İran’a karşı sert tutumuyla bilinen önde gelen bir Cumhuriyetçi senatör, bu hafta yaptığı açıklamada, İran’ın sivil nükleer programını sürdürebileceği bir anlaşmayı kabul etmeye istekli olabileceğini ima etti.
YDH- Amerika merkezli Responsible Statecraft yayın organının Genel Yayın Yönetmeni Ben Armbruster’ın iddiasına göre, Cumhuriyetçi Senatör Tom Cotton, ilk kez İran’ın sivil bir nükleer programına sahip olabileceğini dolaylı yoldan kabul etmeye açık bir tutum sergiledi.
Senatör Tom Cotton muhafazakâr radyo sunucusu Hugh Hewitt'e verdiği mülakatta “İyi bir anlaşma, İran'ın nükleer bombaya giden tüm yollarını kesen, yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumlarını ve gelişmiş santrifüjlerini içeren bir anlaşmadır” dedi ve ekledi:
‘’Sivil nükleer enerji için bu santrifüjlere ya da yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyaçları yok. Dünyada sivil nükleer güce sahip olup kendi uranyumlarını zenginleştirmeyen birkaç düzine ülke var.’’
Cotton, İran'a yönelik maksimalist talepleri destekleyerek, müzakerelere karşı çıkarak ve savaş çağrısında bulunarak bir kariyer yaptı.
Hatta daha iki hafta önce Cotton “tek çözüm İran'ın programını tamamen sökmesi ya da bunu onlar için bizim yapmamızdır” demişti.
Sivil nükleer enerji için gerekli olan “düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum” yerine yalnızca nükleer silah yapımı için gerekli olan “yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum”a odaklanmak, Arkansaslı Cumhuriyetçi için önemli bir değişim ve Trump'ın İran'ın sivil bir nükleer programa sahip olmasına izin veren bir anlaşmayı kabul etmemesi gerektiğini söyleyen birçok İran şahininden biraz uzaklaşmak anlamına geliyor.
Cotton'un sözcüsü senatörün “İran'daki terörist rejimin nükleer programını tümüyle ortadan kaldırması gerektiği konusunda çok net olduğunu” söyledi.
İsrail ve DSV: İran’la sadece “tam tasfiye” kabul edilebilir
Gerçekten de Trump'ın sadece İran'ın nükleer programını tamamen ortadan kaldıran bir anlaşmayı kabul etmesi için baskı yapmak, müzakerelerin başlamasından bu yana İran şahinleri arasında en çok konuşulan konu oldu.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “İran'ın nükleer programının tüm altyapısını ortadan kaldırın. Bu, birlikte yaşayabileceğimiz bir anlaşma.” dedi.
Washington'da İsrail'i savunan, İran'la savaşı destekleyen ve Trump'ın 2018'de Obama'nın İran nükleer anlaşmasından çekilmesinde etkili olan bir düşünce kuruluşu olan Demokrasileri Savunma Vakfı (DSV) da bu görüşü savunuyor.
DSV'nin bu ayın başlarında yayınladığı bir politika uyarısında, ‘’Tahran on yıllardır en zayıf noktasındayken, yönetim geçmişteki hatalardan kaçınmalı ve İran nükleer programını tamamen ve doğrulanabilir bir şekilde tasfiye etmedikçe hiçbir anlaşma yapılmaması konusunda ısrarcı olmalıdır" deniyordu.
Trump'ın İran'la yakınlaşmasını daha fazla destekleyen uzmanlar ise Cotton'ın son yorumlarının Başkan'ın iyi bir anlaşma yapmasına yardımcı olma potansiyeli taşıdığını söylüyor.
Cumhuriyetçi cephede İran anlaşmasına yumuşak bakış
Uluslararası Politika Merkezi kıdemli uzmanı Sina Toossi, “Senatör Tom Cotton'ın İran'la ilgili son açıklamaları, tartışmada sert bir duruşu sürdürürken ileriye dönük daha stratejik bir yol ortaya koyan kayda değer bir değişimi temsil ediyor” dedi.
"Cotton her zaman İran konusunda en sert seslerden biri olmuştur ve İran'ın yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyum ya da gelişmiş santrifüjlere sahip olmasına asla izin verilmemesi gerektiğini açıkça ifade ediyor. Haklı da. Barışçıl ve sivil bir nükleer program için bunlara ihtiyaç yok. Bu çizgiyi çizmek sağduyulu bir yaklaşımdır ve ABD'nin güvenlik çıkarlarına dayanmaktadır." diyen Toossi, Trump'ın İran ile nükleer anlaşmazlığı çözmek ve ABD'yi yeni bir Orta Doğu savaşına sürüklemekten kaçınmak için eşsiz bir konumda olduğunu da sözlerine ekledi.
Tossi, “Cotton bu maksimalist pozisyondan uzaklaşıyor gibi görünüyor ki bu da Trump'ın İran'la yapacağı herhangi bir anlaşmaya karşı iç muhalefetin zayıflayacağı sinyalini verebilir” dedi.
