İsrail'in milyarlarca doları nasıl boşa gitti?

img
İsrail'in milyarlarca doları nasıl boşa gitti? YDH

Tahran'da ve Beyrut'ta istihbarat kaynaklı suikastlar gerçekleştiren Mossad ve ŞinBet'in 7 Ekim'de neden başarısız olduğu hala tartışma konusu olmaya devam ediyor, Ynet bir araştırmayı gündeme getirdi.




YDH- İsrail haber sitesi Yedioth Ahronot'a göre, İsrail istihbarat operasyonları, özellikle 7 Ekim saldırısını öngörememelerinin ardından, casusluk yeteneklerinin ortaya çıkmasının ardından mercek altına alınıyor.

Gazete yaptığı araştırmada 7 Ekim'de Şin Bet ve Mossad toplantılarının sırlarına ulaştı; toplantılar hakaretlerle doluydu ve yeni nesil Mossad ve ŞinBet çalışanlarını suçluyordu. 

Tahran ve Beyrut'a kadar uzanmalarına rağmen Gazze'ye doğru harekete geçen binden fazla Hamas direnişçisini nasıl gözden kaçırdıklarına dair sorular ortaya çıkıyor.

Yedioth Ahronot'un araştırması, o gün ŞinBet ve Mossad arasında yapılan ve genç ajanlar arasındaki gerilim ve suçlamaların damgasını vurduğu yüksek riskli toplantılara dikkat çekiyor. 

Eleştirmenler bu yeni neslin teknoloji ve yapay zekaya çok fazla bel bağladığını, ajan alımı ve saha takibi gibi temel görevleri ihmal ettiğini savunuyor.

Bu durum, kullanılan teknolojik araçların etkinliği ve bu sistemlere yapılan önemli mali yatırımlar konusunda endişelere yol açıyor ve 7 Ekim olayı ışığında bunların uygunluğunun yoğun bir şekilde incelenmesine neden oluyor.

Aşırı güven ihmalkarlığa yol açtı

Birim 8200, ŞinBet ve Mossad'daki yeni nesil ajanların geleneksel işe alım ve gözetim yerine teknoloji ve yapay zekaya öncelik verdiği bildiriliyor. 

Bu değişim, hangi spesifik teknolojilerin yeterli görüldüğü ve İsrail tarafından yapılan mali yatırım da dahil olmak üzere, istihbarat toplamak için kullanılan teknolojik araçların etkinliği hakkında sorulara yol açtı.

İsrail güvenlik çevrelerinde “gizli araç” olarak bilinen bu ileri teknoloji, Hamas'a sızmak için yapay zeka ve iletişim mühendisliği kullanıyor. 

Geliştirilmesi milyarlarca dolara mal oldu ve önemli istihbarat başarılarına yol açarak Hamas liderlerinin sahada ajan olmadan izlenmesini sağladı. 

Ancak soruşturmalar bir kusuru ortaya çıkardı: Hamas üyeleri iletişim cihazları üzerinden askeri ya da siyasi konuları tartışmaktan kaçınıyordu. 

Buna rağmen İsrail istihbaratı, çoğu zaman önemsiz ayrıntılarla sınırlı olan kapsamlı bilgiye sahip olduğu varsayımıyla hareket etti.

Güvenlik uzmanı Eyal Zisser gazeteye verdiği demeçte “Teknoloji, sahada anlayış ve insan varlığının yerini tutamaz” dedi.

Teknolojiye ve acemi çalışanlara aşırı güven saha ajanları gibi geleneksel istihbarat kaynaklarının ihmal edilmesine yol açtı ve bu da İsrail güvenlik servislerindeki mevcut ve eski üst düzey yetkilileri kızdırdı.

Mossad'ın eski şefi Yossi Cohen, 7 Ekim'den sonraki gizli toplantılardan birine katılmış ve genç nesil Mossad ve ŞinBet çalışanlarına öfkeyle şunları söylemişti:

“Gizli aracı kullanarak izleme ve görme yeteneğinin büyüsü, istihbarat camiasının daha fazla ajan istihdam etmeye gerek olmadığını düşünmesine neden oldu.”

Aynı toplantıda başka sesler de yükseldi: 

“Aşırı güven diğer kaynakların ihmal edilmesine yol açtı.” 

İstihbarat servislerinin başkanları arasında yapılan toplantılarda, üstleri geleneksel casusluğun ihmal edilmesini kınıyordu. 

Mossad'ın başkan yardımcısı olarak görev yapan Ehud Lavi, Yedioth Ahronot'a yaptığı açıklamada toplantıya katılan üst düzey yetkililerin ''bağırarak şöyle dediğini'' söyledi: İnsan istihbaratı nerede?” 

Kendilerini şöyle azarladıklarını da ekledi:

“Siz gençler, şu ya da bu teknikle bilgi toplamak yerine, hedefleri gizleyen ve düşmanın ağzından bilgi getiren ajanları işe alma ve çalıştırma gibi klasik bir mesleği nasıl ihmal edersiniz!”

Eski yetkililere göre İsrail'in, evinin yakınında motosikletlerin hareket etmesi ya da bir grup gencin gece yarısı namaz kılmak için aniden bir camiye girmesi gibi olağandışı bir olayı arayıp bildirecek sıradan bir insana ihtiyacı vardı. 

Yetkililer böyle bir ihbarın, bilginin istihbarat şefinin ofisine ulaşması ve o anda harekete geçilmesi için yeterli olacağını söyledi.

İsrail'in Gazze'de neden ajanı yok?

Mart 2017'de Hamas lideri Mazen Fukaha gizemli koşullar altında öldürüldü. 

Hamas daha sonra onu öldüren kişiyi tutukladığını ve hakkında soruşturma başlattığını duyurdu. 

Yediot Ahronot'un soruşturmasına göre Fukaha'nın katili, Mossad ve ŞinBet'e hizmet ederken İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki operasyonlarında kullandığı bir silahla ilgili bilgi getiren bir İsrailli ajandı.

“Abulili” adındaki ajan, geniş bir ajan ağını yönetiyordu ve ‘Abulili’ tutuklandıktan sonra İsrailli yöneticilerinden haberleri kesildi.

Aynı zamanda, İsrail istihbarat servislerinde “gizli araç” programı gelişiyordu ve güya Hamas üyeleri ve liderleri hakkında casusluk yapmakta iyi iş çıkarıyordu.

Bu bilgilere dayanarak İsrail güvenlik servisleri yeni ajanları işe almayı ihmal etti; çünkü Gazze'deki evlere girmelerini sağlayan yeni bir teknolojiye sahiptiler ancak başarısız oldular.

Kimliklerini açıklamayı reddeden İsrailli askeri yetkililer Yediot Ahronot'a yaptıkları açıklamada, İsrail istihbarat servislerinin teknolojiye olan mutlak güveninin, 7 Ekim'i gerçekleşmeden önce tespit edememe tuzağına düşmelerine neden olduğunu söyledi.