Suriye'yi ele geçiren HTŞ örgütü, Golan Tepeleri’nin İsrail egemenliğine dahil edilmesini içeren gizli müzakereler yürütüyor. Bu görüşmeler, Şam ile Tel Aviv arasındaki daha geniş diplomatik çabaların parçası olarak değerlendiriliyor ve bölgesel güvenlik konularını kapsıyor.
YDH- El-Ahbar gazetesinin İbranice yayın yapan Yediot Ahronot’a dayandırdığı haberinde bildirdiğine göre, Suriye ile İsrail arasında varılması beklenen anlaşma, Golan Tepeleri'nin resmen İsrail egemenliğine dahil edilmesini içeriyor.
Söz konusu anlaşma Golan Tepeleri'nin İsrail'e ait olduğunun Suriye tarafından resmen tanınmasını içeriyor.
Anlaşmaya göre 'İsrail de buna karşılık HTŞ'nin Suriye'deki iktidarını tanıyacak ve istikrara kavuşturacak'.
Yetkililer, İsrail'in gelecekteki herhangi bir anlaşma için kırmızı çizgiler belirlediğini vurguluyor.
Buna güney Suriye'nin silahsızlandırılması talebi, Türk veya İran varlığının yasaklanması ve bir anlaşmaya varılana kadar İsrail varlığının sürdürülmesi de dahil.
Aynı kaynaklara göre, Suriye tarafında da yeni rejimin ABD'ye yakınlaşma ve bölgesel statüsünü iyileştirme arzusundan dolayı bu hamleye başlangıçta açıklık var.
Golan Tepeleri sorununun herhangi bir müzakerede merkezi bir konu olması bekleniyor ancak İsrail, Colani'nin önceki rejimden daha pragmatik bir yaklaşım sunabileceğine inanıyor.
İsrailli gazeteci Barak Ravid, ''gelecekteki İsrail-Suriye barış görüşmelerindeki büyük soru işaretlerinden birinin, İsrail'in 1967 savaşında işgal ettiği Golan Tepeleri olacağını'' bildirmişti.
Ravid'e göre, son otuz yıldır İsrail ile yapılan her dolaylı görüşmede Esad rejimi, İsrail'in Golan Tepeleri'nden tamamen çekilmesini talep etti.
SANA haber ajansı, dün, Heyet Tahrir eş-Şam örgütünün lideri Colani yönetiminin, Şam ve Tel Aviv arasındaki daha geniş ve gizli bir diplomatik çabanın parçası gibi görünen barış müzakereleri yürüttüğünü duyurdu.
Açıklama, Colani ile Golan Tepeleri'nden kabile liderleri ve ileri gelenler arasındaki bir toplantı sırasında geldi.
Görüşmeler bölgesel güvenlik gibi bir dizi konuyu kapsıyordu.
Colani’nin Golan Tepeleri’nin ileri gelenleriyle buluşması, İsrail ve Suriye arasındaki gizli diplomasiye dair artan haberlerin zemininde geldi.
Salı günü, Israel Hayom, İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi başkanı Tsahi Hanegbi'nin Suriyeli yetkililerle doğrudan siyasi ve güvenlik koordinasyonunu denetlediğini açıkladı.
Bu iletişimlerin hem siyasi hem de askeri kanallar dahil olmak üzere "günlük ve her düzeyde" devam ettiğini doğrulayan Hanegbi, Suriye ile normalleşmenin ilerlemesi halinde, işgal altındaki Golan Tepeleri'nin çekilme bölgesindeki İsrail askeri varlığının yeniden değerlendirilmesi olasılığını dikkate değer bir değişiklikle dışlamadı.
Hanegbi, "Bir normalleşme süreci yaşanırsa, konuyu ele alacağız" dedi.
Syria TV’nin haberine göre, ABD'nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, ABD'nin, başında Colani'nin bulunduğu yeni Suriye rejimine kendini kanıtlama konusunda tam bir fırsat verme taahhüdünü yineledi.
Barrack, ABD'nin Suriye'deki önceliğinin yönetim biçimine müdahale etmeden refah ve güvenlik olduğunu vurguladı.
Ancak uluslararası sessizlik ve silahlı muhalif gruplarla örtülü koordinasyonun ortasında İsrail güçlerinin Suriye topraklarına birkaç mil ilerlediği doğrulandı.
Ayrıca Barrack, ABD'nin "Colani’nin hükümetinin kendini kanıtlamasını sağlamaya kararlı olduğunu" söyleyerek, Suriye'nin ekonomik bir rönesans gerçekleştirmesine olanak tanımak için yaptırımların kademeli olarak kaldırılması çağrısında bulundu.
23 Haziran'da İstanbul'da HTŞ’nin sözde dışişleri bakanı Esad Şeybani ile yaptığı görüşme sonrasında yaptığı önceki açıklamalarda ABD temsilcisi, Suriye'nin "Orta Doğu'da radikal değişim ve umut için ideal model olduğunu ve geleceğe doğru istikrarlı bir şekilde ilerlediğini" ifade etti.
İsrail'in 1967'de işgal ettiği ve 1981'de resmen ilhak ettiği Golan Tepeleri, Trump yönetimi tarafından tanınan bir hareket olarak, gelecekteki herhangi bir barış anlaşmasındaki temel anlaşmazlık olmaya devam ediyor. Ancak bölgeyi "müzakere edilemez" ilan eden tekrarlanan İsrail açıklamaları, herhangi bir ciddi diplomatik yolu zorlaştırıyor.
Şu anda Paris'te bulunan Suriyeli gazeteci Mazen Nassif kritik bir soru sordu:
"Bu hükümete müzakere etme veya normalleştirme yetkisini kim verdi? Onları biz seçmedik ve stratejilerini kimin şekillendirdiğini de bilmiyoruz. Suriyeliler istikrar, onur ve egemenlik istiyor; gizlice yapılan elit düzeydeki anlaşmalar değil."
Ynet haberini şu değerlendirmeyle sonlandırıyor:
‘’Colani rejimi kendini pragmatik olarak konumlandırmaya çalışırken ve Washington çatışma sonrası manzarayı yeniden şekillendirmek için çok çabalarken, gerçek barışa giden yol zorluklarla dolu olmaya devam ediyor: her şeyden önce, meşruiyet krizi, iç bölünme ve Golan Tepeleri'nin kaderini çevreleyen derin belirsizlik.’’
