Sızan ses kaydında İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, zamana ihtiyaç olduğunu belirterek, “Bunu başarabiliriz ve ben yapacağım” ifadelerini kullandı.
YDH- İsrail’de hükümet koalisyonundaki dini partilerin, Haredi (ultra-Ortodoks Yahudi) erkeklerin askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak yasa çıkarılamaması nedeniyle Knesset’in feshedilmesini ve mevcut hükümetin düşürülmesini talep ettiği bir dönemde, Başbakan Benyamin Netanyahu’nun Haredi liderlerle yaptığı gizli görüşmeye ilişkin sızan bir ses kaydı yayımlandı.
Kanal 13 tarafından yayınlanan kayıt, Netanyahu’nun üst düzey bir Haredi hahama Haredi erkeklerin askerlikten muafiyetini savunacağına dair verdiği sözleri içeriyor.
Kayıtta ayrıca, eski Savunma Bakanı Yoav Galant ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi’nin, bu yasaya karşı çıkmaları nedeniyle görevden alındıkları itiraf ediliyor.
Söz konusu görüşme, Mart ayında, Knesset’in bütçe oylamasına kısa bir süre kala, Netanyahu ile Litvanya-Haredi hareketinin lideri Rabbi Moshe Hillel Hirsch arasında gerçekleşti.
O dönemde Haredi partiler bütçeye karşı oy kullanmakla hükümeti tehdit ediyordu.
Sızan ses kaydında Netanyahu, askerlikten muafiyet yasasının “doğru şekilde ve itiraz edilemeyecek biçimde” çıkarılması için zamana ihtiyaç olduğunu belirterek, “Bunu başarabiliriz ve ben yapacağım” ifadelerini kullandı.
Netanyahu, savaşın en yoğun döneminde yasa tasarısını hayata geçirmek istemesi nedeniyle, karşı çıkan Galant ve Halevi’yi görevden aldığını da açıkça dile getirdi:
“Büyük engeller vardı ve biz bunları kaldırdık. Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı karşı çıktığında ilerleyemezsiniz. Şimdi ilerleyebiliriz.”
Bu gelişmeler, Haredi erkeklerin askerlikten muafiyetini engelleyen yasa tasarısının çıkarılamaması üzerine dini partilerin hükümetten çekilme ve Knesset’in feshedilmesi çağrısını sürdürdüğü kritik bir dönemde yaşanıyor.
Çarşamba günü yayımlanan haberlerde, ultra-Ortodoks hahamların, bu yasanın çıkarılamaması nedeniyle Netanyahu hükümetinden çekilmeyi emrettiği, ayrıca bir hahamın Haredi partilerden Knesset’in feshedilmesini desteklemelerini istediği bildirildi.
İsrail Resmi Yayın Kurumu, askerlik yasası kriziyle ilgili çatışmanın hükümetin geleceği açısından bir “kader sınavı” olduğunu belirterek, hahamların kararlarının ülkenin siyasi sürecini derinden etkileyeceğini vurguladı.
İsrail nüfusunun yaklaşık yüzde 13’ünü oluşturan Haredi topluluğu, 25 Haziran 2024 tarihli Yüksek Mahkeme kararının ardından askerlik karşıtı protestolarını sürdürüyor.
Mahkeme, Haredi erkeklerin askerlik yapmasını zorunlu kılmış ve askerlik yapmayı reddeden öğrencilerin kayıtlı olduğu dini kurumlara maddi yardım yapılmasını yasaklamıştı.
On yıllardır dini eğitim kurumlarında öğrenim gördükleri gerekçesiyle askerlikten erteleme hakkı elde eden Harediler, böylece 18 yaşından itibaren askerlikten kaçabiliyor ve günümüzde muafiyet yaşı 26’ya kadar çıkmış durumda.
Muhalefet partileri ise Netanyahu’yu, koalisyondaki Şas ve Birleşik Torah Yahudiliği partilerinin taleplerine karşılık bu muafiyet yasasını çıkarmaya çalışarak hükümetinin istikrarını sağlamaya ve çöküşünü engellemeye çalışmakla suçluyor.
İsrail medyasına yansıyan bilgilere göre Şas partisi, Birleşik Torah Yahudiliği ittifakına katılarak askerlik krizi nedeniyle Knesset’in feshedilmesi ve Netanyahu hükümetinin düşürülmesi için çalışmalarını yoğunlaştırdı.
