Cenevre kararlarında belirsiz kalmasından ötürü şimdiye kadar Cenevre kararlarını kabul etmemişti.
Muhalefet, “tam yetkili geçici yönetimle” Esed’in yetkilerini devretmesini ve böylece yönetimden çekilmesini / istifasının anlama geldiğini söylerken hükümet kararların bu şekilde okunmasını kesin bir dille reddediyor.
Koalisyon, Cenevre’de arzusu olan “Esed’siz ve tam yetkili geçici yönetim”i gerçekleştirememesi halinde, Güvenlik Konseyi’nin 2118 sayılı kararının 21. Maddesi uyarında Güvenlik Konseyi’ne gitmeyi, Güvenlik Konseyi’nden 7. Madde çerçevesinde Suriye’ye karşı sert adımların atılmasını sağlamayı hedefliyor.
Ulusal Koalisyon’un Cenevre-2’ye katılan heyet üyelerinden Heysem el-Malih ve Burhan Galyun’un açıklamaları bunu gösteriyor.
Heysem el-Malih, 27 Ocak’ta el-Arabiya TV’de yaptığı açıklamasında “Koalisyon, Cenevre 2’den çekilmeyecek. Fakat çekilmesi söz konusu olursa, Güvenlik Konseyi’ne giderek BM sözleşmesinin 7. maddesinin uygulanmasını isteyecektir. Bu Koalisyon’un görüşü değil, benim analizim” demişti.
El-Malih’in bu görüşü, 24 Ocak’ta Burhan Galyun tarafından da gündeme getirilmişti. Galyun da el-Arabiya TV’de yaptığı açıklamasında, Suriye halkının talepleri gerçekleşinceye kadar müzakerelerden çekilmeyeceklerini fakat Cenevre 2’de sonuç alınamaması halinde Güvenlik Konseyi’ne gidileceğini söyledi.
Muhalif heyetin aksine hükümet heyeti ise Cumhurbaşkanı Esed’i pazarlık konusu etmeye karşı çıkıyor. Heyetin başkanı olan Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Cenevre’de yaptığı konuşmasında “Esed’in yönetimden çekilmesini talep etmek, Cenevre’yi tahrif etmektir” demişti.
El-Malih ve Galyun’un bu konudaki dayanağı, 27 Eylül 2013’te Güvenlik Konseyi’nden geçen 2118 sayılı karar.
Suriye’deki kimyasal silahlarla ilgili alınan kararlar kapsamında GK, Cenevre 1 kararlarını desteklediğini ilan ederken hükümet ve muhalefet temsilcilerinin katılacağı geçici yönetimin kurulması çağrısında bulundu.
