Zebedani ile İdlib’in Foa ve Keferya beldelerinde yapılan ateşkesin bozulmasının görüşmeleri yapan Ahrar Şam’ın anlattığı hikayeden başka bir gerçekliği olduğu ortaya çıktı.
YDH- El Meyadin televizyonu, Zebedani ile İdlib’in Foa ve Keferya beldelerindeki ateşkesin bozulmasının görüşmeleri yapan yapan Ahrar Şam’ın boyunu aşan bir işe kalkışmasından kaynaklandığı bildirdi.
Örgütün ateşkesin bozulmasıyla ilgili olarak “İran, Zebedani’nin toplumsal dokusunu değiştirmek istedi” şeklindeki açıklamasına da dikkat çekilen haberde bu açıklamanın gerçekliği yansıtmadığı ifade edildi.
El Meyadin Muhabiri Muhammed el-Hıdır, konuyla ilgili haberinde şunları söyledi:
Zebedani, Foa ve Keferya’da ilan edilen 72 saatlik ateşkes, bu üç kentte daimi hale getirilemedi. Çabaların başarısız olmasından sonra Suriye ordusunun Zebedani’ye, silahlı grupların da Foa ve Keferya’ya roket saldırıları yeniden başladı.
Ahrar Şam grubu İran heyetinin Zebedani’nin toplumsal dokusunu değiştirmek istediğini söyledi. Bu suçlama, Suriye dışındaki muhaliflerin ateşkesin reddi konusundaki elini güçlendirdi. Karşı taraf bu konuyla ilgili bir açıklama yapmadı; ama kesin olan şu ki Ahrar Şam silahlı grupların Zebedani’yi boşaltması karşılığında silahlı grupların Foa ve Keferya kuşatmasını kaldırmasını müzakere etmişti.
Müzakere neden başarısız oldu?
Peki ne oldu da müzakereler başarısız oldu? Bazılarının dediğine göre Zebedani’den çıkmak isteyen militanların ve sivillerin listesi hazırlanmıştı. Ayrıca müzakerelerde siyasi yön ve güvenlik boyutu öngörülmüştü. Böylece silahlı gruplar silahlarını bırakacak ve diğer bazı yerlerde de uygulandığı gibi Zebedani’de de uzlaşmaya gidilecek, militanlar teslim olacak ve sivillerin evlerinde kalmaları sağlanacaktı.
Gerçek şu ki liderleri Türkiye’de barınan Ahrar Şam örgütü kendini üstesinden gelemeyeceği bir dosyayla karşı karşıya buldu.
Çünkü tüm gruplar bu müzakereyi özellikle de Zebedani’den çekilmeyi kabul etmiyordu. Bu mesele, Nusra’nın Şam’ın suyunu kesme çabasında açıkça gözlemlendi.
Ayrıca müzakerenin ve onun sonuçlarının bölgesel aktörler tarafından da onaylanması gerekiyordu. İşte bu durum Ahrar Şam’ın “Safevi imparatorluğu komplosu ve Zebedani halkının göç ettirilmesi” gibi söylemlere başvurmasına neden oldu.
Siyasi analist Mazin Bilal’e göre asıl sorun Zebedani’de çok sayıda silahlı grubun bulunmasından kaynaklanıyor. Ahrar Şam anlaşma imzalamak ve Zebedani, Keferya ve Foa’yı içeren bir pazarlık yapmak istiyordu. Ama siyasi ve askeri sahada etkili olmak isteyen İslam Ordusu gibi gruplar da vardı.
Zebedani halkından bazıları bir bildiri yayımlayarak Ahrar Şam’ı eleştirdi ve “hiç kimse bu gruba bu kentin halkı adına müzakere yapması için yetki vermedi. Zebedani halkı kenti terk etmeyi kabul etmiyor” dedi.
Şimdi çatışmaların şiddeti arttı, Suriye ordusu ve müttefikleri Zebedani dosyasını kapatmak istiyor. Çünkü buranın güvenliği, Şam’ın batı kırsalının ve Beyrut yolunun güvenliği anlamına geliyor.
Öte yandan bazıları ise ulusal uzlaşma anlaşması yapmak için Zebedani halkıyla görüşmelerin sürdüğünü söylüyor.