İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Beyrut'a gerçekleştirdiği ziyarette, Lübnan hükümetinin bir mekanizma oluşturması durumunda İran'ın yeniden imar çabalarına katkıda bulunmaya hazır olduğunu belirtti. Arakçi, İsrail işgaline ve saldırılarına karşı Lübnan'ın tutumunu desteklediklerini ifade etti.
YDH - Beyrut'taki siyasetçiler, Amerikalı elçi Morgan Ortagus'un görevden alınma kararının arka planını ve yerine Joel Rayburn'un atanacağı iddialarını deşifre etmeye çalışırken, İsrail'in Lübnan'a yönelik savaş günlerini hâlâ yaşayan grupların salonlarında sessizlik hâkimdi.
Bu esnada İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Kahire'den Beyrut'a gelerek Lübnanlı yetkililere Tahran'ın desteğini yineledi.
Arakçi, İsrail işgalinin sona erdirilmesi ve saldırılarının durdurulması yönündeki Lübnan'ın tutumunu desteklediklerini belirterek, ülkesinin yeniden imar projesine destek vermeye hazır olduğunu bir kez daha teyit etti. Bakan ayrıca dün Beyrut'ta قوة التفاوض (Müzakere Gücü) adlı kitabının imza gününe katıldı.
Tahran'ın Lübnan vizyonu
Arakçi'nin Beyrut ziyareti, Tahran'ın, ABD nüfuzunun baskın olduğu Lübnan'da dengelerin korunması gerekliliğine dayanan vizyonunu ve İran'ın Lübnan'ı Amerikalılara ve İsraillilere terk etmeme kararını vurgulamayı amaçlıyordu.
Arakçi, "Lübnan ve bölgedeki yeni koşullar ışığında Lübnan ile ilişkilerde yeni bir sayfa açmak" üzere geldiğini belirtti.
İranlı şirketlerin, Lübnan hükümetinin talep etmesi hâlinde yeniden imar çabalarına katkıda bulunmaya hazır olduğunu vurgulayan Arakçi, "İslam Cumhuriyeti'nin İsrail işgalini sona erdirmek için yürüttüğü çabalara" da değindi.
Ziyaretin, Lübnan'daki Amerika yanlısı grupların İran'la diplomatik ilişkilerin kesilmesi çağrılarına varan bir kışkırtma kampanyasının en yoğun olduğu dönemde gerçekleşmesi dikkat çekti.
Recci ile görüşmede direniş vurgusu
Arakçi, temaslarına İran'a karşı hasmane bir tutum sergilemesiyle bilinen Bakan Yusuf Recci ile görüşerek başladı.
Recci, İranlı konuğuna, "Lübnan'ın, karşı karşıya olduğu ağır sınamaları aşabilmesi için İran İslam Cumhuriyeti'nin Lübnan'ın güvenliğine, istikrarına ve iç barışına olan bağlılığına güvendiğini" ifade etti.
Recci, bu sınamaların başında İsrail'in hâlen işgal altında tuttuğu toprakların kurtarılması, süregelen saldırılarının durdurulması, Lübnan devlet otoritesinin tüm topraklarda tesis edilmesi, silahların devlet kontrolüne alınması ve dost ülkelerden gerekli desteğin sağlanması geldiğini belirtti.
El-Ahbar gazetesine konuşan kaynaklara göre Arakçi, Recci'nin silahlı mücadelenin Lübnan'a kaybettirdiği yönündeki sözlerine, "uluslararası baskıların Lübnan'ın haklarını geri almak için tek başına yeterli olmadığını, zira bölgedeki deneyimlerin İsrail'in ancak güçten anladığını teyit ettiğini" söyleyerek yanıt verdi.
Arakçi, Lübnanlı mevkidaşına "direnişin işgalle mücadelede yıllardır etkinliğini kanıtladığını" hatırlatarak, "Amerika ve İsrail'in sadece direnişin silahsızlanmasıyla yetinmeyeceğini, aksine, dişleri sökülmüş bir Lübnan ordusu istediklerini, çünkü tüm bölgenin savunmasız bırakılmasının hedeflendiğini" ifade etti.
Yeniden imar teklifi
Aynı kaynaklara göre Arakçi, Cumhurbaşkanı Jozef Aun, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevaf Selam'a "İran-ABD müzakerelerinin seyri ve gelinen nokta hakkında bilgi verdi."
İran'ın anlaşmada ısrarcı olduğunu ve bunu önemsediğini belirten Arakçi, "Amerikan tutumlarındaki çelişkinin anlaşmayı geciktirdiğini ancak başarı şansının başarısızlık göstergelerinden çok daha yüksek olduğunu" kaydetti.
Arakçi, Lübnanlı yetkililere "İran'ın yeniden imar konusunda tam yardıma hazır olduğunu" teyit ederek, İran'ın katkıda bulunabilmesi için Lübnan hükümetinden imar projesindeki çalışma mekanizmasını açıklamasını yineledi.
Kaynaklar, görüşmelerdeki atmosferi "sakin ve olumlu" olarak nitelendirerek, İranlı bakanın "karşılıklı saygı temelinde yeni bir ilişkiler sayfası açmaktan ve ticari ilişkileri ele almaktan" bahsettiğini aktardı.
Arakçi ayrıca, "İran'ın Körfez ülkeleriyle, özellikle Suudi Arabistan'la ilişkilerini iyileştirmesinden" bahsederek Lübnanlılar arasında diyalog ilkesine odaklandı.
Kaynaklar, Arakçi'nin ziyaretinin birçok boyutu olduğunu, bunların en başında Tahran'ın tüm ilgililere, özellikle de hasımlarına, kendisine karşı yürütülen her şeye rağmen Lübnan içinde taraflara açık ve yardıma hazır olduğu mesajını verdiğini değerlendirdi.
İkinci olarak ise İran'ın birçok alanda hareket alanı daralmış olmasına rağmen, Lübnan'ın İran için merkezi bir ülke olduğu ve bölge ülkeleriyle stratejik entegrasyon ve işbirliği politikası kapsamında bir tür denge kurma çabasının bir parçası olduğu vurgulandı.
Özellikle İran'ın Lübnan'daki mevcut Amerikan nüfuzunun farkında olduğu belirtildi.
Öte yandan, diplomatik hareketlilik kapsamında Fransa'nın Beyrut Büyükelçisi Hervé Magro, Cumhurbaşkanı Aun'a, Cumhurbaşkanlığı elçisi Jean-Yves Le Drian'ın Kurban Bayramı tatilinden sonra reformlar ve yeniden imar başta olmak üzere ortak ilgi alanındaki konuları görüşmek üzere Beyrut'u ziyaret edeceğini bildirdi.
