1968 ve 2024: Tarih tekerrür edecek mi?

img
1968 ve 2024: Tarih tekerrür edecek mi? YDH

"Biden, hem Benyamin Netanyahu'nun aldatmacası hem de ahlaksız bir savaşı desteklemenin tehlikesi hakkında çok az şey öğrenmiştir."




YDH- Eski bir CIA analisti olan Melvin A. Goodman ‘The Counter Punch'ta The Years 1968 And 2024: Will History Repeat Itself? başlığıyla yayımlanan makalede, 1968'deki Vietnam Savaşı karşıtı gösterilerle bugünlerde Amerikan üniversitelerinde yaşanan İsrail karşıtı gösterileri mukayese ederek, bu gösterilerin önümüzdeki aylarda ABD’de gerçekleşecek olan seçimlere muhtemel etkisini ele alıyor.

 

***

 

"Geçmişi hatırlayamayanlar onu tekrar etmeye mahkumdur."

- George Santayana, 1905.

 

1968 yazında, Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Sovyetlerin Çekoslovakya'yı işgaliyle ilgili görev gücüne atandım.  Görev gücü, sayısız televizyon ekranıyla donatılmış olan CIA operasyon merkezinde günün her saati toplanıyordu.  Bu ekranların çoğu Sovyet işgalini gösteriyordu.  Ancak birkaç ekran da Belediye Başkanı Richard Daley'in polis gücünün Vietnam Savaşı'na karşı protesto gösterisi düzenleyen gençleri dövdüğü Chicago sokaklarındaki şiddet ve kargaşaya ayrılmıştı.  Federal bir komisyonun "polis isyanı" olarak nitelendirdiği bu kaos ve şiddet, Richard Nixon'ın birkaç ay sonraki seçimlerde Hubert Humphrey'i kıl payı yenmesinde kilit bir rol oynadı.

Bir kez daha, Ağustos ayında Chicago'da yapılacak Demokrat Parti Kurultayı'na ve Kasım ayında yapılacak ve başa baş geçecek bir seçime doğru gidiyoruz.  Bu seçim, ülkenin dört bir yanındaki üniversite kampüslerinde meydana gelen ve muhtemelen Chicago'daki gösterilerin takip edeceği kaosa karşı ulusal tepkiye göre belirlenebilir.  Biden’ın Beyaz Sarayı bunu anlıyor mu?

1968'de Vietnam Savaşı dönemin belirleyici ahlaki meselesiydi.  2024 yılında ise İsrail'in Gazze'de yürüttüğü soykırım savaşı belirleyici ahlaki meseledir.  İsrail'in Gazze'nin güneyinde çirkin bir askeri harekata girişmesi ihtimali, Filistinlilerin daha fazla ölümüne ve hem içeride hem de dışarıda öfkenin artmasına yol açacaktır.

Hubert Humphrey 1968'de Başkan Lyndon B. Johnson'ın Vietnam'da yürüttüğü ahlaksız savaşa karşı çıkmakta çok geç kaldığı için destek kaybetti.  Joe Biden, Başbakan Benyamin Netanyahu'nun Gazze'deki ahlaksız askeri kampanyasını desteklemekten vazgeçmek istemediği için her geçen gün destek kaybediyor.

1968'de Prag Baharı ve Tet Taarruzu, ABD'de şiddet içeren aktivizm ve protesto faaliyetlerine katkıda bulundu.  İki önemli savaş karşıtı liderin, Martin Luther King, Jr. ve Senatör Robert F. Kennedy'nin sırasıyla Nisan ve Haziran aylarında suikasta kurban gitmesi, Demokratik Kongre'de iki önemli savaş karşıtı kahramanın bulunmaması anlamına geliyordu.  Kurultayda barış planı yenilgiye uğrayınca, üniversite öğrencileri ve bir dizi aktivist ve ilerici ABD'nin Vietnam'daki rolüne karşı bir araya geldi.  Kongre öncesinde ülkenin dört bir yanındaki liselerde yapılan yürüyüşler, kongre öncesinde oluşan savaş karşıtı coşkuya katkıda bulundu.

Chicago Belediye Başkanı Richard Daley, halkın şehirdeki protesto faaliyetlerinden haberdar olmasını engellemek amacıyla bir haber karartması düzenleyerek gerginliğe katkıda bulundu.  Chicago polisi protestocuları sopalar ve yumruklarla istediği gibi dövdü.  Kongrede Senatör Abraham Ribicoff, Chicago polisinin "Gestapo" taktikleri olarak adlandırdığı uygulamalarından dolayı Belediye Başkanı Daley'e yüklendi.  Daley kongre kürsüsünden Ribicoff'a "kike" [Amerika'da Yahudileri aşağılamak için kullanılan söz] diye hitap etti. Bu olaylar Humphrey ve Senatör Edmund Muskie'nin adaylıklarından daha fazla dikkat çekti.

Tıpkı 1968'deki şiddet ve çılgınlığın muhafazakarları ve bağımsızları Richard Nixon lehine toplanmaya itmesi gibi, Ağustos ayında Chicago'daki şiddet potansiyeli de Biden'ın Kasım ayında yeniden seçilme şansına zarar verebilir.  Nixon 1968'de Vietnam Savaşı ve sivil haklar hareketinin böldüğü bir ülkede bir puandan daha az bir farkla kazanmıştı.  Kuzeydoğu dışındaki eyaletlerin çoğunda galip geldi ve seçim oylarını kolayca kazandı.

Joe Biden da benzer şekilde kuşatılmış uluslararası ve yerel durumlarla karşı karşıya.  Biden Orta Avrupa'da Ukrayna ve Orta Doğu'da İsrail adına manevra yapmaya çalışırken uluslararası durum özellikle kaygı verici.  Ukrayna zemin kaybediyor; İsrail güvenilirliğini yitiriyor.  Biden Rusya'ya meydan okumak için "hukukun üstünlüğüne" atıfta bulunuyor, ancak İsrail'in Gazze'deki savaşını destekleyerek "hukukun üstünlüğünü" görmezden geliyor.  Biden'ın durumunu zorlaştıran iki ülke daha var: İran ve Kuzey Kore; ancak ABD ne Tahran'ı ne de Pyongyang'ı resmen tanıyor.

Cumhuriyetçiler bu durumdan faydalanmak için ellerinden geleni yapıyorlar.  Ukrayna'ya yapılan yardım Cumhuriyetçi demagoglar ve gericiler tarafından aylarca desteklendi ve Cumhuriyetçi liderler İsrail destekçilerini kışkırtıyor.  Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson bu hafta Columbia Üniversitesi'ne giderek Filistin yanlısı kampların dağıtılmasını ve Başkan Minouche Shafik'in istifasını teşvik etti.

Shafik, sözde elit üniversitelerdeki üniversite rektörlerini (özellikle de kadın rektörleri) yerden yere vuran Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi üyeleri tarafından hedef alındı. Pennsylvania Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi rektörlerinin istifaları çoktan gerçekleşti.  Johnson'ın demagojisi, Temsilciler Meclisi'ndeki kilit Cumhuriyetçiler, aslında kilit kurumlardaki çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık programlarına karşı yürütülen sağcı kampanyanın bir parçası olan "uyanma karşıtı" gündemlerini sürdürürken Shafik'in istifasıyla sonuçlanabilir.

George Santayana "The Life of Reason" adlı eserinde, dünyamızın ilerleme kaydedebilmesi için geçmişten öğrendiklerini hatırlaması gerektiğini savunmuştur.  Ne yazık ki Başkan Biden, hem Benyamin Netanyahu'nun aldatmacası hem de ahlaksız bir savaşı desteklemenin tehlikesi hakkında çok az şey öğrenmiştir.

[Melvin A. Goodman, Center for International Policy'de kıdemli araştırmacı ve Johns Hopkins Üniversitesi'nde hükümet profesörüdür.  Eski bir CIA analisti olan Goodman, counterpunch.org'un ulusal güvenlik köşe yazarıdır.]

 

Çeviri: YDH

 



Makaleler

Güncel