İsrail’in, ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Hamas ile 60 günlük ateşkes ve rehine takasını içeren yeni teklifini kabul ettiği bildirildi.
YDH- Bir İsrailli yetkiliye göre, İsrail, ABD temsilcisi Steve Witkoff tarafından sunulan Hamas ile yeni ateşkes önerisini kabul etti.
CNN’in aktardığına göre, öneri, Hamas’ın 10 canlı İsrailli esiri ve 18 ölü esirin cesedini serbest bırakması karşılığında, İsrail’in 125’i müebbet hapis cezası almış, toplamda 1.111 Gazze sakini tutsağı serbest bırakmasını öngörüyor. 60 günlük ateşkesin ilk gününde kalıcı bir ateşkes için müzakereler başlayacak.
Öte yandan Hamas’tan Bassem Naim, bu çerçevenin İsrail tarafından geldiğini ve “savaşın ve açlığın durdurulması gibi halkımızın hiçbir temel talebine yanıt vermediğini” söyledi. Naim, Facebook üzerinden yaptığı açıklamada, “Buna rağmen hareketin liderliği, halkımıza karşı işlenen soykırım ışığında, ulusal sorumlulukla bu öneriye bir yanıt üzerinde çalışıyor” dedi.
Esirler ve Kayıp Aileler Forumu’na göre, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, öneriyi kabul ettiğini esirlerin ailelerine bildirdi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Özel temsilci Witkoff ve Başkan, Hamas’a İsrail’in desteklediği bir ateşkes önerisi sundular” dedi ve görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Leavitt, “Gazze’de bir ateşkesin gerçekleşmesini ve tüm rehinelerin evlerine dönmesini umuyoruz. Bu, başından beri yönetimimizin önceliği oldu” ifadelerini kullandı.
Ateşkes teklifinin şartları
Öneriye göre, 60 günlük ateşkesin ilk gününde esirlerin ve tutsakların yarısı, yedinci günde ise kalan yarısı serbest bırakılacak.
60 günlük süre sonunda taraflar kalıcı bir ateşkes anlaşmasına varamazsa, çatışmalara verilen ara, tarafların iyi niyetli müzakere yürüttüğü sürece, üzerinde mutabakata varılan şartlarla uzatılabilecek. Ancak Hamas’ın en temel talebi olan kalıcı bir savaş sona erdirme garantisi bu anlaşmada yer almadığı bildirildi. Bunun yerine, ABD Başkanı Donald Trump’ın “nihai bir anlaşma sağlanana kadar iyi niyetli müzakerelerin sürmesini sağlamak için çalışacağı” belirtildi.
11 haftalık İsrail ablukasından sonra, Gazze’ye gıda, ilaç ve diğer insani yardımlar ateşkesin başlamasıyla “hemen” ulaştırılacak. Yardımlar, BM ve Kızılhaç gibi “üzerinde uzlaşılan kanallar” aracılığıyla dağıtılacak.
CNN, yardım akışının, Hamas’ın ateşkesi kabul etmesine bağlı olacak şekilde düzenlendiğini; bu da planın İsrail’le koordineli yapıldığını gösterdiğini kaydetti. Leavitt, “Bu öneri Hamas’a gönderilmeden önce İsrail tarafından onaylandı” dedi.
ABD, Mısır ve Katar bu ateşkese garanti sağlayacak ülkeler olacak.
CNN’e göre, teklifte ayrıca, “Başkan Trump ateşkes anlaşmasını şahsen duyuracaktır” ifadesi yer alıyor.
Hamas’tan karşı öneriler
Bir Hamas yetkilisine göre, Hamas son teklife üç karşı öneri sundu:
Esirlerin serbest bırakılması ve 60 günlük ateşkesi kabul etme karşılığında, ABD’nin müzakerelerin süreceğine ve 60 gün sonunda savaşın yeniden başlamayacağına dair güvence vermesi,
İnsani yardımların sadece BM aracılığıyla yapılması,
İsrail ordusunun 2 Mart’ta bulunduğu pozisyonlara geri çekilmesi.
Yetkili, önerilerini Filistin kökenli Amerikalı arabulucu Bişara Bahbah aracılığıyla ilettiklerini ve Witkoff’un önce bu çerçeveyi onayladığını, ancak Washington’da İsrailli yetkili Ron Dermer ile görüştükten sonra her şeyin değiştiğini belirtti.
“Şoke olduk. Çünkü Bişara bu çerçeveyi 2-3 kez onayladı demişti,” diyen Hamas yetkilisi, son teklifi “İsrail’in kâğıdı” olarak niteledi. “Tüm esirleri bir günde serbest bırakmaya hazırız. Tek istediğimiz, savaşın tekrar başlamayacağına dair garanti. Ama bu belgede bunu göremedik. Onlar savaşa devam etmek istiyor, biz ise bunu durdurmak istiyoruz,” dedi.
Naim de Facebook’taki paylaşımında, geçen hafta Witkoff’la üzerinde uzlaşılan bir öneri olduğunu ve bu son teklifin ise “işgali sürdürme ve katliamı devam ettirme” anlamına geldiğini yazdı.
Hamas’ın, kalan 20 esirin yarısını serbest bırakmaya hazır olduğu, ancak bunun büyük bir risk taşıdığı çünkü İsrail’in anlaşmaya uyacağından emin olmadıkları belirtildi.
“Witkoff güçlü biri, İsrail üzerinde etkisi olabilir,” diyen yetkili, Trump yönetiminin daha önce serbest bırakılan İsrail-Amerikan vatandaşı Edan Alexander sonrası verdikleri sözleri tutmadığını da belirtti. Bu sözler arasında Hamas’a teşekkür ve insani yardım vardı, ancak yardım akışı başlamadı.
“Hamas gerçekten savaşı bitirmek ve rehineleri geri vermek istiyor,” dedi.
Öte yandan, İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, sosyal medyada yaptığı açıklamada, bu öneriyi kabul etmenin “tam bir delilik” olacağını ve “böyle bir şeye asla izin vermeyeceğini” yazdı.
Ancak İsrail ana muhalefet lideri Yair Lapid, Başbakan Netanyahu’ya çağrı yaparak “bu öneriyi derhal ve alenen kabul etmesini” istedi ve gerekirse aşırı sağcı ortaklar hükümeti terk etse bile destek vereceğini söyledi.
