İsrail, ağır ekonomik zorluklarla karşı karşıya

img
İsrail, ağır ekonomik zorluklarla karşı karşıya YDH

İsrail’in, Gazze'de yürüttüğü soykırım savaşı nedeniyle en az 74 milyar dolar mali kayba uğradığı ve bu kayıpların, 34 milyar dolarlık askeri harcamaları ve 40 milyar dolarlık genel bütçe kaybını içerdiği bildirildi.




YDH- Middle East Monitor (MEMO) haber sitesinin bildirdiğine göre, İsrail Gazze'ye karşı sürdürdüğü soykırım savaşı sonucunda en az 74 milyar dolar mali kayba uğradı.

Haberde, bu rakamın 34 milyar dolarlık doğrudan askeri harcamaları ve 40 milyar dolarlık genel bütçe kaybını içerdiği bildirildi. Ayrıca, İsrail işgali tarihindeki en büyük ekonomik gerilemeye işaret ettiği de belirtildi.

Middle East Monitor, geçtiğimiz yıl yaklaşık 60 bin İsrailli işletmenin kapandığını ve bunun 2023 yılına kıyasla %50'lik bir artışa işaret ettiğini kaydetti.

MEMO, İsrail turizm sektörünün de önemli ölçüde zarar gördüğü ve ziyaretçi sayısındaki %70'lik düşüşün 5 milyar doları aşan kayıplara yol açtığı söyledi.

Bu arada, MEMO'ya göre, işgal rejimindeki inşaat sektörü 4 milyar dolar zarar bildirdi ve 70'ten fazla şirket faaliyetlerini durdurdu.

Ayrıca veriler, İsrail işgali altındaki nüfusun üçte birinin yoksulluk sınırının altında yaşadığını ve dörtte birinin gıda güvensizliği yaşadığını ortaya koydu.

Haber sitesi bu rakamların, Gazze'deki Filistin direnişi ile ateşkes anlaşmasına varılmasından ve esir değişiminden birkaç saat önce açıklandığını vurguladı.

İsrail Maliye Bakanlığı'na göre, Gazze'ye yönelik savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana İsrail yaklaşık 125 milyar şekel (yaklaşık 34,09 milyar dolar) mali kayba uğradı.

Bakanlık ayrıca, aralık ayı bütçe açığının 19.2 milyar şekel (5.2 milyar dolar) olduğunu ve bunun başlıca nedeninin İsrail'in Gazze ve Lübnan savaşlarıyla ilgili harcamaların artması olduğunu bildirdi.

MEMO, bu rakamların savaşın doğrudan mali maliyetlerini temsil ettiğini ve işgal altında yaşamın çeşitli sektörlerini etkileyen daha geniş ekonomik ve sosyal yansımaları hesaba katmadığını belirtti.

İsrail medyası da dün, İsrail'in bütçe açığı rakamlarının yanıltıcı olduğunu ve gerçeğin çok daha karanlık göründüğünü bildirmişti.

Netanyahu hükümetinin bu hafta mali açığın 2024 yılında GSYH'nin %6,9'una ya da yaklaşık 136 milyar şekele (37 milyar dolar) ulaşacağı yönündeki açıklamasını sorgulayan İsrail ekonomi gazetesi Calcalist, İsrail’in “eşi benzeri görülmemiş” bir ekonomik zorlukla karşı karşıya olduğunu vurgulamıştı.

'Ağır yük'

Yine Calcalist’te geçtiğimiz hafta yer alan başka bir haberde de İsrail'in Gazze Şeridi'nde devam eden savaşının ekonomik etkisinin 2024 yılı sonu itibariyle yaklaşık 250 milyar şekele (67,57 milyar dolar) ulaştığı bilgisi yer aldı.

Yetkililer, İsrail Merkez Bankası'nın tahminlerini yansıtan bu haberin, doğrudan askeri ve sivil harcamalarla birlikte gelir kayıplarını da kapsadığını ancak savaşın mali sonuçlarının tüm kapsamını hesaba katmadığını söyledi.

Maliyetleri “ağır bir yük” olarak tanımlayan haberde, savaş çabaları “başarısızlık” olarak eleştirildi ve önümüzdeki on yıl boyunca İsrail'in savunma bütçesinde “önemli artışlar” yapılması gerektiği vurgulandı.

Bu “mali sıkıntı”, özellikle Akdeniz'deki doğal gaz kaynaklarından elde edilen gelirlerin yeniden tahsisi konusunda İsrail içinde tartışmalara yol açtı. Başlangıçta sağlık ve eğitim için ayrılan bu fonların şimdi savunma harcamalarına yönlendirildiği belirtildi.

Haberde ayrıca, Nagel Komitesi'nin “tavsiyelerine” de yer verilerek, önümüzdeki on yıl içinde savunma finansmanına yıllık 27,5 milyar şekel (7 milyar dolar) artışla 275 milyar şekel (74 milyar dolar) daha eklenmesi çağrısında bulunuldu.

Calcalist, öngörülen bütçe ayarlamalarının “ek uçaklar, helikopterler, zırhlı personel taşıyıcıları, büyük miktarlarda silah ve mühimmat alımı ve İsrail askerlerinin yeteneklerinin arttırılmasına” yönelik yatırımları içerdiğini belirtti.

Calcalist ayrıca, İsrail ordusunun Gazze'deki başarısızlığının “sadece maddi kayıplarla sınırlı kalmadığına, aynı zamanda ölü ve yaralı sayısının artmasıyla birlikte büyük insani kayıpları da içerdiğine ve bu savaşın sonucunda psikolojik ve zihinsel etkilere maruz kalan yaralıların aileleri ve yakınlarının acı çektiğine” dikkat çekti.