İsrail, İran'a karşı askeri seçeneklerini artırmak için ABD'den JASSM-ER gibi gelişmiş seyir füzeleri satın alma yolunda ilerliyor.
YDH- İsrail ekonomi gazetesi Globes’in haberine göre, İsrail Savunma Bakanlığı, ABD yönetimiyle, savunma ve havacılık devi Lockheed Martin'den Müşterek Havadan Karaya Uzak Menzilli Füze (JASSM) satın almak için ileri düzey görüşmeler yürütüyor.
Globes, ülkenin savunma kuruluşundan iki kaynağın bu bilgiyi doğruladığını bildirdi. “Air & Space Forces” dergisine göre, her bir seyir füzesinin maliyeti yaklaşık 1,5 milyon dolar.
JASSM seyir füzesi, 450 kilogram (1.000 libre) zırh delici harp başlığı taşıyor ve radar ile hava savunma sistemlerinden kaçabilen, gizlilik özellikli bir silah.
Bu silahın, “İsrail Savunma Bakanlığı için büyük bir avantaj” olduğunu söyleyen gazete şöyle devam etti: “Ancak genel olarak seyir füzeleri, manevra kabiliyetleri nedeniyle balistik füzelere göre daha yavaştır. Füzenin hedeflerini ısı yayılımı üzerinden tanıyıp takip eden yönlendirme sistemi ve yüzlerce kilometrelik menzili, hava mürettebatı için riski azaltıyor.”
JASSM-ER yaklaşık 930 kilometrelik menzile sahip. Pentagon, bu füzeleri özellikle Çin'e karşı Pasifik bölgesinde hazırlık kapsamında hızla envanterine katıyor.
2025 ABD savunma bütçesinde, bu modelden 550 adet füze alımı için ödenek ayrıldı. Bu rakam, son beş yılda alınan toplam ER füze miktarından daha fazla. Mart 2024’te 122,6 milyon dolarlık bir sözleşme imzalandı. Haziran 2022’de Lockheed Martin, üretim kapasitesini artırmak için yeni bir fabrika açtı.
JASSM füzesi, ABD müttefikleri arasında rağbet gören bir silah haline geldi. Ancak satışlar sadece “sınırlı sayıdaki” ülkeyle yapılıyor. Yaklaşık üç yıl önce 235 milyon dolara 80 füze satın alan Avustralya, Lockheed Martin’in yurtdışındaki başlıca müşterisi konumunda.
Mart 2024’te ABD Dışişleri Bakanlığı, gelişmiş konumlandırma, yazılım güncellemeleri ve yüksek seviyede parazit korumalı uydu iletişimi içeren AGM-158B-2 versiyonunun Polonya’ya satışını onayladı.
CNN’in haberine göre, Eylül 2023’te ABD Avrupa Komutanlığı Komutanı General Christopher Cavoli, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı kullanabileceği ABD silahlarının bir listesini Kongre’ye sundu. Listede JASSM de yer aldı. Ancak Washington, hava üstünlüğünün olmaması nedeniyle bu satışı onaylamadı. Oysa Ukrayna hâlihazırda Birleşik Krallık yapımı Storm Shadow gibi seyir füzelerini kullanıyor.
ABD merkezli dış politika ve ulusal güvenlik araştırma kurumu Foundation for Defense of Democracies (FDD), Mart ayında yayımladığı bir makalede, İsrail’e JASSM-ER satışı “olasılığını” ele aldı.
“Amerika’nın, İsrail’in JASSM-ER’e Sahip Olmasına İhtiyacı Var” başlıklı yazının yazarları Ryan Brobst, Bradley Bowman ve emekli Tümamiral Mark Montgomery, İsrail’in Nisan ve Ekim 2024’te İran topraklarını vurma “kapasitesini” gösterdiğini, ancak İran’ın Bavar 373 ve Hordad 15 gibi sistemlerle hava savunmasını geliştirdiğini yazdı.
Yazarlar, gelecekteki “büyük ölçekli saldırılar” için İsrail’in daha geniş bir hassas silah “araç kutusuna” ihtiyacı olduğunu, çünkü Rampage, Rocks ve Air Lora gibi balistik füze stoklarının sınırlı olduğunu savundu.
Yazıda şu ifadeye yer verildi: “Daha derin ve çeşitli füze cephanelikleri, İsrail’in, İran hava sahasına daha az sayıda uçak sokarak daha fazla hedefi menzil dışından vurmasını sağlar. Daha kısa menzilli JASSM bile İran-Irak sınırındaki hedefleri vurmak için kullanılabilir.”
Globes’e göre, ancak, JASSM-ER füzeleri İran’daki Fordow ve Natanz gibi iyi korunan, derin yeraltı nükleer tesislerini yok etme kapasitesine sahip değil.
FDD’ye göre, İsrail yine de İran dışındaki savaş uçaklarıyla JASSM-ER füzelerini fırlatarak ülke içindeki “yumuşak” ve “sert ama gömülü olmayan” hedefleri vurabilir. Bu hedefler; komuta-kontrol merkezleri, iletişim altyapıları, hava savunma sistemleri ve radar üslerini içerebilir.
Gazete, JASSM-ER’in ayrıca, İran’ın nükleer programıyla ilişkili silah geliştirme tesisleri, balistik füze depoları ve üretim yerleri gibi hedeflere yönelik kullanılabileceğini iddia etti.
İsrail Savunma Bakanlığı ve Lockheed Martin'den konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı.
