İsrail’in sosyal medya ve propaganda taktikleri

img
İsrail’in sosyal medya ve propaganda taktikleri YDH

İsrail Askeri İstihbarat Bölümü, Psikolojik Operasyonlar Merkezi tarafından kurulan MALAT birimi, İsrail'in Filistin halkını hedef alan psikolojik operasyonlarını yönetiyor. Propaganda, dezenformasyon ve sosyal medya taktikleriyle, direniş hareketlerine olan desteği azaltmayı amaçlıyor.




Psikolojik operasyonlar, düşmanın moralini bozmayı, kamuoyunu etkilemeyi ve karar alma süreçlerini sekteye uğratmayı amaçlayan propaganda, dezenformasyon ve gözdağı taktiklerini içerir. Kudüs News haber sitesinde yer alan aşağıdaki makale de bu amaçla 2005 yılında İsrail Askeri İstihbarat Bölümü, Psikolojik Operasyonlar Merkezi tarafından kurulan “MALAT” adlı özel bir birim hakkında önemli bilgiler veriyor. Yazar bu birimin, sosyal medya manipülasyonu, sahte hesaplar ve propaganda kampanyaları gibi yöntemlerle Filistin direnişine yönelik algıları değiştirmeye çalıştığını söylüyor. Makaleyi daha da ilginç kılansa, Filistinli aktivistlerin ve gazetecilerin bu operasyonlara kasıtlı veya kasıtsız olarak dahil olduğunu belirtmesidir.

 

 

YSH- Askeri bağlamda psikolojik operasyonlar, düşmanın moralini bozmayı, karar alma süreçlerini sekteye uğratmayı ve kamuoyunu etkilemeyi amaçlar. Bu savaş türü hedeflerine ulaşmak için propaganda, dezenformasyon ve psikolojik taktikler kullanır. Psikolojik savaşın askeri operasyonlara entegre edilmesi, ikinci hedefleri güçlendirir. Psikolojik savaşın temel bileşenleri, hedef kitlenin algılarını ve davranışlarını şekillendirmeyi amaçlayan propaganda, dezenformasyon ve gözdağının stratejik bir kombinasyonunu içerir. Bu taktikler, hedef kitlede bir korku ortamı yaratarak psikolojik zafiyetten faydalanmayı amaçlar.

Askeri bağlamda psikolojik operasyonların kilit bir yönü, belirli gündemlere hizmet eden bilgileri yaymak için propagandanın kullanılmasıdır. Bunlar arasında moral bozmaya, güç yansıtmaya ya da hedef kitle içinde bölünmeyi teşvik etmeye yönelik psikolojik temaların öne çıkarılması yer alabilir. Askeri operasyonlar, ikna edici anlatılar oluşturarak hem muhariplerin hem de sivillerin inançlarını ve eylemlerini etkili bir şekilde etkileyebilir. Buna ek olarak, dezenformasyon hedef kitlenin kafasını karıştırmada ve istikrarsızlaştırmada önemli bir rol oynar. Bu taktikler düşmanların durumla ilgili yanlış değerlendirmelere dayanarak kötü kararlar almasına yol açabilir.

Gözdağı vermek de hedef kitleye korku aşılamayı amaçladığı için kilit bir unsurdur. Güç gösterileri ya da olası sonuçların duyurulması, hedef kitleyi taleplere uymaya ya da stratejik hedeflerinden vazgeçmeye zorlayabilir. Bu unsurlar toplu olarak, askeri operasyonların etkinliğini artırmada psikolojik savaşın önemini vurgulamaktadır. Modern çatışmalarda, askeri operasyonlar giderek artan bir şekilde psikolojik savaşı önemli bir strateji olarak entegre etmektedir. Bu yaklaşım, düşman algılarını etkilemek ve psikolojik avantaj elde etmek için iletişim becerilerine, teknolojik gelişmelere ve davranış bilimine dayanır.

Çağdaş askeri senaryolardaki psikolojik operasyonlar, bilgi operasyonları, propaganda kampanyaları ve dezenformasyon taktikleri de dahil olmak üzere çeşitli taktiklere odaklanmaktadır. Bu stratejiler, düşmanın moralini bozmayı ve sivil halk arasında belirsizlik yaratmayı amaçlar. Psikolojik taktiklerin kullanıldığı modern savaşın temel unsurları şunlardır: Yerel nüfusu etkilemeyi amaçlayan anlatıları ve hedefli mesajları yaymak için sosyal medyanın manipülasyonu.

Bu yöntemler aracılığıyla askeri operasyonlar, savaş alanının psikolojik manzarasını yeniden şekillendirmeyi amaçlar. Savaşın askeri ve sivil yönlerini ele alarak, karmaşık ortamlarda genel operasyonel etkinlik artırılır. Psikolojik operasyonlar askeri operasyonlar sırasında sivil nüfusu derinden etkiler. Sadece rakiplerin gözünü korkutmayı değil, aynı zamanda yerel nüfusun algı ve davranışlarını manipüle etmeyi amaçlayan taktikler kullanırlar. Bu stratejiler kafa karışıklığı, korku ve güvensizlik yaratmayı ve nihayetinde hem düşman savaşçıların hem de sivillerin moralini bozmayı amaçlar.

Daha da önemlisi, psikolojik etki önemli sosyal bozulmalara yol açabilir. Siviller, günlük yaşamlarını etkileyen ve sosyal dinamikleri değiştiren bir kaygı artışı ve savunmasızlık hissi yaşayabilir. Propaganda, ait oldukları aktörlerin ve örgütlerin (Filistin örneğinde direniş grupları) askeri eylemlerini desteklemek ya da karşı çıkmak için kamuoyunu etkileyebilir. Dahası, psikolojik operasyonlarda sıklıkla dezenformasyon kampanyaları kullanılır ve bu da toplumsal bütünlüğü parçalayabilir ve farklı gruplar arasında bölünmelere yol açabilir. Uzun vadeli sonuçlar, etkilenen bölgelerde şüphe ve düşmanlık ortamını besleyerek zararlı olabilir.

MALAT Birimi. İşgal Ordusu ve Psikolojik Operasyonlar

2005 yılında İsrail Askeri İstihbarat Bölümü, Psikolojik Operasyonlar Merkezi “MALAT” adında özel bir birim kurdu. Birimin çalışmaları biraz gizli olsa da bazı İsrail kaynakları bu birimden “psikolojik savaş birimi” olarak bahsetmektedir. Başlangıçta İsrail Askeri İstihbaratının Operasyonlar Bölümü’ne bağlı olan birim 2006 yılında kendi alanında uzmanlaşmış ve benzersiz bir birime dönüşmüştür.

MALAT tarafından yapılan psikolojik harekat tanımında, “hedef kitlenin gerçeklik algısını, tutumlarını, duygularını ve davranışlarını değiştirmeyi amaçlayan faaliyetler bütünü” olarak ifade edilmektedir. Bu, gizli ve açık faaliyetleri kapsayan geniş bir terimdir. Bu faaliyetlerden bazıları şunlardır: Sosyal medya paylaşımları, gazetecileri ve aktivistleri hacklemek ve onları İsrail askeri psikolojik operasyonlarının hedeflerine ulaşacak şekilde yazmaya yönlendirmek ve sahte hesaplar ve web siteleri oluşturmak.

2008 yılı, MALAT biriminin Filistin sahasındaki çalışmalarının ilk sınavı oldu. Birimin 2008 saldırısındaki ana hedefi Filistin halkının Hamas'a olan desteğini zayıflatmak ya da Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nün 15 Şubat 2021'de yayınladığı bir çalışmada ortaya koyduğu gibi, birimin konseptlerinde ifade edildiği gibi, “halk ile Hamas'ın arasını açmak”tı. Operasyon başlamadan önce bu göreve hazırlanan birim, medya ve psikolojik danışmanların yardımıyla videolar ve basın bültenleri içeren bir propaganda kampanyası hazırladı ve operasyon sırasında hızla yeni içerik üretecek üretim kabiliyetleri geliştirdi. Kampanyanın odaklandığı mesajlar arasında şunlar vardı: “Hamas liderleri kaçtı ve sizi terk etti” ve “Hamas sivilleri canlı kalkan olarak kullanıyor ve onlar için tasarlanan insani yardımı çalıyor.”

2008 saldırısında MALAT'ın psikolojik operasyonları esas olarak Filistin halkını ve Filistin halkının çektiği acıları umursamayan bir örgüt olarak gösterilen Hamas'a ilişkin algılarını etkilemeyi amaçlıyordu. Ordu ayrıca, Hamas'a ağır bir darbe vurulduğu izlenimini yaratmaya çalıştı. Ancak 2006'da Hizbullah'la yapılan savaştan farklı olarak İsrail işgal ordusu, bu operasyonun geri tepmesinden ve hareketin liderliğinin Filistinliler arasındaki itibarını yükseltmesinden korktuğu için Hamas liderliğinin kişiliğine değil, saldırının yarattığı yıkıma odaklanmayı tercih etti.

O dönemde sosyal medya mevcut değildi, bu nedenle MALAT birimi mümkün olan en büyük etkiyi yaratmak için farklı araçları bir araya getirirken en popüler sosyal medya mecrası olan forumlara odaklandı. İsrail işgal ordusu, Gazze'deki basın tarafından haberleştirilebilmeleri için Gazze'deki gazetecilerin binasının yakınına broşürlerini bırakmaya da hevesliydi. İsrail işgal ordusu ayrıca, Filistinlilerin moralinin bozulmasını önleyen Hamas'la ilişkili radyo ve televizyon yayınlarını da engelledi. İsrail işgal ordusu ayrıca, kontrol ettiği radyo istasyonlarında yayınlanan ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne getirdiği insani yardım miktarı gibi Hamas söylemiyle çelişen haberleri vurgulayan “haber bültenleri” hazırladı.

“MALAT” biriminin çalışmaları 2014'te Gazze Şeridi'ne yönelik saldırı sırasında gelişti. Sosyal medya, birimin mesajlarını aynı hedefler ve bağlamlar dahilinde geniş çapta yaymasını sağladı: Hamas'a ve Gazze Şeridi'ndeki Filistin direnişine yönelik halk desteğini ortadan kaldırmak. Ancak birimin odaklandığı bir diğer boyut da “sızma” fikri ve Gazze Şeridi'ndeki direniş hareketlerinin güvenliğinin kırılganlığıydı. Birim, direniş savaşçılarının liderlerine, kendilerine karşı ve savaşçılar ile halk desteği arasında bir tür şüphe yaratmaya çalıştı. Bu saldırıda birim, işgalin istihbarat ve teknolojideki üstünlüğü ve Gazze Şeridi'ndeki en küçük ayrıntılara ulaşma kabiliyeti fikrini vurgulamak için çok yatırım yaptı; direniş savaşçılarının isimlerini, fotoğraflarını ve direniş çalışmalarındaki rollerini yayınladı. Direniş hareketleri tarafından resmi açıklama yapılmadan önce şehitlerin isimlerini duyurdu. Ancak birimin en önemli görevi, direniş ile halk desteği arasında bir boşluk yaratmaktı.

Ekim 2023'te başlayan soykırım savaşında, artık kendi mesajlarına değil, hedef kitleden gelen mesajlara dayanan yeniden faal hale getirilmiş MALAT biriminin aktif rolü gözlemlenebilir. Filistinli aktivistler ve gazeteciler, bazen kasıtlı bazen de kasıtsız olarak MALAT biriminin yürüttüğü psikolojik operasyonlara katılmaktadır. Bu angajmanın en önemli tezahürlerinden biri, silahlı direnişe saldırmak ve Filistinlilerin başına gelen katliam ve yıkımlardan onu sorumlu tutmaktır. Birimin faaliyetleri gizli ve bir İsrail istihbarat teşkilatına bağlı olduğu için, birimin amaçlarını yerine getirmek üzere propaganda yapan aktivistlerin bir kısmının gizli bir ilişki sayesinde birimde görevlendirildiği varsayılabilir.

İsrail'deki Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nün de belirttiği gibi, MALAT biriminin amaçlarından biri Filistin halkını ve Filistin halkının çektiği acıları umursamayan bir örgüt olarak lanse edilen Hamas'a yönelik algılarını etkilemektir. Bu mesajların birçoğu, birçok aktivistin sosyal medyadaki paylaşımlarında yer almakta ve hatta Filistin resmi kurumları da bu mesajları benimseyerek Filistin söyleminde pekiştirmektedir. Filistin halkına karşı devam eden soykırım savaşı sırasındaki çalışmalarının en büyük dönüşümü ve başarısı, hedef kitlenin içinden gelen mesajları kullanmasıdır.

 

Çeviri: YDH