İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotriç, Doğu Kudüs ile Maale Adumim yerleşimini birbirine bağlayarak Batı Şeria'yı coğrafi olarak ikiye bölecek "E1" projesinin onaylandığını açıkladı. Smotriç, bu adımın "iki devletli çözüm yanılsamasını fiilen ortadan kaldırdığını" söyledi.
YDH - İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotriç, hükümetin "E1" olarak bilinen tartışmalı yerleşim projesini kabul ettiğini duyurdu.
Smotriç, projenin haritasını göstererek, "Bu, iki devlet yanılsamasını fiilen ortadan kaldıran ve Yahudi halkının İsrail topraklarının kalbine el koymasını pekiştiren önemli bir adımdır," dedi.
Smotriç, "Filistin devleti, sloganlarla değil, eylemlerle masadan siliniyor. Her yerleşim, her mahalle, her konut, bu tehlikeli fikrin tabutuna çakılan bir çividir," diye konuştu.
Başbakan Benyamin Netanyahu da kararı, Avrupa ülkelerinin son dönemde Filistin devletini tanımasına karşı bir yanıt olarak sundu.
Netanyahu, "Bir Filistin devletinin varlığı, İsrail’in varlığını tehlikeye atar," ifadelerini kullandı.
Batı Şeria'yı ikiye bölen plan
E1 planı, işgal altındaki Doğu Kudüs'ü, büyük bir yasa dışı Yahudi yerleşimi olan Maale Adumim'e bağlamayı hedefliyor. Planın hayata geçmesi, Batı Şeria'nın kuzeyini güneyinden coğrafi olarak tamamen koparacak ve Kudüs'ü Batı Şeria'dan ayıracak.
Bu adım, İsrail sağının "Üçüncü İsrail" olarak adlandırdığı yeni siyasi vizyonun en kritik duraklarından biri olarak görülüyor.
Bu vizyon, Filistin ile "çatışmayı yönetmek" anlayışını terk ederek yerine "kesin çözüm" yaklaşımını koymayı amaçlıyor.
"Üçüncü İsrail" projesinin temel hedefi, nehir (Ürdün) ile deniz (Akdeniz) arasındaki bütün topraklarda mutlak Yahudileştirmeyi sağlamak ve Batı Şeria'da ("Yehuda ve Şomron") bir "yerleşimciler krallığı" kurarak ilhakı tamamlamak olarak tanımlanıyor.
Perde arkasındaki güç: Kohelet Forumu
İsrail siyasetindeki bu dönüşümün arkasındaki en etkili güçlerden biri, 2012'de Kudüs'te kurulan Kohelet Forumu adlı düşünce kuruluşu olarak öne çıkıyor.
Kohelet Forumu, Netanyahu hükümetlerinin koalisyon pazarlıklarından bakanlıkların dağılımına kadar birçok alanda perde arkasında belirleyici rol oynadı. 2018'de kabul edilen tartışmalı "Yahudi ulus-devlet yasası"nın metni de bu merkez tarafından hazırlandı.
Analistler, İsrail sağının siyasi evrimini üç aşamada tanımlıyor. 1977'ye kadar süren İşçi Partisi hakimiyetindeki laik ve Aşkenaz merkezli dönem "Birinci İsrail" olarak adlandırılıyor.
1977'de Likud'un iktidara gelmesiyle başlayan muhafazakar-neoliberal ve Mizrahi seçmenin etkili olduğu dönem ise "İkinci İsrail" olarak biliniyor.
"İkinci İsrail" döneminde Oslo süreci ve Gazze'den çekilme gibi adımlar atılırken, siyaset "çatışmayı yönetme" statükosuna dayanıyordu.
"Üçüncü İsrail" ise bu statükoyu yıkarak yalnızca askeri denetim veya yeni yerleşimler yerine, işgal altındaki topraklarda topyekun ilhak ve mutlak egemenlik ilanını hedefliyor.
Bu projenin nihai hedefinin ise Ürdün, Lübnan ve Suriye'nin bazı bölgelerini de kapsayan bir "Büyük İsrail" olduğu belirtiliyor.
