İran’la Suudi Arabistan arasında yapılan dört müzakerede Suudilerin Yemen konusunda İran’dan yardım istediği bildirildi.
YDH- İran’ın Fars haber ajansı, İran’la Suudi Arabistan arasında yapılan dört görüşmenin sonuçlarına ilişkin bir haber analize yer verdi.
Haberde şu ifadelere yer verildi: Suudi Arabistan ile İran arasındaki müzakereler, son aylarda bölgenin en dikkat çeken gelişmeleri arasında yer alıyordu.
Irak’ın ev sahipliğinde yapılan bu görüşmelerde Suudi Arabistan yönetimi bölge düzeyindeki bazı sorunlarını çözmeye ve taleplerini getirmeye çalıştı.
Yemen savaşı Suudi hükümetinin en önemli sorunlarından biridir ve Suudiler Tahran’la görüşmeler yoluyla bu düğümü çözüp savaştan kurtulmaya çalıştı.
İran görüşmelerin her turunda şunu vurguladı: Biz Yemenlilerle müzakere etmeyenler için arabulucu olacak değiliz. Arabistan eğer Yemen’le sorununu halletmek istiyorsa doğrudan “Sanaa’daki Ulusal Kurtuluş Hükümeti” ile müzakerelere başlamalıdır.
Şimdiye kadar İran’la Suudi Arabistan dört defa müzakere yaptı. Bu müzakerelerin dosyası Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nde bulunuyor ve bu konseyin bir temsilcisi, bu müzakerelerin sorumluluğunu üstlenmiş bulunuyor.
Bazı siyasi gözlemcilere göre Suudi tarafı bu müzakerelerde Yemen savaşının yarattığı baskıdan kurtulmak için bir mekanizma kurulmasını istiyor. Halbuki bu savaş, bizatihi Suudi Arabistan tarafından ve Amerika’nın desteği ile başlatılmıştı.
Yemen konusundaki kilit nokta şudur: Suudi Arabistan, fiilen savaşı durdurmaya ve Yemenlilerle müzakere başlatmaya hazır değil; bu yüzden de çatışmaları insani meselelerle ilişkilendirmeye çalışıyor.
Sanaa hükümeti ise Yemen halkına uygulanan ablukanın kaldırılması gibi insani meseleler, Suudilerin ve Amerika’nın siyasi taleplerine düğümlenmemesi gerektiğini belirtiyor.
Daha açık bir ifadeyle Amerika ve Suudi Arabistan, savaş yoluyla ve güç kullanarak elde edemediğini siyasi müzakereleri insani meselelerle ilişkilendirerek elde edemeyecektir.
Öte yandan başkent Sanaa’daki Ulusal Kurtuluş Hükümeti, daha üstün bri konuma sahip. Yemen ordusu ve Halk Komitelerinin son dönemlerde kuşatma altına aldıkları Marib kentindeki zaferleri, Suudi koalisyonu güçlerinin Hudeyde’den çekilmesi ve insansız uçakların Suudilere ağır darbeler vurması, Suudi Arabistan’ı savaşı devam ettirme konusunda çok daha büyük bir baskı altına alıyor.
Sanaa’daki Ulusal Kurtuluş Hükümeti, savaşın sona ermesinin yanı sıra Yemen halkına uygulanan ablukanın da kaldırılmasını istiyor. Çünkü uygulanan abluka kaldırılmadan şu an Yemen’e hakim olan zorlu şartların sona ermesi mümkün değildir.
Bu görüşmeler sırasında Tahran’ın Suudi Arabistan’ın İran’la ilişkileri konusundaki görüşü şu oldu: Suudi Arabistan ilişkileri kendisi kesti. O halde bunu düzeltmek için önce kendisinin adım atması gerekir.
Bu konuda diğer bir önemli nokta da şu ki Suudi Arabistan tarafı, bu müzakerelerde bir şey elde edemediği için sürekli olarak “müzakereler sonuç vermedi; ama dostaneydi” diyorlar.
Siyasi gözlemciler ise bu müzakerelerde Tahran’la Riyad arasındaki ilişkilerde küçük çaplı ilerlemeler için zemin yaratıldığını söylüyor.
