Axios, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun dün açıkladığı ‘savaş sonrası Gazze planı’nın detaylarını ele aldı.
YDH- Amerika'dan yayın yapan Axios haber sitesine göre, Netanyahu dün duyurduğu ‘ sonrası Gazze planı’nda, Filistin Yönetimi'nin rolünü dışlamıyor ve İsrail'in, ancak bölge askerden arındırıldıktan sonra yeniden inşaya izin vereceğini vurguluyor.
Netanyahu’nun, Gazze'deki savaşın ‘ertesi günü’ne ilişkin planlarını ilk kez yazılı olarak ortaya koyduğuna dikkat çeken Axios, belgede ortaya konan “ilkelerin” somut ayrıntılardan yoksun olduğunu ve büyük ölçüde, Netanyahu'nun son birkaç ayda kamuoyuna yaptığı açıklamalara dayandığını belirtti.
Axios, Netanyahu'nun ofisinin de “Netanyahu'nun kabinesindeki bakanlara da sunulan belgenin, konuyla ilgili tartışmalara temel teşkil etmek üzere çeşitli ilkeler ortaya koyduğunu” söylediğini aktardı.
Site, Netanyahu'nun üst düzey bir yardımcısının, “amacın mümkün olan en geniş mutabakatı sağlayacak ilkeleri sunmak olduğunu, ancak Bakanlar Kurulu'ndaki istişarelerin, plan onaylanmadan önce muhtemelen değişikliklere yol açacağını söylediğini” bildirdi.
Axios, belgede yer alan “ilkelerin”, “savaş sonrası Gazze ve İsrail için birkaç kilit meseleyi genel olarak ele aldığını” belirtti.
Plana göre, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin tamamında süresiz olarak operasyon özgürlüğünü sürdüreceğini söyleyen Axios, Netanyahu'nun geçmişte de bu şartı dile getirdiğini hatırlattı.
Planda İsrail'in, Gazze'nin İsrail sınırındaki topraklarında "güvenlik ihtiyacı olduğu sürece" bir "güvenli bölge" oluşturacağı belirtiliyor.
İsrail ayrıca, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki sınırı da kontrol edecek ve Refah sınır kapısı da dahil olmak üzere, sınırın Mısır tarafından kaçakçılığı önlemek için "mümkün olduğunca Mısır ile işbirliği içinde ve ABD'nin yardımıyla" faaliyet gösterecek.
Belgede, Gazze Şeridi'nin "kamu düzenini korumak için gerekli" silahlar dışında tamamen askerden arındırılacağı vurgulanıyor.
Yine plana göre, İsrail, bölgenin askerden arındırılmasını izlemekten ve ihlallerin yaşanmasını engellemekten sorumlu olacak.
Site, Netanyahu’nun ayrıca, “Gazze Şeridi'ndeki tüm dini, eğitim ve sosyal yardım kurumlarının radikalleşmeden arındırılması için bir plan uygulamak istediğini” açıkladı.
Söz konusu belgede bu planın, "mümkün olduğunca kendi topraklarında radikalleşmeyi önleme konusunda deneyim sahibi Arap ülkelerinin katılımı ve yardımıyla" uygulanacağı belirtiliyor.
Axios, belgenin “Gazze Şeridi'nin yeniden inşasının ancak askerden arındırma sürecinin tamamlanması ve radikalleşmeden arındırma sürecinin başlamasıyla mümkün olabileceğini” vurguladığını söyledi.
Site, bunun, Netanyahu'nun daha önce açıkça ifade etmediği bir tutum olduğunu bildirdi.
Belgede "Yeniden inşa planlarının İsrail tarafından kabul edilebilir ülkelerin finansmanı ve liderliği ile gerçekleştirileceği" belirtiliyor.
Ancak Axios, “şu ana kadar hiçbir ülkenin Gazze'nin yeniden inşasını finanse etmeyi kabul etmediğini ve birçok ülkenin Filistinliler için net bir siyasi ufuk olmadan bunu yapmayacaklarını” söylediğini kaydetti.
Netanyahu’nun, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin “yeniden inşa” ve “radikalleşmeden arındırma çabalarına” dahil olacağını ima ettiğini söyleyen Site, haberin devamında şu hususa dikkat çekti: “Ancak iki Körfez ülkesi, Netanyahu'ya gönderdikleri özel mesajlarda ve kamuoyu önünde, bir Filistin devletine giden yolu içermediği sürece Gazze'deki herhangi bir ‘ertesi gün’ planına dahil olmayacaklarını açıkça belirttiler.”
Axios, belgede, Netanyahu'nun, savaş sonrasında Gazze'yi kimin yöneteceği konusunda açıkça görüş belirtmediğini, ancak Gazze'de sivil yönetim ve kamu düzeninden, "yönetim deneyimi olan yerel unsurların" sorumlu olacağının altının çizildiğini aktardı.
Söz konusu belgede, bu “unsurlar”ın, "terörizmi destekleyen ülke veya kuruluşlarla ilişkilerinin olmayacağı ve onlardan ödeme almayacağı" üzerinde durulduğunu bildiren site, Netanyahu'nun önceki açıklamalarının aksine, belgenin, Filistin Yönetimi'nin Gazze'nin yönetiminde bir rol oynamasını dışlamadığını, ancak Filistin Yönetimi'nden de özellikle bahsetmediğini söyledi.
Reuters'sa İsrailli bir yetkiliye dayandırdığı bugünkü bir haberinde, İsrail rejiminin Gazze Şeridi'nin savaş sonrası düzeninin test alanı olacak bölgelerinde sivil işleri yönetmek üzere Hamas ya da Filistin Yönetimi'ne bağlı olmayan Filistinliler aradığını iddia etti.
Ajansın muhatabı, İsrail'in söz konusu bölgelerde sorumluluğun Filistin Yönetimi yetkilileri tarafından üstlenilmesini de istemediğini belirtti.
Ancak aynı yetkili, İsrail'in eski Batı Şerialı yetkililer ya da el-Fetih üyeleriyle işbirliğini değerlendirmeye hazır olduğunu da kaydetti.
Ayrıca yetkili, planın nihai başarısının İsrail'in Hamas'ı tamamen yenmeyi başarıp başaramayacağına bağlı olacağını kaydederek, bölgeleri yönetecek Filistinlileri bulmanın uzun zaman alacağını, zira 'alnına bir kurşun sıkılacağını' bilen hiç kimsenin Hamas'ın dikkatini çekmek istemeyeceğini de sözlerine ekledi.
Hamas'tan bir sözcü ise Reuters'e yaptığı açıklamada İsrail'in planının Gazze Şeridi'nin yeniden işgali anlamına geleceğini ve başarısızlığa mahkum olduğunu vurguladı.
Axios, Biden yönetiminin de "yeniden yapılandırılmış" bir Filistin Yönetimi'nin bölgenin yönetiminde rol oynaması için bastırdığını hatırlattı.
Haberde, Netanyahu’nun ayrıca, Gazze'deki en büyük yardım kuruluşu olan BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) kapatılmasını ve yerine başka uluslararası yardım kuruluşlarının kurulmasını istediği de belirtildi.
İsrail, UNRWA çalışanlarının 7 Ekim saldırısına karıştığını iddia etmiş, BM de ajans ve iddialar hakkında bir soruşturma başlatmıştı.
