Sudan-İsrail “normalleşmesinin” perde arkası

img
Sudan-İsrail “normalleşmesinin” perde arkası YDH

Rey el-Youm, Ömer el-Beşir yönetimindeki Sudan’ın İsrail’le ilişkilerini normalleştirmesinin perde arkasını yazdı.




YDH-Londra’dan yayın yapan Rey el-Youm sitesi, Sudan’ın İsrail rejimiyle ilişkilerini normalleştirmesine dair haberinde Hartum-Tel Aviv ilişkilerinin normalleşmesinde İsrail rejiminin iddia ettiği gibi sadece ekonomik ve ticari sebeplerin etkili olmadığını yazdı.

Haberde İsrail rejiminin Gazze’deki direniş gruplarına giden silahların durdurulmasını sağlamak için Sudan’la ilişkilerini normalleştirmeye çalıştığını belirtti.

Sudan’ın İran’la ilişkilerinin iyi olduğu dönemde İran’ın Sudan aracılığıyla Sina yarım adasından Gazze’deki direniş gruplarına silah verdiği öne sürülüyordu. İsrail rejimi bundan dolayı Sudan’da silah üretildiğini iddia ettiği bazı tesisleri bombalamıştı.

Rey el-Youm, Hamas’ın Libya’dan temin ettiği silahları Sudan aracılığıyla ve Sina Yarımadası üzerinden Gazze’ye naklettiğini İsrail’in ise Ömer el-Beşir yönetimindeki Sudan’la ilişkilerini normalleştirerek bu süreci durdurmayı amaçladığını öne sürdü.

İsrail’de İbranice olarak yayımlanan 1 Aralık tarihli Maariv gazetesine dayandırılan haberde İsrail askeri kaynaklarından naklen İsrail’in başta Sudan olmak üzere Arap ülkeleriyle Gazze’ye silah intikalinin durdurulması için temaslar gerçekleştirdiği bildirildi.

Mısır yönetiminin daha önce Gazze’ye silah naklini önlemek için Sina’dan Gazze’ye açılan tünelleri imha etmek için büyük çaba gösterdiğini belirten Rey el-Youm, bu çabaların silah naklini önlemeye yetmediğini ifade etti. 

İsrail kaynaklarının 25 Kasım’da Benyamin Netanyahu’nun Sudan’a gideceğinin belirtildiği haberde İsrailli analistlerden Barak Ravid’in Haaretz gazetesinde yazdığı bir yazıya da yer verildi. 

Barak Ravid yazısında İsrail’in Amerika ve Batılı ülkeleri Sudan’la ilişki kurmaya ve borçlarının bir kısmını silmeye teşvik ettiğini böylece Sudan’ı İsrail’le iyi ilişkilere sahip Arap eksenine yakınlaştırmayı hedeflediğini belirtti.

“Riyad’ı Tahran’a tercih ettik”

Ömer el-Beşir liderliğindeki Sudan yönetimi 2014 ortalarından itibaren İran’dan uzaklaşarak Suudi Arabistan’a yakınlaşmaya başlamıştı.

29 Mayıs 2014 tarihli el-Hayat gazetesine demeç veren dönemin Sudan Dışişleri Bakanı Ali Karti, İran’ın Sudan kıyılarına hava savunma sistemleri yerleştirilmesi teklifini Suudi Arabistan’la ilişkileri iyileştirmek için reddettiklerini söylemişti.

Sudan Dışişleri Bakanı Ali el-Karti, “İran, İsrail’in Sudan’a yaptığı saldırıdan sonra bize Kızıl Deniz’deki batı kıyılarımıza hava savunma rampaları kurmayı teklif etmişti. Ancak buralarda İranlı uzmanlar da bulunacaktı, İranlıların varlığı, Suudi Arabistan’ın çıkarlarına aykırı olduğu için biz bu teklifi reddettik” demişti.

İsrail’in 2012’de Sudan’daki bir fabrikaya düzenlediği hava saldırısında 4 kişi ölmüş, Sudan yönetimi İsrail’i kınamıştı.