Suriye’de sivil kayıt sisteminde yaşanan tıkanıklığın, yeni doğan bebekleri vatandaşlık haklarından mahrum bıraktığı bildiriliyor; resmi kayıtlara geçirilemeyen bebekler, hukuki belirsizlik içinde büyürken, aileler çözüm arayışında çaresiz kalıyor.
YDH- El-Ahbar’ın bildirdiğine göre, Suriye'de 8 Aralık'tan bu yana sivil kayıt sisteminin durdurulması, yeni doğan bebeklerin vatandaşlık haklarını tehdit ediyor.
Resmi kayıt işlemlerinin askıya alınması nedeniyle, binlerce çocuk "kayıtsız" statüsünde bırakılırken, aileler doğum belgelerini devlet sistemine işleyemiyor.
Öte yandan, evlilik akitleri şeyhler aracılığıyla yapılırken, boşanma davaları ise tamamen çıkmaza girmiş durumda. Ölenler, resmi olarak kayıt altına alınmadan defnediliyor.
Bu bürokratik kaos, Suriye’de sadece yeni doğanları değil, tüm toplumu etkileyen bir kimlik krizine dönüşüyor.
Suriyeli kaynaklar bu durumun "Suriyeli olmayan kişilerin vatandaşlığa alınmasına ilişkin endişelerin yanı sıra, özellikle yeni Suriye ordusuna katılan çok sayıda yabancı savaşçının, özellikle de önemli askeri mevkilere gelenlerin ve yeni hükümete katılan diğerlerinin Suriye'de demografik bir dengesizlik sürecine yol açacağı göz önüne alındığında, merkezi medeni durum ağının manipüle edilmesine kapı açacağı" yönündeki endişelerini dile getirdiler.
Bürokratik kaos yasal ihlallere yol açıyor
Şam’daki Medeni Durum Dairesi’nden bir kaynak, departmanın kayıt işlemlerini sürdürmek için yetki almadığını ve çalışmaların askıya alınmasına dair net bir gerekçe bulunmadığını belirtti.
Yetkili, "Ofislerimizdeyiz ancak ne zaman tekrar faaliyete geçeceğimiz bilinmiyor" diyerek belirsizliği doğruladı.
Suriye’de 2021 yılında yürürlüğe giren Medeni Hal Kanunu’na göre, doğumların bir yıl içinde resmi kayıtlara geçirilmesi gerekiyor. 61. maddeye göre, bir yıl içinde bildirilmemesi halinde 15 bin Suriye lirası para cezası uygulanıyor. Ancak mevcut durumda, kayıt sisteminin askıya alınması yasanın fiilen ihlal edilmesi anlamına geliyor.
Askıya alma işleminin devam etmesinin olay kayıtlarında bir yığılmaya yol açacağına dikkat çeken kaynak, bunun nedeni sorulduğunda şu yanıtı verdi:
‘’Net bir neden yok, ancak ilgili makamlardan gelen talimatlar çalışmaların askıya alınması yönündeydi. Çalışanlar belirtilen resmi çalışma saatlerinde ofislerinde olmalarına rağmen olay kayıtlarının ne zaman yeniden aktif hale getirileceğine dair net bir bilgi yok.’’
