ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile İran arasındaki savaşın tırmanması nedeniyle Kanada’daki G7 zirvesinden erken ayrıldı ve Tahran halkına şehirden derhal tahliye çağrısı yaptı.
YDH- ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü Kanada’da düzenlenen G7 zirvesine katılımını aniden sonlandırdı. Kararını, İsrail’in İran’a karşı yürüttüğü savaşın şiddetlenmesiyle ilişkilendirdi ve Washington’a erken dönüş için harekete geçti.
Bu gelişme, Trump’ın İran’ın başkentindeki sivillere yönelik yaptığı dikkat çekici bir uyarının hemen ardından geldi.
Trump, Truth Social adlı sosyal medya platformunda, “Herkes derhal Tahran’ı tahliye etmeli!” diye yazdı.
Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, X (eski adıyla Twitter) platformunda yaptığı açıklamada, Trump’ın diğer devlet başkanlarıyla yapacağı akşam yemeğinin ardından zirveden ayrılacağını doğruladı. Gerekçe olarak da Ortadoğu’daki gelişmeleri gösterdi.
“Orta Doğu’da yaşananlar nedeniyle Başkan Trump bu gece ayrılacak,” dedi.
Ayrıca Trump, Ulusal Güvenlik Konseyi personeline Beyaz Saray’daki Kriz Merkezi’nde (Situation Room) kendisini beklemelerini talep etti.
Trump'ın İran'a yönelik söylemleri tırmanış sinyali veriyor
Trump’ın erken ayrılmasının, Kanada Rockies’teki Kananaskis tatil köyünde yapılan zirvenin son günündeki üst düzey toplantılara katılamayacağı anlamına geldiği belirtildi. Bu oturumlar arasında Ukrayna ve Meksika liderleriyle yapılması planlanan görüşmelerin de yer aldığı bildirildi.
Duyurudan önce gazetecilere konuşan Trump, yaklaşan bazı kararların ipuçlarını verdi:
“Buradan ayrılır ayrılmaz bir şey yapacağız. Ama önce buradan ayrılmam gerek” dedi, ancak detay vermedi.
Yetkililere göre, Trump, ABD’nin İran’a yönelik İsrail saldırılarının başlangıcında doğrudan yer “almadığını” söylese de son günlerdeki açıklamaları “daha doğrudan bir müdahaleye” yönelme sinyalleri veriyor.
Trump, her ne kadar “müzakereyle” çözümden yana olduğunu iddia etse de defalarca İsrail’in askeri hamlelerini övdü:
Trump, Kanada Başbakanı Mark Carney ile yaptığı görüşmede, “Bu, iki taraf için de acı verici bir durum, ancak İran bu savaşı kazanmıyor. Konuşmalılar, hem de hemen. Çok geç olmadan” dedi.
Beyaz Saray, İsrail saldırılarına katılımı reddetti
Trump'ın G7 zirvesinden erken ayrıldığını açıklamasının ardından, Beyaz Saray sözcüsü Alex Pfeiffer, ABD’nin Ortadoğu’daki kuvvetlerinin “savunma pozisyonunda” olduğunu ve bu duruşun değişmediğini belirtti.
Pfeiffer “Amerikan çıkarlarını savunacağız” dedi.
Bu açıklama, İsrailli yayıncı Kanal 14’ün ABD’nin İran’a yönelik saldırılara katıldığına dair yaptığı haberi takip etti.
Bu arada ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Merkez Komutanlık (CENTCOM) sorumluluk bölgesine “ek kuvvetlerin” gönderilmesi talimatını verdiğini açıkladı.
“Ek konuşlandırmalar, bölgedeki savunma pozisyonumuzu güçlendirmek için yapılmaktadır” dedi.
Halihazırda ABD, İsrail’in hava savunma sistemlerine destek sağlamak amacıyla iki destroyer ve THAAD füze savunma sistemleri konuşlandırmış durumda.
Macron: ABD, İran ile görüşme talebinde bulundu
G7 zirvesine katılan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump’ın G7 liderlerine “İsrail ile İran arasında bir ateşkes sağlanması için görüşmeler yürütüldüğünü” söylediğini belirtti.
“Avrupalı ortaklar, ateşkes sağlanması durumunda İran’la ciddi nükleer müzakerelere katılmaya hazır” diye ekledi.
Macron ayrıca, Washington’un İranlı yetkililerle görüşme teklifi sunduğunu ifade etti:
“Şimdi ne olacağını göreceğiz.”
G7, İsrail’in İran’a saldırısı konusunda bölünmüş durumda
G7 liderlerinin çoğu, “İsrail’in kendini savunma hakkı” olduğunu belirterek genel destek sunsa da savaşla ilgili ortak diplomatik bir açıklamaya varma çabaları, özellikle İsrail’in askeri operasyonlarının kapsamı konusunda yaşanan görüş ayrılıkları nedeniyle sonuçsuz kaldı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, özellikle İran’daki sivil bölgelerde İsrail’in daha “temkinli” hareket etmesi gerektiğini vurguladı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer da İran’ın nükleer hedeflerine dair endişelerini dile getirerek, gerginliğin azaltılması gerektiğinin altını çizdi.
Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, G7’nin “İsrail’in meşru savunma hakkını” vurgulamakla birlikte, diplomatik çözüm için “ek önlemler” araştırdığını belirtti.
Ancak Japonya, G7 içinde geleneksel olarak Tahran ile diplomatik ilişkileri sürdüren bir ülke olarak, bu konuda açıkça farklı bir pozisyon aldı. Tokyo, alışılmadık derecede sert bir açıklamayla İsrail’in İran’a saldırısını şu sözlerle kınadı:
“Tamamen kabul edilemez ve son derece üzücü.”
