Ukrayna, Suriye ile diplomatik ilişkilerini yeniden kurmak istediğini ifade etmesinin ardından, üst düzey Avrupa delegasyonu HTŞ rejimini ziyaret etti; öte yandan Moskova'nın Tartus'taki deniz limanı ve Hmeymim'deki hava üssü Rusya için Orta Doğu'daki kilit stratejik varlıklar olmaya devam ediyor.
YDH- Bloomberg Cuma günü Avrupa Birliği'nin Suriye'deki diplomatik çabalarını arttırdığını ve ülkenin yeni yönetimiyle temaslarda bulunmak üzere Almanya ve Fransa dışişleri bakanlarını gönderdiğini bildirdi.
Almanya'dan Annalena Baerbock ve Fransa'dan Jean-Noël Barrot'un ziyareti, 8 Aralık'tan beri Suriye'ye giden en üst düzey Avrupa delegasyonu oldu.
Baerbock ve Barrot Şam'da Colani ile görüşürken, ''AB'nin “kapsayıcı, barışçıl bir iktidar devrini” desteklemeyi ve yeniden yapılanmaya yardımcı olmayı amaçladığını'' belirtti.
Baerbock, “Bu zorlu bir yol olacak,” dedi.
HTŞ liderliği endişeleri artırıyor
Henüz Suriye'nin tamamında kontrolü sağlayamamış olan HTŞ, geçmişte el-Kaide ile olan bağlantısı nedeniyle şüpheyle karşılanıyor.
2016 yılında bu bağlantıyı kopardığı iddia edilse de aynı ideolojiyi korumaya devam etti.
Grup duruşunu yumuşattığını iddia etse de ABD, AB ve İngiltere tarafından terör örgütü olarak tanımlanması değişmedi.
ABD kısa süre önce Colani'nin başına konan 10 milyon dolarlık ödülü kaldırmış olsa da, grubun yönetimi ve bölgedeki uzun vadeli istikrara ilişkin endişeler devam ediyor.
Baerbock her türlü ilerlemenin geniş bir temsiliyet içermesi gerektiğini vurguladı:
“Yeni bir başlangıç ancak yeni Suriye toplumunun etnik veya dini grup ayrımı gözetmeksizin kadın-erkek tüm Suriyelilere siyasi süreçte yer vermesi, haklar tanıması ve koruma sağlamasıyla mümkün olabilir.”
Mülteci dönüşleri
Suriye'nin istikrara kavuşmasında Almanya'nın da payı var.
Baerbock, yeni yönetimin Esed rejimi altında Almanya'ya sığınan bir milyon Suriyelinin bir kısmının güvenli bir şekilde geri dönmesini sağlayacak koşulları yaratacağını umuyor.
HTŞ iktidarı ele geçirdiğinden beri gayrimüslim topluluklara hakları ve özgürlükleri konusunda güvence vermeye çalışıyor.
Baerbock grubun tartışmalı geçmişini kabul ederek şunları söyledi:
“HTŞ'nin ideolojik olarak nereden geldiğini, geçmişte neler yaptığını biliyoruz. Tüm kuşkulara rağmen, bu önemli kavşakta Suriye halkını destekleme fırsatını kaçırmamalıyız.”
Rus etkisi
AB de bu fırsatı kullanarak Rusya'yı Suriye'deki askeri varlığını geri çekmeye çağırdı.
Moskova'nın Tartus'taki deniz limanı ve Hmeymim'deki hava üssü Rusya'nın Orta Doğu'daki kilit stratejik varlıkları olmaya devam ediyor.
HTŞ ile Moskova arasındaki görüşmeler Kremlin'in varlığını sürdürmek isteyebileceğini gösterse de Baerbock “Suriye halkı ağır bombardımanları ve insan hakları ihlallerini unutmayacaktır” diyerek HTŞ'nin Suriye'den çıkması çağrısında bulundu.
Habere göre Rusya'nın Suriye'deki etkisinin azalması, Moskova'nın Orta Doğu ve Afrika'daki askeri operasyonlarını zorlaştıracağı için Başkan Vladimir Putin'e bir darbe anlamına gelecek.
Rusya'yı Suriye savaşı sırasında Esad hükümetini hesap vermekten korumakla suçlayan Baerbock, “Almanya ve uluslararası ortakları Suriye'deki iç sürecin dışarıdan kesintiye uğratılmaması konusunda da kararlıdır” dedi.
Genişleyen bölgesel etkiler
Konuyla ilgili bir gelişme olarak Ukrayna, Suriye ile diplomatik ilişkilerini yeniden kurmak istediğini ifade etti.
İlişkiler, Esed'in Ukrayna'yı işgali sırasında Rusya'nın yanında yer almasının ardından 2022 yılında kesilmişti.
Zelensky Perşembe günü yaptığı açıklamada, son değişiklikler ışığında Suriye ile yeniden ilişki kurmayı umduğunu belirtti.
