Avrupa Birliği’nin, kamuoyunda İsrail’in Gazze’deki saldırılarını “sert” dille eleştirirken, perde arkasında milyarlarca euroluk silah anlaşmaları imzaladığı ortaya çıktı.
YDH- MintPress News’in aktardığına göre, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve Avrupa Komiseri Andrius Kubilius, Rusya’nın 2030 yılına kadar Avrupa’ya tam kapsamlı bir saldırı düzenleyebileceği yönündeki endişelerini dile getirdi.
Haberde, bu “korkunun”, kıta genelinde hükümetleri savaş hazırlıklarını hızlandırmaya ittiği ileri sürüldü.
MintPress News’e göre, Avrupa halkı gıda stoklarken ve devletler askeri hazırlıklarını artırırken, bu korkuyu fırsata çeviren tek ülke öne çıkıyor: İsrail.
MintPress News, Avrupa Birliği'nin önümüzdeki dört yıl içinde savunma bütçesini 800 milyar euro (900 milyar dolar) artırmayı planladığını bildiriyor. ABD’nin NATO’ya yönelik askeri desteğini çekmesiyle birlikte AB ülkeleri yeni savunma ortakları ararken, İsrail devreye girdi ve işgal altındaki bölgelerde test edilmiş silahlarını sunmaya başladı.
Avrupa hükümetler olası bir Rus saldırısına karşı hazırlanırken, İsrail ile savunma ilişkilerini derinleştirdikleri; Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail’in soykırımla suçlanmasına rağmen, milyarlarca dolarlık savaşta test edilmiş silahları satın aldıkları bildirildi.
MintPress News bu durumun, kamuoyunda İsrail'e yönelik sert eleştirilerle “perde arkasında” yapılan askeri iş birlikleri arasındaki keskin çelişkiyi ortaya koyduğuna dikkat çekti.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) göre, Avrupa'nın silah ithalatı 2020 ile 2024 arasında önceki beş yıla kıyasla %155 arttı. Aynı dönemde, İsrail küresel silah ihracatçıları sıralamasında yükselerek sekizinci sıraya yerleşti.
2023 yılında Avrupa Birliği ülkeleri İsrail’den 111 milyon dolarlık silah ithal ederken, 2024’te bu rakam 135 milyon dolara çıktı. Bu artışın, Avrupa devletlerinin kamuoyuna rağmen İsrail askeri teknolojisine olan “bağımlılığını” yansıttığı belirtildi.
Silahlı Şiddete Karşı Eylem Direktörü Dr. Iain Overton, MintPress’e yaptığı açıklamada, “Ordular genellikle başka orduların savaş tecrübelerinden oldukça etkilenir” dedi. İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki saldırıları ile Suriye ve Lübnan’daki uzun süreli askeri operasyonları, silah pazarlamasında önemli bir unsur haline geldi.
Avustralyalı gazeteci Antony Loewenstein'in "Filistin Laboratuvarı" olarak tanımladığı yaklaşıma göre İsrail, işgal altındaki Filistin topraklarını askeri teknolojisini test etmek için kullanıyor ve bu ‘başarıları’ silah satışlarını artırmak için pazarlıyor.
Overton, “İsrail’in deneyimi kendi silah üretimini besliyor, çünkü ‘bu sistemler gerçek savaşta test edildi’ diyebiliyorlar” dedi. Ancak bu sistemlerin çoğunun sivil ölümlere yol açtığını vurguladı.
Overton ayrıca, bu tür silah transferlerine yalnızca "savaşta test edildi" gözüyle bakmanın tehlikeli olduğunu, çünkü uluslararası insancıl hukuka uygunluk gibi etik ölçütlerin göz ardı edilebileceğini belirtti.
Kamuoyu eleştirisi, özel anlaşmalar
MintPress News'in aktardığına göre İspanya, 2023’te Gazze savaşı başladıktan sonra İsrail’i en sert eleştiren ülkelerden biri oldu. Başbakan Pedro Sánchez küresel bir silah ambargosu çağrısı yaptı. Ancak Barselona merkezli Centre Delas düşünce kuruluşu, 2025 Nisan ayında yaptığı açıklamada, savaşın başlamasından bu yana İspanyol hükümetinin İsrailli savunma firmalarına toplam 1.2 milyar dolar tutarında 46 sözleşme verdiğini ortaya koydu.
MintPress News, bu sözleşmeler arasında Elbit Systems'ten 12 adet PULS roketatar, 64 Predator Hawk füzesi ve Rafael'den 168 füze bulunduğunu bildirdi. Netline Communications ve Guardian Homeland Security de anlaşmalardan pay aldı.
İsrail’in şimdiye kadarki en büyük silah satışı ise Almanya’ya oldu: Eylül 2024’te, ABD-İsrail ortak yapımı Arrow 3 hava savunma sistemi için 4.3 milyar dolarlık bir anlaşma imzalandı. Şubat 2025’te Alman ordusu, Elbit’in PULS roket sistemleri için 57 milyon dolarlık başka bir sözleşme yaptı. Nisan 2025’te, Alman Savunma Bakanlığı İsrailli UVision ve IAI’den kamikaze drone alacağını açıkladı.
Almanya, ABD'den sonra İsrail’in en büyük ikinci silah müşterisi konumunda.
Finlandiya, Kasım 2023’te David’s Sling hava savunma sistemi için 316 milyon euroluk anlaşma yaptı. Aynı dönemde İsrail’in Gazze’ye saldırıları devam ediyordu.
Yunanistan, 2023’te Rafael ve Aeronautics firmalarından 404 milyon dolarlık Spike füzeleri ve Orbiter 3 drone’ları satın aldı. 2025’te ise Yunan Donanması, IAI’nin BlueWhale otonom denizaltı sistemi için anlaşma imzaladı.
Hollanda, 2025’te İsrail'e yapılacak silah ihracatlarını ayrı ayrı değerlendirme kararı aldı. Ancak ithalat devam etti. 2024 sonunda, Hollanda Donanması İsrailli firmalardan insansız sistemlerle donatılmış iki gemi satın aldı. Elbit Systems, 2025’te Hollanda’ya 175 milyon dolarlık uçak koruma sistemi ve 2024’te Avusturya’ya 53 milyon dolarlık zırhlı araç satışı yaptı.
Polonya, kamuoyuna “İsrail’in Gazze’de sivillere yönelik saldırılarına ortak olmayacağız” açıklaması yapsa da Şubat 2025’te Rafael üretimi Spike füzeleriyle donatılmış 1.400 Borsuk zırhlı aracı satın alacağını duyurdu.
Slovakya, Aralık 2024’te IAI üretimi Barak MX hava savunma sistemi için 583 milyon dolarlık bir anlaşma imzaladı. Romanya, Rafael’den Spike LR2 tanksavar füzeleri için 92 milyon dolarlık anlaşma yaparken, Elbit Systems de mayıs ayında 60 milyon dolarlık kontratla Romanya’ya drone savunma sistemleri satacak.
Çekya Başbakanı Petr Fiala, Gazze savaşının başlamasının ardından İsrail’e destek ziyareti yaptı ve Rafael üretimi 48 uzun menzilli hava savunma füzesi için 120 milyon dolarlık anlaşma imzaladı.
Sırbistan, 2025 başında Elbit Systems’in PULS topçu sistemleri ve Hermes 900 keşif drone’ları için 335 milyon dolarlık anlaşma yaptı.
İsveç, savaş sırasında İsrail’e karşı askeri ticaret ambargosu uygulayan nadir ülkelerden biri oldu. Ancak 2023’te 737 bin dolar olan İsrail’den askeri ithalat, 2024’te 23.8 milyon dolara yükseldi. İsveç ayrıca Rafael’den 36.6 milyon dolarlık hedefleme podları ve Elbit’ten 130 milyon dolarlık aktif savunma sistemleri aldı. Bu yıl ise KNDS ile 2.26 milyar dolarlık Leopard 2 A8 tankları için anlaşma imzalandı; tanklar İsrail’in Trophy savunma sistemiyle donatılacak.
Antlaşmalar umursanmıyor
MintPress News'e göre, Uluslararası Adalet Divanı’nın 2024’te Filistinlilerin “soykırımdan korunma hakkı” olduğuna dair geçici kararına rağmen, Avrupa’nın İsrail’le olan silah ticareti kesintisiz sürüyor. Dr. Overton’a göre, silah satışlarını düzenlemeyi amaçlayan BM Silah Ticareti Antlaşması zayıf uygulanıyor, büyük açıklar içeriyor ve yaptırım mekanizmaları neredeyse yok.
Overton, “İsrail'in silah ihracatının etik ve ahlaki bir sorumluluk haline geldiğini” belirtiyor. “Asıl soru şu: İsrail’in savaşından kar mı sağlıyoruz?”
İsrailli antropolog Jeff Halper ise birçok ülkenin yalnızca sembolik tepkiler verdiğini savunuyor: “Askeri kapasiteyi etkilemeyen mesajlar gönderiyorlar. Uluslararası politikada ahlak yoktur.”
MintPress News’in aktardığına göre, Avrupa, olası bir küresel savaşa hazırlanırken, bu hazırlıklar çoğunlukla İsrail’in işgal altındaki topraklarda test ettiği silahlarla yapılıyor.
