Direniş Ekseni, suikastların üstesinden nasıl geliyor?

YDH- El-Meyadin'de yayımlanan makalenin yazarı Ali Halevi, Direniş Ekseni'nin, işbirliği ve bilgi paylaşımı yoluyla İsrail-ABD suikastlarının etkilerini etkili bir şekilde azalttığını ve ruhlar arasındaki bu müşterek mukavemetin, Batı Asya'da İsrail işgaline karşı direnme konusunda bir dinamo olduğunun altını çiziyor.

İsrail, İslami Direniş'in kilit isimlerini hedef alarak bir gün içinde iki korkunç cinayet gerçekleştirdi: Hizbullah'ın ikinci adamı Seyyid Fuad Şukur ve Hamas lideri İsmail Heniye. 

Bu suikast girişimlerinin ilki Lübnan'ın başkenti Beyrut'un güney banliyölerinde, ikincisi ise İran'ın başkenti Tahran'ın kuzeyinde binlerce kilometre arayla gerçekleşti. Söz konusu liderlerin önemi ve saldırılar için seçilen stratejik konumlar göz önüne alındığında bu, devam etmekte olan Aksa Tufanı Savaşı'nda önemli bir tırmanışa işaret etmektedir. Analistler, İsrail rejiminin bu tehlikeli hamlesinin topyekûn bir savaşa doğru tehlikeli bir kayışa işaret ettiğini ve mevcut zorlukları hafifletebilecek diplomatik bir çözüm şansını ortadan kaldırdığını öne sürüyor.

İsrail kamuoyuna, özellikle de yerleşimcilere, rejim bu cinayetleri sömürgeci emellerinin hayatta kalması ve güvenliği için gerekli olarak sunuyor ve bunları düşmanlara karşı kazanılan zaferler olarak pazarlıyor. Buna karşılık, bu eylemlerin hedef aldığı gruplar, bu tür suikastların kararlılıklarını zayıflatmayacağını, aksine bu olayların işgale direnme kararlılıklarını güçlendireceğini savunuyor.

Suikastlar İsrail'in güvenliğini arttırır mı?

Siyasi suikastlar, siyasi oluşumların liderlik yapılarında ani bozulmalara yol açarak örgütsel önceliklerini ve stratejilerini önemli ölçüde etkileyebilir. Özellikle, İsrail ordusu ve Mossad da dahil olmak üzere istihbarat birimleri tarafından gerçekleştirilen yüksek profilli cinayetler, tarihsel olarak İsrail işgalinin önemli devrimci liderleri hedef alarak siyasi hareketlerin yörüngesini kaydırabilmiştir.

Filistin'in en önde gelen siyasi gruplarından biri olarak tanınan ve direniş ile Filistin milliyetçiliğini teşvik etmede öncü olan El Fetih, nihayetinde siyasi temelinin İsrail baskısına boyun eğdiğine tanık oldu. Ebu Cihad olarak da bilinen Halil el-Vezir ve Yaser Arafat gibi El Fetih'in önde gelen isimlerinin çeşitli zamanlarda hedef alınarak öldürülmesi, Filistin ulusal kurtuluş çabası üzerinde ciddi yansımalara neden oldu.

El Fetih bağlamında, mevcut liderlik, hareketin Filistin'in tamamen kurtuluşu için silahlı direnişe olan orijinal bağlılığını, genellikle daha geniş ulusal davanın zararına olacak şekilde, seçkin bir azınlığın çıkarlarına hizmet eden bozguncu ve sözde pragmatik yaklaşımlara doğru önemli ölçüde kaydırmıştır.

Ancak ideolojileri, üyelik kriterleri, askeri ve örgütsel yapıları tamamen farklı olan örgütler aynı İsrail politikalarından etkilenmedi. Yani Hizbullah, Filistin İslami Cihadı ve Hamas gibi İslami yönelimli siyasi örgütler birçok kez suikast kampanyalarına maruz kaldılar, ancak hem siyasi hem de askeri etkileri yıllar içinde katlanarak arttı. 

İki olguyu karşılaştırırken, İslamcı ve devrimci örgütlerin benimsediği köklü fikirleri gözlemlemek kritik önem taşımaktadır. Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) ve Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi (FDKC) gibi devrimci Marksist örgütler de benzer deneyimleri paylaşmaktadır. 

Her ne kadar bu iki cephe 2000'li yıllarda güç kaybetse de, Oslo Anlaşmalarını ve ABD öncülüğündeki etkisiz iki devletli çözümü reddederek ideolojik temellerine sadık kaldılar. El Kassam ve El Kudüs Tugayları'ndan daha az ölçüde de olsa, savaşçıları Gazze Şeridi'nde İsrail işgal güçleriyle neredeyse her gün çatışmalara katılmaya devam ettiği için askeri alanda da geçerliliklerini korudular. 

Bu iki parti Filistin'in siyasi yapısı için önemini korumakla birlikte, gerilemeleri İslami siyasi örgütlerin güçlü yükselişi, Sovyetler Birliği'nin çöküşü ve başarısız stratejilerle yakından bağlantılı olabilir. Buna karşılık, İsrail suikastlarının idealleri üzerinde çok az etkisi oldu.

Örneğin İsrail FHKC'nin ünlü Genel Sekreteri şehit Abu Ali Mustafa'ya suikast düzenlemiş ve daha sonra halefi Ahmet Sedat'ı tutuklamış olsa da, cephe diğer Direniş gruplarıyla üst düzey toplantılar ve görüşmeler yapmaya devam etmekte ve hem Gazze Şeridi'nde hem de işgal altındaki Batı Şeria'da askeri varlığını sürdürmektedir. 

İlk üç Filistinli siyasi hareket arasında suikastların etkisi önemli ölçüde farklılık gösterdi. Bazı durumlarda bu eylemler İsrail'in güvenliğini arttırırken bazı durumlarda da tam tersi bir etki yarattı. Hatta bazı hareketler operasyonel kabiliyetlerini genişletmek ve güçlendirmek için bu olaylardan faydalandı.

Suikastları faydaya çevirmek

Mevcut jeopolitik atmosferde İslami Direniş grupları yüksek profilli suikastların üstesinden gelebilmiştir. Bu durum, özellikle bu hareketlerin uzun vadeli gelişimleri incelendiğinde ortaya çıkmaktadır. Köklü ideolojik yapıları ve başlattıkları kültürel ve sosyal destek ağlarından kaynaklanan halk desteği sayesinde bu hareketler, başarılı olsun ya da olmasın her suikast girişiminden sonra daha da güçlenmiştir.

Genel olarak kurucu liderler, yoldaşları ve astları tarafından, tüm halkları çöküşten kurtaran ve başarıya doğru iten hareketleri başlatan ikonlar olarak görülmüştür. Bu tür suikastlar, hareketlerin hikayelerinin meşruiyetine katkıda bulunduğu için bu tür inançları güçlendirmiştir. 

Hizbullah örneğinde, Şeyh Ragıb Harb, Seyyid Abbas Musevi, İmad Muğniye ve şimdi de Seyyid Fuad Şukur gibi üst düzey liderlerinin öldürülmesi, öğretileri yeni ve mevcut nesiller için köşe taşları haline geldiğinden, Direnişi sadece ileriye doğru teşvik etmiştir. 

İsrail işgali tüm askeri ve siyasi yapısını dağıtmaya çalışırken Hamas da benzer bir yolculuk yaşadı. Bunun yerine büyüyen bir halk tabanı ve giderek daha kararlı bir liderlikle karşı karşıya kaldı. Şeyh Ahmet Yasin, Doktor Abdülaziz el-Rantisi ve şimdi de İsmail Heniye'nin öldürülmesi İsrail'in güvenliği açısından olumlu bir sonuç doğurmadı ve doğurmayacak da; aksine son suikastın ardından yaşananlar Direniş Ekseni'nin farklı fraksiyonları ve halkları arasında artan bağlara işaret ediyor. 

Aynı durum, 2022 ve 2023 yıllarında İsrail saldırısının önemli sayıda lideri ortadan kaldırdığı geniş çaplı bir suikast kampanyasına maruz kalan Filistin İslami Cihad ve onun askeri kanadı Kudüs Tugayları için de geçerli. Bununla birlikte, Kudüs Tugayları bölgenin en aktif ve yetenekli askeri aygıtlarından biri olduğunu kanıtlamıştır. Gazze Şeridi'ndeki en güçlü ikinci örgüt olmaya devam etmekte, işgal altındaki Batı Şeria'da askeri açıdan en aktif olanıdır ve Güney Lübnan ve Suriye'den operasyonlarını sürdürmektedir. 

Yukarıda bahsi geçen tüm örgütler arasında gözlemlenen bir ortak nokta, bu suikastların geride diğer liderler, savaşçılar ve destekçiler tarafından devam ettirilen bir miras bırakmış olmasıdır. Suikasta kurban gidenlerin isimleri grupla birlikte uğursuz bir hal alıyor. Bu yüksek profilli şahsiyetler ve gruplar arasındaki ilişki sadece estetiğin ötesine geçiyor ve onların yolculukları başkalarının takip etmesi için içsel temeller haline geliyor. 

Çıkış planlarına ulaşmanın kolay olduğu bir dönemde, hayatları en onurlu şekilde sona eren bu tür liderlerin birikimi, partilerin mirasına ve tarihine katkıda bulunur. Grupların siyasi duruşunu ve tartışılmaz bir amaç uğruna verdikleri meşru mücadeleyi daha da güçlendirir. Yeni örgütlenen bir güce ya da silaha isim verilmesi ya da şehitlerin hayatlarının yıllık anma törenleriyle anılması gibi kararlar, şehit liderlerin kariyerleri hakkında farkındalık yaratmakta ve yaptıkları işi halkın kolektif bilincinde daha da pekiştirmektedir.

Örgütsel-operasyonel mükemmeliyet

Şehitlerin yolculuklarını ve miraslarını partilerin estetiğine entegre etmek, partilerin kendi mirasını ve destekçileri ve üyeleri arasındaki meşruiyetini geliştirmek için çok önemlidir. Bununla birlikte, yüksek profilli suikastların neden olduğu kısa vadeli türbülans ve örgütsel çıkmazları aşmak için ciddi bir çalışma gerekmektedir. Bu hareketlerin ilk aşamalarında askerlikle ilgili bilgiler temel eğitim, el yapımı patlayıcıların kullanımı ve üretimi ve çeşitli topların kullanımı ile sınırlıydı. Her ne kadar sınırlı olsa da, doğru kullanıldığında bu temel yöntemler İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırganlığına on yıllar boyunca karşı koyan etkili sonuçlar üretebilirdi. 

Kritik olarak, askeri ve güvenlikle ilgili bilgi birikiminin yanı sıra bu bilginin kendi kendine hareket eden veya yönlendirilen hücreler arasında yayılması, asıl fikir sahibi emekli olsa bile mirası canlı tuttu. 

Daha yakın zamanlarda, Direniş önemli deneyimler edindikçe, silahlı gruplar ve hücreler şekillendi ve düzenli birliklere dönüştü. Bu yeni oluşumlar, Direniş savaşçılarının net örgütsel yönergelere, kurallara, yaptırımlara, belgelenmiş bilgiye ve binlerce kişinin yolunu açan seçkin bir azınlık tarafından kısıtlanan eğitim alıştırmalarına sahip olduğu anlamına geliyordu. 

Direniş grupları şehitlerin kariyerlerini, suikastlarına ya da savaş alanında şehit olmalarına verdikleri stratejik yanıtlarla onurlandırdı. Direniş'in İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri'nde çok daha üstün bir askeri güçle karşı karşıya olduğunu belirtmek gerekir, bu da şehitlerin öldürülmesine doğrudan verilen yanıtların halk tarafından genellikle eksik görüldüğü anlamına gelir.

Ancak Direniş, arka odalarda bu saldırılara hayati projeler ve silahlar kurarak karşılık veriyor. Bu tür eylemler ancak çatışmaların ilerleyen aşamalarında, bu projelerin İsrail'in güvenliğini daha da azalttığı yerlerde gerçek meyvelerini verir.

İşte kilit liderlerin şehit edilmesinin büyük planlara yol açtığı bu tür örneklerin bir listesi:

Hizbullah'ın Rıdvan Gücü: Adını İmad Muğniye'nin askeri kod adından alan bu güç şu anda dünyanın en gelişmiş ve en yetenekli devlet dışı askeri gruplarından biri. 

El-Kassam Tugayları'nın Goul keskin nişancı tüfeği: Adnan el-Goul'un anısına, el-Kassam kendi keskin nişancı tüfeğini geliştirdi ve bununla birlikte Aksa Tufanı'nda düzinelerce İsrail askerini katleden yüksek eğitimli bireylerden oluşan mangalar oluşturdu. 

Kudüs Tugayları'nın Ali Esved Gücü: Ali Remzi Esved'in adını toplumsal hafızada tutan Kudüs Tugayları, Suriye'deki güçlerine şehidin adını verdi. Güney Lübnan'dan Filistin halkına destek operasyonlarına katılan birkaç grup arasında yer alan güç, savaşın ilk günlerinde bir İsrail üssüne yönelik komando operasyonuna katıldı. 

Yahya Sinvar'ın kısa süre önce Hamas'ın Siyasi Büro liderliğine atanması, İsrail'in komplolarına başarıyla karşı koyan İslami Direniş Hareketi'nin örgütsel direncinin ve kalıcı mirasının altını çiziyor. Aksa Tufanı Operasyonu'nun mimarı olarak bilinen Sinvar'ın oybirliğiyle en üst düzey örgütsel göreve seçilmesi, hem hareket içindeki kritik etkisini hem de İsrail'in Filistin'e yönelik savaşının bu aşamasında Hamas'ın üst kademesinde Sinvar'ın vizyonuna verilen güçlü desteği yansıtıyor. İsmail Heniye'nin liderliğinin Hamas'ı proaktif ve stratejik siyasi manevralarla karakterize edilen yeni bir döneme taşıması ve İsmail Heniye suikastına önemli bir karşı tepki oluşturması bekleniyor.

Uluslararası işbirliği İsrail-ABD suikastlarının etkilerini yok ediyor

Direniş Ekseni farklı gruplar arasında tarihi bir işbirliğine sahne oldu. İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun (DMO) gerilimin tırmandığı dönemlerde askeri danışman olarak görevlendirilen çok sayıda şehit vermesi şaşırtıcı değildir. Benzer şekilde Hizbullah da yıllarca askeri deneyim kazandıktan sonra savaş zamanlarında Irak ve Yemen gibi ülkelerde çok sayıda savaşçısını şehit verdi. 

Askeri danışmanlar ve ortak koordinasyon odaları, Direniş kadroları arasındaki suikast ve ölümlerin kısa vadeli etkilerinin üstesinden gelinmesinde hayati rol oynamıştır. Danışmanlar yeni Direniş savaşçılarının insansız hava araçları, balistik füzeler ve seyir füzeleri de dahil olmak üzere gelişmiş silah sistemleri konusunda eğitilmesinde kilit rol oynamaktadır. Ayrıca onlarca yıldır süren çatışma ve savaşlardan elde edilen kapsamlı bilgiyi yayarak Eksen'in mümkün olan her kademesine nüfuz etmesini sağlarlar.

Direniş Ekseni içindeki bilgi paylaşımının önemi abartılamaz. Bu uzmanlık alışverişi, grupların tünel kullanan savaşçılarını İsrail-Amerikan hedefleme sistemlerinden korumalarını, roket üretimi ve konuşlandırılması yoluyla güçlerini arttırmalarını ve İsrail savunmasındaki açıkları tespit edip bunlardan faydalanmalarını sağlamıştır. Gazze Şeridi'nde olduğu gibi liderlerin şehit edilmesi, gerekli eğitimden geçen ve nispeten basit görevleri tamamlamak için ellerinde bir sürü kullanım kılavuzu bulunan alt kademe üyelerin operasyonelliğini etkilemediğinden, bu durum grup içinde de kilit bir rol oynamaktadır.

Öyle ki İsrail işgaline direnmek Batı Asya'da popüler ve modern tarihin en amansız düşmanlarından birine karşı koymak için binlerce kişiyi cezbediyor. Kapsamlı bilgi birikimi ve kolektif kararlılıkla donanmış olan Direniş Ekseni, İsrail suikastlarının etkilerine sürekli olarak karşı koymuştur ve şehit liderler Şukur ve Heniye örneğinde olduğu gibi bunu yapmaya devam edecektir.

Çeviri: YDH