Tahranlı siyaset bilimci Hasan Hanizade, Trump’ın Gazze planını, "Netanyahu ile İsrail rejimini çöküşten kurtarma çabası" olarak niteledi. Hanizade, planın "Sykes-Picot Anlaşması’nın modern bir uzantısı" olduğunu belirterek, "tıpkı Oslo Anlaşması gibi tarihin tozlu raflarına karışmaya mahkûm" dedi.
YDH - Yakın ve Orta Doğu uzmanı Tahranlı siyaset bilimci Hasan Hanizade, Nur News için kaleme aldığı yazıda, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze planını ve Şarm eş-Şeyh’te düzenlenen zirveyi değerlendirdi.
Hanizade, Şarm eş-Şeyh’in rolünü, "Kızıldeniz kıyısında yer alan, Mısır’ın güzel sahil kenti Şarm eş-Şeyh, son birkaç on yıldır bölgesel ve küresel liderlerin sözde bölgesel ihtilaflara çözüm aradığı bir merkez olarak görülüyor" sözleriyle tanımladı.
"Trump açısından siyasi şov"
Son günlerdeki zirveye dikkat çeken Hanizade, "Gazze’de ateşkesin sağlanmasının ardından, yirmi farklı ülkenin lideri Trump’ın ‘barış planını’ garanti altına almak için Şarm eş-Şeyh’te toplandı" dedi.
Hanizade, Trump’ın asıl amacının farklı olduğunu belirterek, "Trump’ın Nobel Barış Ödülü’nü alamamasının ardından, bu toplantıyı siyasi bir şova dönüştürmeye çalıştığı açık" ifadelerini kullandı.
Siyaset bilimci, planın arkasındaki niyeti, "Trump’ın sözde barış planı, ABD’nin ve bizzat Trump’ın, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile İsrail rejimini çöküşten kurtarma çabasını yansıtıyor" diyerek açıkladı.
Hanizade, Trump’ın İsrail meclisindeki tavrının "İsrail’deki yönetim yapısının derin bir kriz içinde olduğunu gösterdiğini" belirtti.
"İsrail hedeflerine ulaşamadı"
Hanizade, İsrail’in Gazze’deki askeri durumuna ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
"İsrail, iki yıldır Gazze’de yürüttüğü yıkıcı bombardımanlara ve sivil katliamlara rağmen, ne esirleri kurtarabildi ne de askeri hedeflerine ulaşabildi. Üstelik ağır zayiatlar verdi ve uluslararası alanda ciddi bir siyasi ve toplumsal tecride sürüklendi."
Bununla birlikte Hanizade, "Gazze halkının direnişi, tüm bu saldırılara rağmen, dini ve milli değerlerinden geri adım atmayacaklarını bir kez daha ortaya koydu" diye ekledi.
Hanizade ayrıca, Trump’ın Knesset’teki konuşmasında "İran’a yönelik bir dizi asılsız suçlamada bulunduğunu" ve aynı günlerde işgal altındaki topraklarda "Trump’ı ‘ikinci Kiros’ olarak öven pankartlar ve bilbordlar asıldığını" hatırlattı.
"Modern bir sömürgeci miras"
Şarm eş-Şeyh’teki zirvenin merkezinde Trump’ın olduğunu belirten Hanizade, "Kullandığı popülist ve kulağa hoş gelen ifadelerle kendisini ‘dünyanın büyük ıslahçısı’ gibi göstermeye çalıştı" dedi.
Ancak Hanizade, planın gerçeklerle bağdaşmadığını vurgulayarak şöyle devam etti:
"Trump’ın 20 maddelik planı, Filistin ve özellikle Gazze’deki gerçeklerle örtüşmüyor. Planın en tartışmalı kısmı, yerel halkın iradesini hiçe sayarak, ‘yabancı bir yönetim’ kurulmasını ve bu yapının başına da eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in getirilmesini öngörmesi. Bu, Gazze halkının mücadeleci ve inançlı ruhuyla tamamen çelişiyor."
Son olarak Hanizade, planın tarihsel kökenine dikkat çekerek, "Trump’ın planı, 1916 tarihli Sykes-Picot Anlaşması’nın, yani İngiltere ile Fransa’nın Orta Doğu’yu aralarında bölüştüğü sömürgeci düzenin modern bir uzantısı gibi görünüyor" dedi.
Hanizade, bu nedenle planın geleceğine dair öngörüsünü, "Trump’ın barış planı ve Şarm eş-Şeyh’teki gösterisi kısa vadede psikolojik bir etki yaratsa bile, tıpkı 1993’te Filistin ile İsrail arasında imzalanan Oslo Anlaşması gibi tarihin tozlu raflarına karışmaya mahkûm" sözleriyle noktaladı.
