Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesi petrolünün, Amerika ve İsrail’e satışına aracılık ettiği bildirildi.
YDH- Reuters’in Julia Payne ve Ron Bousso imzalı haberine gore İsrailli ve ABD'li petrol arıtma şirketleri, Irak Kürdistanı petrolünün müşterilerinin gittikçe kabaran listesine katılıyorlar.
Gemi izleme ve endüstri kaynaklarının belirttiğine göre, Amerika ilk petrol yükünü iki hafta önce ithal ederken, ocaktan beri en az dört tanesi İsrail'e gitti, iki tane de geçen yaz gitmişti.
Irak hükümeti defalarca, Bağdat'ı baypas eden petrol satışlarının yasadışı olduğunu belirtmiş ve bu ticarette bulunan her şirketi dava etmekle tehdit etmişti; ancak Kürdistan ham petrolü ve hafif kondensat petrolü çeşitli Avupalı satıclara satıldı.
Bağdat, diğer Arap devletleri gibi, İsrail'e petrol satmayı reddediyor.
İsrail enerji bakanı, ülkenin petrol kaynakları üzerine konuşmayacağını ifade ederek, yorum yapmayı reddetti.
Üst düzey bir Irak petrol bakanlığı yetkilisi, Bağdat'ın satışlar hakkında bilgisi olmadığını; ancak soruşturma yapıldığını söyledi ve "eğer bu haberler doğruysa, vahim sonuçlar kaçınılmaz olacaktır. Bu, ciddi ve tehlikeli bir gelişme. Kürdistan Bölgesi’ni, Irak ham petrolünü Türkiye'ye kamyonlarla kaçırmayı durdurması konusunda daima uyardık... ve şimdi eğer bu doğru çıkarsa, çok ileri gidiyorlar demektir" dedi.
Kürdistan Bölgesi doğal kaynaklar bakanlığından bir yetkili, bölgenin başkenti Erbil'den şöyle dedi: "Kürdistan bölgesel hükümeti, doğrudan ya da dolaylı olarak sözü edilen yerlere ham petrol satmamıştır."
Kürdistan'ın bağımsız petrol satışları, bölgenin Bağdat'ın bütçesi dışından gelir elde etmesini sağlayarak bölgeyi daha fazla özerkliğe ittiğinden, riskler büyük.
Ticaret ve nakliyat kaynaklarının belirttiğine göre, anlaşmalar, büyük uluslararası ürün tüccarlarını da içeriyor, bunlardan biri de dünyadaki en üst üç petrol ticaret şirketinden biri olan Trafigura.
Trafigura'dan bir sözcü, yorum yapmayı reddetti.
Konuyla ilgilenen ticaret ve nakliyat kaynaklarının ifadesine göre depo tankları, şimdi 2,4 milyon varil petrolle neredeyse dolu. Bu petrolün ihracı bu ayın sonları kadar erken bir vakitte dahi başlayabilir.
Kürdistan Petrolünün İsrail’e satılmasına aracılık eden Türk firması
Powertrans isimli bir Türk şirketi, Kürt hükümeti için aracılık ederek, ihaleler aracılığıyla petrolü tüccarlara satıyor.
Ham petrolün çoğu İtalya'da Trieste'ye giderken, kondensat petrol Fransa, Almanya, Hollanda, hatta Latin Amerika'ya gitti.
Nakliye kaynaklarının belirttiğine ve Reuters AIS Live gemi izleme programının gösterdiğine göre, Marinoula isimli tanker 265000 varil civarında ağır asetik Irak Shaikan ham petrolünü 1 Mayıs'ta Houston'daki Oiltanking terminalinde boşalttı.
Terminal, Gulf Coast ve Cushing, Oklahoma arasında dağılmış 23 rafineri, üretim ve depolama tesisine bağlı olduğundan, alıcının kimliği belirsizdi.
Kaynaklara göre petrol, ticaret şirketi Petraco tarafından Türkiye Dörtyol'daki Delta Rubis terminalinde yüklenmişti, burası Kürt petrolü ihraç eden iki limandan biri. Şirket yorum yapmayı reddetti.
Bu yılın başından beri, Kürt petrolüyle yüklü en az dört yük İsrail'e gitti. Ticaret kaynakları İsrail'in Hayfa'daki Petrol Rafineri Limited (ORL) fabrikasının bu petrolün bir kısmını işlediğini belirtti.
Tüccarların ifadesine göre, Aşdod yakınlarındaki bir rafinerinin sahibi olan Paz Petrol Şirketi, son dokuz ayda en az iki petrol yükü satın aldı.
ORL'den bir sözcü, "ORL ham petrolünü rafinerinin ihtiyaçlarına ve piyasa koşullarına göre farklı kaynaklardan satın almaktadır" dedi.
Paz'dan bir sözcü, fabrika'nın Kürt ham petrolü kullandığını reddetti.
Kaynaklar, ayrıca bir miktar Kürt petrolünün sadece depolandığını belirtti.
Piyasa kaynakları ve gemi izlemenin gösterdiğine göre, Cenevre merkezli ticaret şirketi Mocoh, Baltık Komodor'a Türkiye Dörtyol'dan Shaikan petrolü kaldırdı, Baltık Komodor İsrail'e Aşkelon'a 31 Ocak'ta vardı.
Şirketten bir yetkili, "İsrail rafinerileri illa da bu petrolü kullanmamaktadır," dedi; ama detaylı açıklamayı reddetti.
Trafigura, Hope A tankeriyle bir yük Kürt ham petrolünü İsrail'e gönderdi, tanker 10-15 Şubat arasında önce Aşkelon'a sonra Hayfa'ya gitti.
Kaynakların ve gemi izlemenin gösterdiğine göre, Kriti Jade, Türkiye'den Kürt ham petrolü yüklenerek 3 Mart'ta Aşkelon'a ve birkaç gün sonra da Hayfa'ya gitti.
İkinci tanker, Kriti Sea, Kürt petrolünü 5 Mart civarında yüklendi. Gemi ondan sonra Kıbrıs Limassol'da demirledi; ancak petrolü boşaltmadı. Petraco iki yükü de kaldırdı.
Petrolü boşaltmak yerine, tanker yüklü durmaya devam etti ve izleme İsrail sahili yakınlarında 17-20 Mayıs arasında kapatıldı.
Tanker yeniden ortaya çıktığında, hâlâ İsrail'e yakın ve boştu.
(Habere destek sağlayanlar: Kudüs'te Steven Sheer, Bağdat'ta Ahmed Raşid, Erbil'de Isabel Coles, Londra'da David Sheppard, editörlük: William Hardy)
