"Soruşturma, bu iddianın yanlış olduğunu ortaya koydu. Dolaşımdaki video, ilgili makamların soruşturmasını gerektiren hırsızlık ve vandalizm şüphesi dahil olmak üzere farklı detayları gizliyor."
YDH - Sednaya Hapishanesi'nden kadınların serbest bırakıldığı iddialarına ilişkin sosyal medya ve bazı medya kuruluşlarında dolaşan görüntülerin gerçeği yansıtmadığı ortaya çıktı. Verify-sy'nin yaptığı kapsamlı soruşturma, söz konusu videoların Sednaya ile ilgisi olmadığını ve yanlış bilgi yaydığını kanıtladı.
Facebook, X ve TikTok gibi sosyal medya hesapları ve sayfalarının yanı sıra Suriye televizyonu ve el-Arabiya gibi birkaç Arap ve uluslararası medya kuruluşu, Suriye hükümetinin düşüşünden bu yana 8 Aralık 2023 tarihinde Sednaya Hapishanesinden kadınlar ve çocukların serbest bırakıldığı iddia edilen anı belgeleyen görüntü, video ve fotoğrafları dolaştırdı.
Videoda, bir sivilin, kızlardan ve kadınlardan oluşan bir gruba, yüzlerindeki çığlıklar ve belirgin korku arasında evlerine dönmelerini emrettiği görülüyor. Bir kadın, adama “Bu kızlar benim sorumluluğumda,” diyerek, onların Sednaya Hapishanesinde oldukları iddiasının güvenilirliğine şüphe uyandırıyor.
Verify-sy, Sednaya Hapishanesinden kadınlar ve kız çocuklarının serbest bırakıldığını iddia eden dolaşımdaki görüntüleri kapsamlı bir şekilde inceledi.
Soruşturma, bu iddianın yanlış olduğunu ortaya koydu. Dolaşımdaki video, ilgili makamların soruşturmasını gerektiren hırsızlık ve vandalizm şüphesi dahil olmak üzere farklı detayları gizliyor.
İlgili video, Şam'ın güneyindeki Kefr Suse mahallesinde bulunan ve aile bakımı olmayan çocuklara bakan Dafa örgütünde çekilmiş olup, örgütün bulunduğu yerden 25 kilometre uzaklıktaki Sednaya Hapishanesinde değil.
Dafa Örgütü Başkanı Fidaa Dakuri, Şam'ın düştüğü gece örgütünün, "muhalif" olarak kendilerini tanıtan hafif ve orta ağırlıkta silahlı sivillerden oluşan bir grup tarafından saldırıya uğradığını, örgüte ait otobüslerin yanı sıra pillerin çalındığını ve binadaki herkesi binayı terk etmeye zorladığını açıkladı.
Dakuri, saldırganların sadece örgüte yönelik olmadığını; aynı caddede bir çocuk koruma merkezine ve askeri operasyonların yönetiminin Şam'a ulaşmasından hemen önce bazı yakınlardaki enstitülere de saldırdıklarını ekledi.
Verify-sy ekibi, dolaşımdaki videonun yanlışlıkla Sednaya Hapishanesinden kadın mahkumların serbest bırakıldığına dair görüntüler olduğu iddiasını desteklemek için, 27 Aralık 2023 Cuma günü aynı konumu gösteren ve talep üzerine kaydedilen bir video aldı.
Ayrıca Verify-sy, binadan elektrik geri geldikten ve tüm kadınlar ile kız çocukları tahliye edildikten sonra merkezin kameralarından kayıtlı görüntüler elde etti. Bu klipler, merkeze saldırıyı gerçekleştiren silahlı kişilerin görüntülerini açıkça gösteriyor.
Dakuri, Suriye geçiş otoritelerinin Genel Komutanlığından olayı soruşturmasını ve merkezi saldıranları ve videoyu çekenleri sorumlu tutmasını istedi. Saldırganların hırsızlık için Askeri Operasyonlar İdaresi [Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) rejiminin çatı askeri teşkilatlanması, ç.n.] üyeleri kılığına girdiğini belirtti ve medyanın bu videoyu Sednaya Hapishanesi olarak yanlış tanımlayarak yaymasının kabul edilemez olduğunu vurguladı.
Sednaya Hapishanesi'nde kadın
Kadınlar ve çocukların Sednaya Hapishanesinde olduğuna dair videoları, görüntüleri ve hikayeleri doğrulamak için Verify-sy ekibi, Sednaya Hapishanesi Mahkumları Derneği'nin kurucu ortağı ve direktörü Diab Sarya ile iletişime geçti. Sarya, Sednaya'nın "sadece erkekleri tutmak için tasarlanmış bir askeri hapishane" olduğunu doğruladı. Sarya, daha önce hükümetin elinde olan olan mahkûm dosyalarının artık sivillerin elinde olduğunu ve Sednaya'da kadınların tutulduğuna dair hiçbir dosya bulunmadığını belirtti.
Ayrıca, hapishanenin yapısıyla ilgili daha önce yayınlanmış verilerin bölümlerini doğru bir şekilde tanımladığını ve gizli hapishaneler, gizli katlar veya şifreli kapılar hakkında dolaşan tüm hikayelerin uydurma olduğunu ekledi.
40 yıl sonra Sednaya'dan salındığı iddia edilen yaşlı kadın vakası
Aynı bağlamda, 40 yıl süren tutukluluğun ardından Sednaya Hapishanesinden serbest bırakıldığı iddia edilen yaşlı bir kadını gösterdiği iddia edilen bir video viral oldu.
Anlatılara göre, kadın, kızını bir Alevi subayla evlenmeye ikna etmeyen bir eczacıydı ve bu nedenle hapse atıldı. Bazı platformlar onun adını "İmane Bevadci" olarak belirtirken, bazıları adını referans göstermedi.
"İmane Bevadci" adını soruşturanlar, bunun Şam değil, Halep'ten Suriye'li bir eczacı olduğunu ve şu anda İstanbul'da ikamet ettiğini netleştirdi. Verify-sy ekibi tarafından kendisiyle iletişime geçilen İmane, videoda adının dolaştığından habersiz olduğunu ve yanıltıcı bilgilerin yayılmasını önlemek için platforma karşı hukuki işlem başlatacağını belirtti.
İmane Bevadci, adının videoda yer alan kadınla bağlantısının, videoyu kişisel hesabında paylaşması nedeniyle ortaya çıktığını ve daha sonra anlatının doğruluğunu sorgulayan çok sayıda yorum aldıktan sonra hesabını sildiğini düşündü.
Ayrıca, Verify-sy ekibi, videoda gösterilen yaşlı kadının akrabalarına veya komşularına ulaşmaya çalıştı, ancak onun adını veya serbest bırakıldığı yeri belirleyemedi.
Fakat ekip, kadın Sednaya Hapishanesinde olmadığını teyit ediyor, zira hapishanede kadın tutuklu bulunmuyor. Videoda gösterilen sağlık ve zihinsel durumunun böyle bir hapishanede yönetilemeyeceğini belirtti. Ayrıca, dolaşan isim uydurma olduğu doğrulandı.
Sonuçlar
-Sednaya Hapishanesinden kadınların serbest bırakıldığını gösteren sahneler uydurma.
-Sednaya, sadece erkekleri tutmak için tasarlanmış bir askeri hapishane.
-Yaşlı kadın Sednaya Hapishanesi'nden serbest bırakılmamış olup, adı İmane Bevadci değil.
-İmane Bevadci, Halep'ten bir eczacı olup şu anda Türkiye'de yaşamıyor.
Çeviri: YDH