Ukrayna heyetinin 2 Haziran'da İstanbul'da Rusya ile yapacağı müzakerelerde, savaşta verilen zararlar için tazminat talep edeceği ve Kiev'in 'NATO'ya katılma hakkı' konusunda ısrarcı olacağı bildirildi. Reuters'ın gördüğü Ukrayna'nın barış memorandumu, savaşın sona ermesi sürecinin en az 30 günlük kapsamlı ateşkesle başlamasını ve ardından esir takası yapılmasını öngörüyor.
YDH - Ukrayna heyetinin, 2 Haziran'da İstanbul'da Rus tarafıyla yapılacak müzakerelerde, savaş sırasında meydana gelen zararlar için tazminat konusunu gündeme getireceği ve Kiev'in "NATO'ya katılma hakkı" konusunda ısrarcı olacağı öğrenildi.
Bu bilgiler, Reuters haber ajansının incelediği Ukrayna'nın barışçıl çözüm memorandumunda yer alıyor. İkinci tur müzakereler için hazırlanan belgeye göre, savaşın sona ermesi süreci, karada, havada ve denizde en az 30 gün sürecek "tam ve koşulsuz" bir ateşkesle başlayacak.
Memoranduma göre, ateşkesin ardından "güven artırıcı bir önlem" olarak "herkesin herkesle" esir takası yapılması öngörülüyor.
Kiev, bu adımların sonrasında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bir görüşme yapılmasını ve bu görüşmede "nihai barış anlaşmasının kilit yönlerinin üzerinde anlaşılması" ile bir barış antlaşması imzalanmasını teklif ediyor.
Çözüm çerçevesinde Ukrayna, Kiev'e "güvenlik garantileri" verilmesi ve Avrupa Birliği'ne katılma hakkı konusunda ısrar ediyor.
Memorandumda, NATO'ya katılımın "ittifak içindeki bir uzlaşıya bağlı olduğu" vurgulanıyor. Belgede ayrıca, Rusya'nın Ukrayna ordusunun asker sayısı, konuşlanması ve diğer parametreleri üzerinde herhangi bir kısıtlama getiremeyeceği belirtiliyor.
Bunun yanı sıra, barış anlaşmasının dost yabancı devletlerin askerlerinin ülke topraklarında konuşlandırılmasını yasaklamaması gerektiği ifade ediliyor.
Toprak bütünlüğü ve yaptırımlar öncelikli
Ukrayna'nın hazırladığı memoranduma göre, uluslararası toplumun savaşın sona ermesinin ardından Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna toprakları üzerindeki kontrolünü tanımaması gerekiyor.
Kiev, toprak sorunlarını ise ancak "tam ve koşulsuz ateşkesin ardından" müzakere etmeye hazır olacağını belirtiyor.
Ukrayna ayrıca, Rusya'ya yönelik yaptırımların kısmen ve aşamalı olarak kaldırılmasını, ancak yeniden uygulanma olasılığının saklı tutulmasını savunuyor.
Memorandumda, "Rusya'nın dondurulan egemen varlıkları, Ukrayna'nın yeniden inşası için kullanılır ya da tazminatlar ödenene kadar dondurulmuş halde kalır," ifadelerine yer veriliyor.
Rusya ne diyor?
Rusya'nın, müzakerelerin başlamasından önce Ukrayna tarafına kendi memorandum versiyonunu sunmayı reddettiği bildirildi.
Ancak, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova'nın Kiev ile diyalogda Ukrayna'nın tarafsız, blok dışı ve nükleersiz statüsünü elde etmeyi ve ayrıca Rus dilinin kullanımına ilişkin ayrımcı yasaların kaldırılmasını amaçladığını belirtti.
The Economist'in kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, 16 Mayıs'ta yine İstanbul'da gerçekleşen ilk tur müzakerelerde Rus heyeti, Kiev'den Lugansk, Donetsk, Zaporojye ve Herson oblastlarını teslim etmesini talep etmişti.
Kaynaklar, talebin reddedilmesi durumunda Rus tarafının Sumi ve Harkov olmak üzere iki bölgeyi daha ele geçirme tehdidinde bulunduğunu aktarmıştı.
