İsrail nasıl savaşıyor ve niçin askeri güç taktiksel başarı garantilemez?

YDH- Edward N. Luttwak ve Eitan Shamir tarafından İsrail ordusuna imaj parlatmak için yazılan “The Art of Military Innovation: Lessons From the Israel Defense Forces” adlı kitap Gazze savaşında başarısız olan rejim güçlerinin kapasitesini yeniden tartışmaya açtı.

 Amerikan Foreign Affairs dergisi “How Israel Fights And Why Military Prowess Doesn’t Guarantee Strategic Success”  başlıklı makalede söz konusu kitap ekseninde İsrail ordusunun savaş kapasitesini değerlendiriyor. 

***

Kuru bir öğleden sonrasının kavurucu sıcağında, düşmanın karadan havaya füze bataryalarını etkisiz hale getirmeye kararlı güçlü bir uçak filosu uçuşa geçer. Bu bataryalar sürekli yer değiştirmekte ve günün erken saatlerinde çekilen hava gözetleme fotoğraflarını etkisiz hale getirmektedir. Ancak saldırganların parlak bir çözümü vardır. 

Gerçek savaş uçaklarının radar izini taklit ederek SAM [Karadan havaya füzeler] operatörlerini radarlarını etkinleştirmeleri için kandıran tuzak insansız hava araçları konuşlandırırlar. Radarlar gökyüzünü aydınlatırken, ayrı bir insansız hava aracı grubu gerçek zamanlı video görüntüleri çekerek bunları son teknoloji ürünü bir komuta ve kontrol bilgisayarına iletir. 

Bu gelişmiş sistem, savaşa katılan yüz uçak olsa bile, saldıran her bir uçağın yerini ve silahlarını kesin olarak belirler. Sofistike bir algoritma tarafından yönlendirilen bu hava gücü orkestrasyonu, SAM’leri etkili bir şekilde yok ederek zaferi garantiler. 

Edward Luttwak ve Eitan Shamir tarafından kaleme alınan The Art of Military Innovation adlı kitapta, 40 yıl önce İsrail’in 1982’de Lübnan’ı işgali sırasında İsrail ve Suriye arasında yaşanan dengesiz bir çatışma olan Köstebek Kriket 19 Operasyonu’nun senaryosu vurgulanıyor. 

Ünlü bir stratejist olan Luttwak, İsrailli generalleri askeri yaratıcılıkları için takdir ederken, Shamir İsrail’de stratejik çalışmalar yapan bir düşünce kuruluşunu yönetiyor.

İsrail’in askeri gücüne övgüler düzen bir kitap için tuhaf bir zamanlama

 7 Ekim’de İsrail silahlı kuvvetleri gafil avlandı ve İsrail’in 1948’deki bağımsızlığından bu yana en kanlı gününe ve Holokost’tan bu yana Yahudiler için en kanlı güne neden olan bir terör saldırısına maruz kaldı. 

Filistinli militan grup Hamas’ın öncülük ettiği saldırıda 332’si İsrail askeri olmak üzere yaklaşık 1.200 kişi öldürüldü ve tahminen 18’i asker olmak üzere yaklaşık 240 kişi rehin alındı. Ortaya çıkan savaş İsrail için karışık sonuçlar doğurdu. 

Hamas zayıflatıldı ama yok edilemedi. Grup, Batı Şeria’daki Filistinliler arasında popülaritesini arttırdı ve Gazze’nin büyük bir kısmı harabeye döndü. Yine de 7 Ekim’deki başarısızlıklarına rağmen İsrail ordusu kuruluşundan bu yana boyundan büyük işlere imza attı. 

Luttwak ve Shamir, İsrail ordusunun başarısını, sadece sürekli bir tehlike ortamında faaliyet göstermesiyle değil, aynı zamanda rahat kültürü ve modern yapısıyla da açıklanan yenilik yapma yeteneğine bağlıyor. 

Ancak yazarlar inovasyon ve teknolojiye gereğinden fazla güvenmekte ve savaşın üç yönünü hafife almaktadırlar. 

Bunlardan biri teknoloji ve taktikler arasındaki etkileşimdir: İsrail ordusunun gizli silahı kriz anlarında savaş alanına hızla adapte olabilme becerisidir. 

İkincisi, İsrail’in silah ve istihbarat alanındaki bariz üstünlüğünün bazen düşmanlarının niyetleri ve kapasiteleri konusunda rehavete yol açmış olmasıdır ki bu rehavet 7 Ekim’de acımasızca açığa çıkmıştır. 

Üçüncüsü ve kuşkusuz bu kitabın konusunu aşan bir diğer husus ise taktiksel ve operasyonel yeniliklerin – mükemmel bir tank tasarlamak, son sürat yeni bir füze savunma sistemi inşa etmek ya da bu silahları kullanmanın yeni yollarını keşfetmek –  tek başına bir savaşı kazandıramayacağıdır.

Verimsiz, vasati, savaş makinesi

Luttwak ve Shamir’in temel önermesi basittir. 1962’de İsrail’in büyük ölçüde tarımsal bir ekonomisi, neredeyse hiç elektrik ya da mekanik sanayisi ve Sicilya’nın yarısından daha az bir nüfusu vardı. 

1973 yılına gelindiğinde, dünyanın ilk denizden sıyrılan füzesini geliştirmiş ve bunu 19 Mısır ve Suriye gemisini batırmak için kullanmıştı. On yıldan kısa bir süre sonra Lübnan’a yönelik bilgisayarlı hava saldırısı geldi. 

Bunlar tek seferlik şeyler değildi. İsrail dünya standartlarında tanklar, öncü tank koruma yöntemleri ve dünyanın gıpta ettiği hava savunma sistemleri geliştirdi. İsrail Çin’e, Hindistan’a ve ABD’ye silah sattı ve dünyanın birçok ordusundan subaylar İsrail eğitim merkezlerine akın ediyor.

Luttwak ve Shamir’in ilgi çekici ve eklektik kitabına göre bu başarının sırrı İsrail ordusunun eşitlikçiliği ile başlıyor. Yabancı subayların İsrail ordusu hakkında ilk fark ettikleri şeylerden biri rahat kültürüdür. 

Yurtdışındaki savunma ataşeleri dışında çoğu subay altın örgülü üniforma yerine sahra kıyafeti giyer. Askerler subaylara ilk isimleriyle hitap eder ve selam vermek alışılmadık bir durumdur. 

Kadınlar, normalde diğer ordularda yazarların “olağanüstü erkeksi talim çavuşu tipleri” olarak adlandırdığı kişiler tarafından yerine getirilen muharebe eğitmeni gibi rolleri üstleniyor. 

Yedek askerlere olan güven, bilgi birikiminin sivil dünyadan orduya diğer ülkelere kıyasla daha kolay geçebileceği anlamına da geliyor.

Rahat bir atmosfer iyi fikirlerin ortaya çıkmasını kolaylaştırıyor 

Luttwak ve Shamir’in kitabı ilgi çekici ayrıntılarla dolu; bunlardan biri de İsrail’in 1967’de Mısır’a karşı savaş öncesi yaptığı çarpıcı hava saldırısını anlatırken ortaya çıkıyor.

İsrail hava kuvvetleri yaklaşık dört saat içinde Mısır, Ürdün ve Suriye hava kuvvetlerinin büyük bir bölümünü yok ederek -toplamda 450 uçak- İsrail kara kuvvetlerinin bir haftadan kısa süren çatışmalarda büyük bir zafer kazanmasının yolunu açtı. 

Genel kanı, saldıran jetlerin, yaklaşan uçakların yerdeki gözlemciler tarafından daha az görülebileceği şafak vakti ya da alacakaranlıkta saldırması gerektiği yönündeydi. Mısırlı pilotların rutinlerini bilen 19 yaşındaki İsrailli bir onbaşı, saldırının pilotların kahvaltı yaptığı sabah 8’de yapılması gerektiğini savundu. Komutanları onu dinledi ve saldırı büyük bir başarıyla sonuçlandı.

İsrail ordusu yenilikçiliğiyle ünlüdür, bunun nedeni kısmen ordu mensuplarının Amerikalı ya da Avrupalı subaylardan genellikle on yaş daha genç olmasıdır. 

Buna karşılık, İngiltere’deki Kraliyet Hava Kuvvetleri, daha az savaş uçağına sahip olmasına rağmen, dört yıldızlı bir general tarafından çok sayıda üç yıldızlı ve bir düzineden fazla iki yıldızlı subayla birlikte yönetilmektedir. 

Buna karşılık İsrail’in hava kuvvetleri iki yıldızlı bir tümgeneral tarafından yönetilmekte ve yetkinin merkezden dağıtılmasını gerektiren daha küçük bir kadroya liderlik etmektedir. 

Yazarlara göre bu sıkıştırılmış hiyerarşinin sonucu, büyük kararların “geçmiş tarafından çok daha az şekillendirilmiş ve geleceğe çok daha açık” olan 30’lu yaşlardaki subaylar tarafından alınmasıdır. 

Savaşta, kıdemsiz komutanlar üst kademelerdeki kurmay subayların müdahalesi olmadan inisiyatif alabiliyor. İsrail ordusunun ilk büyük çaplı saldırısı sırasında, 1948’de, İsrail genelkurmayı cephe komutanı Yigal Allon’a Mısır güçlerini kovmasını emretti; ona verdikleri talimatlar tek bir sayfaya sığıyordu.

İsrail ordusunun yapısı ve tarihi de başarısına katkıda bulunmuştur

 İsrail’in silahlı kuvvetleri 1948’de İngilizler ve Araplarla savaşmış olan iki büyük Yahudi milis gücünden doğdu. 

Çiçeği burnunda İsrail Silahlı Kuvvetleri, orduları, donanmaları ve hava kuvvetleri ayrı -ve birbiriyle çekişen- Batılı orduların modelini yeniden yaratmak yerine, tek bir komutanı olan tek bir servisi tercih etti. 

Bunun bir faydası, araştırma ve geliştirme fonlarının, ABD’de olduğu gibi, aksi takdirde aynı silahları paralel olarak tasarlayıp üretebilecek ayrı birimler arasında seyreltilmemesiydi. 

İsrail’de ayrı bir hava kuvvetinin değil de genelkurmaya bağlı bir hava komutanlığının olmasının önemi abartılamaz. 

Pilotların uzaktan kumandalı ya da mürettebatsız uçaklarla yer değiştirme fikrine direndiği diğer ülkelerin aksine, İsrail insansız hava araçlarının kullanımını 1970’lerin başlarında benimsemiştir. 

Bu sayede daha küçük uçaklar, daha uzun uçuşlar ve daha riskli görevler mümkün oldu. Teknolojinin çok önemli bir rol oynadığı ilk Körfez Savaşı’na on sekiz yıl kala, yazarların da vurguladığı gibi, ABD Donanması ve Deniz Piyadeleri tarafından İsrail’den ithal edilenler dışında ABD’nin kendi insansız hava aracı yoktu.

Hızlı hareket et ve savaşları kazan

Bu kültürel faktörler sürekli bir tehdit bağlamında ortaya çıkmaktadır. Kuruluşundan bu yana İsrail, Gazze’deki mevcut savaş da dahil olmak üzere beş büyük konvansiyonel savaş ve bunların arasında çok sayıda küçük harekat gerçekleştirdi. 

Savaş hayaleti inovasyonu hızlandırıyor. Demir Kubbe füze savunma sistemi örneğini ele alalım. Hamas, 7 Ekim saldırısı sırasında ve o tarihten bu yana geçen aylarda İsrail topraklarına 10 binden fazla roket fırlattı. 

Ancak bu saldırılarda sadece bir avuç insan öldü; bunun büyük bir kısmı, gelen roketleri takip eden, nereye düşeceklerini hesaplayan ve yerleşim alanlarına ya da diğer değerli hedeflere yönelenleri engelleyen Demir Kubbe sayesinde gerçekleşti. 

Lübnanlı militan grup Hizbullah, militanların 2006 yılında İsrail’e 4 bin roket atmasının ardından İsrail’i bu sistemi geliştirmeye zorladı. 

“Luttwak ve Shamir, “İkinci Dünya Savaşı sırasında defalarca ve her tarafta olduğu gibi, sevdiklerinin ölümünü engelleyebilecek acil bir ulusal misyona kişisel olarak kendini adamış mühendis ve bilim adamı grupları, başka türlü sadece ulaşılamaz değil, hayal bile edilemez bir dinamik yaratıcılık kitlesine ulaştı” diye yazıyor. 

Çoğu füze projesinin hayata geçmesi 15 ila 20 yıl sürdüğünden, böylesine sofistike bir sistemi bu kadar kısa sürede geliştirmenin -İsrail, ABD hükümetinden önemli miktarda mali yardım almasına rağmen Demir Kubbe’yi 2007’den 2011’e kadar dört yılda oluşturmayı başardı-, sistemin radarı, yazılımı ve önleme füzelerinin tamamen yeni olduğu göz önüne alındığında “duyulmamış” olduğunu yazıyorlar.

Demir Kubbe ve Ariel Şaron’un eylemleri aşağıdan yukarıya inisiyatif ile itaatsizlik arasındaki ince çizgiyi göstermektedir. 

Şüphecilikle karşılaşmalarına ve talimatlara karşı gelmelerine rağmen, her ikisi de sonuçta başarılı sonuçlarından dolayı övüldü ve ödüllendirildi. Sürekli tehlike İsrail’i doğaçlama yapmaya da teşvik etmiştir. 

1940’larda Yahudi milisler (ve daha sonra İsrail ordusu) yurtdışından gelen silahlara muhtaçtı. Ancak ellerine 3 bin adet on tonluk ABD “yarım paletli” -önde tekerlekleri ve arkada tank benzeri paletleri olan hafif zırhlı araçlar- geçirmeyi başardılar. 

Bazıları asker taşıyordu. Diğerlerine Çekoslovak silahları takılmıştı. Amerika Birleşik Devletleri yarım paletli araçlarını mümkün olan en kısa sürede emekliye ayırdı; ama İsrail 1980’lerde Lübnan’da hala bunları kullanıyordu. 

İsrail ordusu benzer şekilde Arap komşularına karşı yürüttüğü savaşlarda ele geçirdiği Sovyet tanklarını geri dönüştürdü ve bu tür ikinci el araçlardan koca bir tümen oluşturarak çok daha büyük Arap ordularına ayak uydurmasını sağladı. 

Daha büyük, daha iyi kaynaklara sahip ve daha kayıtsız ordular buna zahmet etmezdi.

Sensörler değil, duyular

Luttwak ve Shamir, teknolojik inovasyonun askeri başarının anahtarı olduğuna inanıyor. Onların deyimiyle büyük “makro inovasyonlar”, “sadece zaten var olanın yeni ve geliştirilmiş versiyonları değil, o zamana kadar hiç var olmayan silahlar veya teknikler”, örneğin 1982’deki dijitalleştirilmiş drone destekli saldırı, devrim niteliğinde olabilir. Çünkü düşmanı bir yanıt hazırlamaya vakit bulamadan gafil avlarlar – yazarların deyimiyle “karşı önlem tatili”.  Sunulan argüman, kilit faktörün yeni araçların yaratılması değil, bunların nasıl entegre edildiği ve etkili bir şekilde kullanıldığı olduğunu açıkça vurgulamaktadır. 

Askeri teknoloji tarihi, inovasyonun tek başına başarıya götürmediği, bunun yerine mevcut araçların stratejik kombinasyonu ve uygulamasının başarıya götürdüğü örnekleri sergilemektedir. 

Teknoloji ve savaş arasındaki ilişki, yeni gelişmelerin askeri taktik ve stratejiler üzerindeki etkisi etrafında dönen tartışmalarla birlikte, son yarım yüzyıldır askeri tartışmalarda merkezi bir tema olmuştur. 

ABD’nin 1991’deki Körfez Savaşı sırasında gösterdiği gibi, sensörler, hassas güdümlü silahlar ve birbirine bağlı bilgisayar sistemleri gibi yeni teknolojilerin savaşta devrim yaratma potansiyelini vurgulayan “askeri işlerde devrim” kavramı 1990’larda ortaya çıkmıştır. Önemli olan yeni aletlerin icat edilmesi değil, bunların nasıl bir araya getirildiği ve kullanıldığıdır.

Ancak bazı akademisyenler bu tür askeri sonuçlarda teknolojinin önceliğini sorgulamışlardır. Siyaset bilimci Stephen Biddle, Askeri Güç adlı ufuk açıcı kitabında asıl önemli olanın taktikler olduğunu savunur. 

Araziyi siper ve gizlenme amacıyla kullanabilen küçük ve uyumlu birliklerden oluşan iyi eğitimli ordular modern silahlar karşısında hayatta kalabilirdi. 

Biddle, el-Kaide’nin Mart 2002’de Afganistan’ın doğusundaki Shah-i-Kot Vadisi ve Arma dağlarındaki yoğun ABD bombardımanından kaçma becerisini örnek gösteriyor. Sığınak halindeki bir el-Kaide komuta merkezi, ABD’nin hassas güdümlü büyük bombalarının yol açtığı beş kraterle çevrelenmişti. Garnizon hayatta kalmış ve piyadeler tarafından temizlenmek zorunda kalmıştır. 

Ukrayna’daki savaş bu tartışmaya yeni bir boyut kazandırdı.

 Askeri alandaki devrimin teknolojileri bir anlamda vaatlerini yerine getirdi. Sensörler her zamankinden daha iyi ve yaygınlaştı. 

Ukrayna, çoğu büyük askeri gücün 25 yıl önce ancak hayal edebileceği, ormanlık alandaki Rus tanklarını tespit edebilen radar uydularına erişebiliyor.

Yapay zeka, Rus generaller ve Hamas liderleri de dahil olmak üzere yüksek değerli hedefleri bulmak için uydular tarafından tespit edilen elektronik emisyonlar ve cep telefonu sinyalleri gibi verileri birleştiriyor.

 

Yine de en azından Ukrayna’da sonuç şok ve dehşetin yaşandığı akıcı bir savaş olmadı. Cepheler çok çetin görünüyor. Ukrayna’nın geçen yılki karşı saldırısı önemsiz toprak kazanımlarıyla sonuçlandı. 

Ekim 2023’te Ukrayna’nın en üst düzey generali Valery Zaluzhny bu duruma kendi teşhisini koydu. “Tıpkı Birinci Dünya Savaşı’nda olduğu gibi, bizi çıkmaza sokacak bir teknoloji seviyesine ulaştık” dedi. “Biz düşmanın yaptığı her şeyi görüyoruz, onlar da bizim yaptığımız her şeyi görüyor. Bu çıkmazı kırabilmemiz için yeni bir şeye ihtiyacımız var, barut gibi.” 

Sorun, teknolojiye yönelik bu yaklaşımın aşırı determinist olmasında yatıyor. Zaluzhny doğru bir şekilde mayın temizleme, insansız hava araçlarını etkisiz hale getirme ya da Rus topçu mevzilerini saptamaya yönelik yenilikçi yöntemlerin çıkmazı kırabileceğini öne sürmüştür. 

Ancak, Biddle’ın da vurguladığı gibi, sonuçlar aynı teknolojik bağlamda önemli ölçüde değişebilir. Örneğin, Birinci Dünya Savaşı sırasında Almanya’nın Belçika ve Fransa’daki ilk ilerlemeleri, 1916’da yıkıcı Somme Muharebesi’ne yol açan aynı makineli tüfekler ve toplarla karşı karşıya kalmasına rağmen önemliydi. 

Bu durum, aynı teknolojik gelişmelerden ne kadar farklı sonuçlar çıkabileceğini göstermektedir. 1918’de Almanya, tank kullanmadan bir bahar taarruzuyla 4.000 mil karelik bir alanı ele geçirmeyi başardı. 

Risk ve getiriler

Luttwak ve Shamir, İsrail ordusu kültürünün, çoğu zaman büyük riskler içeren cesur ve cüretkar taktikleri teşvik ettiğini savunuyor. 

Bunun nedeni kısmen daha büyük düşmanlarla karşılaşan küçük orduların kas gücünden ziyade kurnazlığa güvenmek zorunda olmasıdır. Bu aynı zamanda hangi becerilerin ödüllendirildiği ile de ilgilidir.

“İsrail ordusunda komando unsuru. Çünkü birçok üst düzey subay, komando birliklerinden terfi ediyor.” Diye yazıyorlar. 

İsrail’in başbakanı ve savunma bakanı eski özel kuvvetler subaylarıdır. Israil genelkurmay başkanı ve selefinin her ikisi de paraşütçüydü. 

İsrail’in en büyük askeri zaferlerinin birçoğu 1967’de havadan yapılan saldırı ve Şaron’un altı yıl sonra kanalı geçmesi gibi cüretkar taktiklerle elde edilmiştir. 

Ancak bu tür başarıları sağlayan aynı özellikler İsrail’in kırılganlıklarına da katkıda bulunmuştur. Ekim 1973’te İsrail, Mısır’ın bir saldırı başlatmayacağına kendini inandırdı. Bu büyük ölçüde siyasi bir yanlış değerlendirmeydi; ancak kökleri daha derin patolojilere dayanıyordu. 

İsrail askeri istihbaratı AMAN, sadece savaşı değil, Mısır’ın yenilikçi taktiklerini ve 1967’deki yenilgisinden bu yana aldığı eğitimi de öngörememişti. Gazeteci Abraham Rabinovich, savaşla ilgili kitabında “Tüm bu başarısızlıkların ardındaki ortak faktör,” diye yazıyor, “daha önceki savaştan doğan Arap silahlarına yönelik küçümseme, tembel düşünceyi doğuran bir küçümsemeydi.” 

Luttwak ve Shamir’in değinmediği soru, teknolojinin bu rehaveti pekiştirip pekiştirmediğidir. 

1973 yılında AMAN uzmanları, Kahire’nin dışındaki kumlara ve Süveyş Şehri’nin batısındaki tepelere yerleştirilen pille çalışan sinyal-istihbarat cihazları sayesinde savaşın başlamasından dört ila altı gün önce uyarı verebileceklerine inanıyorlardı. 

Ancak bu sensörler çok geç açıldı ve İsrailli yetkilileri yaklaşan saldırı konusunda uyaramadı. Luttwak ve Shamir 1973’teki fiyaskonun İsrail ordusunun eşitlikçi kültürünü pekiştirdiğini savunuyor. 

ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın İsrail’deki muadili olan Birim 8200’de çaylaklar bile emir komuta zincirine bakılmaksızın üst düzey subaylarla temas kurmakta serbesttir. 

AMAN doğrudan askeri istihbarat başkanına rapor veren bir “şeytanın avukatı” departmanı kurdu. 

Ancak 7 Ekim’den önceki aylarda, İsrailli nöbetçiler ve kıdemsiz istihbarat subaylarının, sınır çitlerini havaya uçurma ve kibbutzlara girme tatbikatları gibi yaklaşan bir Hamas saldırısına dair pek çok işaret tespit ettikleri, ancak uyarılarının “hayali senaryolar” olarak reddedildiği dönemde, bu tür muhalif kanalların başarısız olduğuna dair çok sayıda kanıt var.

Üst düzey yetkililerin olası bir saldırıya dair kanıtlara karşı neden bu kadar direnç gösterdiklerini kesin olarak söylemek için henüz çok erken. 

İstihbarat hataları karmaşıktır, ancak 7 Ekim’e giden yolda etkili olan faktörlerin çoğu 1973’te İsrail ordusunu etkileyen faktörleri yansıtıyor olabilir: düşmanın ne yapıp yapmayacağına dair katı bir siyasi anlayış, düşmanın İsrail’in derinliklerine askeri bir baskın düzenleme yeterliliğinin sistematik olarak hafife alınması ve Gazze ile sınır boyunca dizilmiş titreşim sensörleri ve sınır kameraları gibi ileri teknolojili gözetleme ve savunma araçlarının yeterli olacağına dair inanç.

Dünyayı kasıp kavuran inovasyon ve adaptasyon bile bir orduyu ancak bir yere kadar götürebilir.

Gerçekten de İsrail’in başarılarına odaklanmak, asıl önemli olan başarısızlıklara verilen tepkiden dikkati dağıtabilir. 

İsrail’in zırhlı birlikleri 1973 yılında yeni Sovyet tanksavar silahları ve Arap tanklarının saldırısı karşısında şoka uğradı. 

İsrail ordusu sonunda tanklarının kendi başlarına savunmasız olduğunu fark etti, bu yüzden tanksavar timlerinin saklanabileceği yerlere ateş etmek için üzerlerine havan topları yerleştirdi ve kendi pozisyonlarını gizlemek için duman kullandı. 

Tank kayıpları hızla azaldı. İsrail’in başarısı en iyi silahlara ya da en cesur komutanlara sahip olmasında değil (bunlar hoş karşılanabilir), ateş altında hızlı bir şekilde uyum sağlamasında yatıyordu.

Tüm bunlara rağmen, dünya çapında bir inovasyon ve adaptasyon bile bir orduyu ancak bir yere kadar götürebilir. 

İsrail’in Gazze saldırısı Luttwak ve Shamir’in vurguladığı güçlü yönlerin birçoğunu örneklemektedir. 

İsrail son teknoloji insansız hava araçları, dünyanın en gelişmiş zırhlı personel taşıyıcılarından biri (Eitan) ve günde en az 100 potansiyel hedefi belirleyebilen bir yapay zeka sistemi (Gospel) kullanmıştır; tüm bunlar daha büyük ve daha iyi kaynaklara sahip orduların gıpta edeceği kabiliyetlerdir. 

Teknolojideki ilerlemeler İsrail ordusunun Gazze’ye başarılı bir şekilde girerek 9 binden fazla Hamas savaşçısını en az İsrail zayiatıyla ortadan kaldırmasında çok önemli rol oynamıştır. 

Etkileyici düşük zayiat oranına rağmen, muharebe kazanmak savaşta başarının sadece bir yönüdür. 

Kentsel alanlarda yerleşik bir düşmanla etkili bir şekilde mücadele etmek için yenilikçilik tek başına yeterli değildir. 

İsrail savaş sonrası Gazze’nin yeniden inşası ve yönetimi için Arap komşularından da destek almalıdır. Luttwak ve Shamir İsrail ordusunu alışılmadık taktiklerinden dolayı övüyor ancak siyasi liderleri daha iyi sonuçlar için cesur adımlar atmaya çağırıyor.

Çeviren: Keda Bakış