ABD Başkanı Donald Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret yaklaşırken, Hamas Gazze'deki ateşkes çabaları kapsamında ABD-İsrail çifte vatandaşı Aidan Alexander'ı serbest bırakacağını duyurdu. Bu adım, ABD'nin geçişlerin açılması ve insani yardım taahhüdü karşılığında, daha geniş bir anlaşmaya zemin hazırlayabilecek geçici bir ateşkese yol açabilir.
YDH - ABD Başkanı Donald Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaretin yaklaşmasıyla birlikte, Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması yönündeki siyasi hareketlilik hız kazandı.
Baskıların arttığını ve olası uzlaşılara dair beklentilerin yükseldiğini gösteren çelişkili işaretler arasında, Hamas'ın Gazze sorumlusu Halil el-Hayya, dün yaptığı açıklamada, direnşin "ateşkes sağlanması, geçişlerin açılması ve Gazze Şeridi'ndeki halkımıza yardım ve iaşe ulaştırılması için yürütülen adımlar kapsamında İsrail-ABD çifte vatandaşı asker Aidan Alexander'ı serbest bırakma niyetinde olduğunu" duyurdu.
İsrailli esirin yarın, karşılığında Filistinli esirlerin serbest bırakılması olmaksızın salıverilmesi bekleniyor. Ancak ABD'nin geçişlerin açılması, insani yardımın ulaştırılması ve serbest bırakma günüyle sınırlı olması muhtemel, süresi belirsiz geçici bir ateşkes taahhüdünde bulunduğu belirtiliyor.
Bu adımın, daha kapsamlı bir esir takasına ve savaşın tamamen sona ermesine zemin hazırlayabileceği ifade ediliyor.
ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un bugün Tel Aviv'e gelerek İsrailli üst düzey yetkililerle görüşmesi ve hedeflenen anlaşmanın ayrıntılarını ele alması beklenirken, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun ofisinden Hamas'ın duyurusuna ilişkin yapılan açıklamada, "Alexander'ın serbest bırakılması karşılığında hiçbir bedel ödenmeyeceği" ve ABD yönetiminin Tel Aviv'e bu adımın Witkoff'un önerisi doğrultusunda bir anlaşmaya varılmasını kolaylaştıracağını bildirdiği vurgulandı.
İsrail basınından Maariv gazetesi, İsrailli yetkililerin "Aidan Alexander'ın serbest bırakılmasının kısmi bir esir takası anlaşması olasılığını ortadan kaldırmadığı" yönündeki ifadelerini aktardı.
Kanal 12 ise "Hamas ile ABD yönetimi arasındaki bu doğrudan ve eşi benzeri görülmemiş anlaşmayla Trump'ın sadece Netanyahu'ya bir tokat atmakla kalmadığını, aynı zamanda Hamas'a savaşın başından bu yana görülmemiş bir meşruiyet ve zafer kazandırdığı" değerlendirmesinde bulundu.
Axios muhabiri Barak Ravid de "Aidan Alexander'ın serbest bırakılması anlaşmasının Başkan Trump ve elçisi Witkoff için büyük bir başarı, Netanyahu, Dermer ve Kabine için ise tam bir fiyasko olduğunu" belirtti.
Daha genel bir çerçevede, konuya vakıf Mısırlı kaynaklar, "İsrail'in Gazze'deki operasyonları genişletme yönündeki açıklanmış planlarına rağmen, ABD'nin geçici bir ateşkes sağlanması yönündeki baskısının bugün her zamankinden daha etkili göründüğünü" vurguluyor.
El-Ahbar'a konuşan ve bu temaslarda yer alan Mısırlı bir yetkilinin aktardığına göre, Washington artık savaşın devam etmesi ve askeri operasyonların genişletilmesinin, kesin bir sonuç alınamaması, esirlerin hayatına yönelik risklerin artması ve bölgesel gerilimin tırmanması nedeniyle "zaman kaybı" anlamına geldiğini düşünüyor.
Aynı kaynak, "Hamas ile yürütülen temasların, ABD'nin yakın zamanda ateşkes sağlanmasına yönelik görüşlerine dair açılım sinyalleri taşıdığını" sözlerine ekledi.
Bu bağlamda, konuya yakın kaynaklara göre ABD'li yetkililer, beklenen ateşkesin özellikle esirlerin geri alınması konusunda "hedeflere müzakere yoluyla ulaşma fırsatı" sunduğunu belirtti.
Bu gelişmeler, Axios muhabirinin aktardığına göre Witkoff'un Katar, Mısır, Hamas ve İsrail ile "kısmi bir esir takası" konusunda görüşmeler yürüttüğü bir dönemde yaşanıyor.
Kanal 12'nin haberine göre, ABD elçisi arabulucular aracılığıyla 10 İsrailli esirin serbest bırakılması karşılığında 70 güne varan bir çatışma duraklaması önerdi ve bu süre zarfında nihai bir anlaşma üzerinde müzakere edilmesi planlanıyor.
Witkoff, esir aileleriyle yaptığı görüşmede, "Gazze'de bir anlaşmaya varılmasının artık bir zorunluluk haline geldiğini" belirterek, "Kaçırılanları geri istiyoruz, ancak İsrail ilerleme kaydetmemesine rağmen savaşı bitirmeye hazır değil, bir anlaşmaya varılmalı," dedi.
Aynı çerçevede, gazeteci Emil Yerhi, i24 kanalında Netanyahu'nun Knesset Dışişleri ve Güvenlik Komisyonunda kapalı bir oturumda, "Hamas'ın asker Aidan Alexander'ı serbest bırakma ihtimalini dışlamıyorum," dediğini aktardı.
Netanyahu aynı konuşmasında Trump ile yakın ilişkisine değinerek, "Trump ile birkaç günde bir konuşuyoruz. Kendisi de aynı şeyi gördüğümüzü söyledi, bu yüzden bir Filistin devletinden bahsedeceğinizi sanmıyorum," ifadelerini kullandı.
Netanyahu ayrıca, "İsrail'in Yemen'e saldırmak için Washington'dan izin istemediğini ve Gazze'deki savaş planları için de izin talep etmediğini" de ekledi.
Netanyahu sözlerine şöyle devam etti: "Gazze Şeridi'nde daha fazla evi yıkmaya devam ediyoruz ve beklenen tek sonuç Gazze sakinlerinin bölge dışına göç etmek istemesi olacaktır, ancak sorun onları kabul etmeye istekli ülkelerde yatıyor."
Dikkat çekici bir tutumla Netanyahu, "İsrail'in Witkoff'un yaklaşımını desteklediğini, ancak daha az sayıda esiri daha düşük bir bedelle içeren başka bir anlaşmanın gündeme gelebileceğini" açıkladı.
Kanal 12'ye konuşan İsrailli kaynaklara göre, "önümüzdeki iki gün müzakereler açısından kritik öneme sahip ve bu süre zarfında herhangi bir ilerleme kaydedilemezse, Trump bölgeden ayrılır ayrılmaz Gazze'deki askeri operasyon başlatılacak."
Hamas ile Amerikalı temsilciler arasında Doha'da doğrudan görüşmeler yapıldığına dair haberler devam ederken Kanal 12, "askeri operasyonları genişletme planının önceden hazırlanmış durumda olduğunu ve görüşmeler bir anlaşmayla sonuçlanmazsa her an devreye sokulabileceğini" bildirdi.
Kanal, Daraltılmış Bakanlar Kurulunun dün bir esir takası anlaşmasına devam etme ya da geniş çaplı operasyonlara geri dönme seçeneğini görüşmek üzere toplandığını aktardı.
